参加型Online西洋法制史辞典

(羅和)

 | ホーム  |  独和辞典  | 独和ガイド  |  リンク集  |

訳語右の英数字をクリックすると、

左フレームの一番上に訳語の引用文献が移動します。

 A

ab intestato: 無遺言に a25; 無遺言〔相続〕 c1

abalienatio: 譲渡 a28

abamita: 高祖父の姉妹 a25

abavia: 高祖母 a25

abavunclus: 高祖母の兄弟 a25

abavus: 高祖父 a25

abdicatio tutelae: 後見の放棄 c1

abesse: 不在 a25

abicere: 抛擲する a25

abire: 過ぎ行く, 去る a25

abmatertera: 高祖母の姉妹 a25

abnepos: 玄孫(男) a25

abneptis: 玄孫(女) a25

abolere: 消滅する a25

abortus: 流産 a25

abpatruus: 高祖父の兄弟 a25

abripere: 取去る a25

abrogatio legis: 前法の破毀 a22

abscedere: 分離する a25

absens: 不在者 a25

absentia: 不在 a25

absolutio: 免訴判決 (p.4) a26

absolutorius: 免責の a25

absolvere: 免訴する a25 c1

absonans: 一致せずして a25

abstinendi beneficium: 辞拒の利益 a22

abstinere: 拒絶する a25

abstrahere: 控除する a25

absurdus: 不条理なる a25

abunde: 十分に a25

abusive: 不精確に a25

abuti: 濫用する a25; 処分する c1

accedere: 近寄る, 附加する, 利する, 附属する, 増加する, 発生する a25

acceptilatio: 要式免除契約 a23 a25;受領問答契約 a26 a27;〔弁済〕受領問答契約 c1;総合的更改 c31

accessio (f.): 添附, 従たる物 a25;附合 c1

accessio cedit principali: 従は主に従う c1

accessio temporis: 〔占有〕期間の添加 a23; 期間の通算 c1;期間の加算 a27

accidentalia negotii: 法律行為の偶素 (p.213) a26

accidere: 生ずる a25

accipere judicium: 訴訟を受諾する c1

accipere: 受領する, 受取る, 受くる, 了解する , 受け付ける a25

accipiens: 受領者 a25

accommodare: 付与する a25

accretio: 添加 a22

accusare: 訴ふる a25;告訴する b1;責を負わせる b1;非難する b1

accusatio (f.): 訴 a25; 告訴手続 c15; 告訴 b1 c15;告訴状 b1;告発 b1

accusatio suspecti tutoris 嫌疑後見人の訴追 c1

accusator: 告訴者 b1 c15; 告訴人 c15;非難者 b1

acessio temporis: 期間の加算 a27

acies: 戦 a25

acquaeductus: 引水権 c1

acquisitio per alium: 他人を通じての取得 a22

acta: 記録: (actis intervenientibus) a25

actio (f.): 訴権 a25 a26 b1 c1 c31; 訴訟 a25; 訴 a25

actio ad exemplum: 模倣された訴権 a26

actio ad exhibendum: 提出請求の訴 a25; 提示訴権 a27 c1

actio ad supplendam legitimam 義務分補充の訴権 c1

actio adjecticiae qualitatis 附加的性質の訴権 c1

actio aedilicia市場警察担当による懲罰的な民事訴訟 c31

actio aquae pluviae arcendae 雨水阻止訴権 c1 a28

actio Aquiliana(不法行為訴権) c31

actio arbitratia: 専決訴権  c1

actio auctoritas: 追奪担保の訴権 a28

actio auctoritatis 担保訴権 a26 c1

actio bonae fidei 誠意訴権 a26 b1 c1

actio calumniae: 濫訟に対する訴 a25

actio certa creditae pecuniae: 確定貸金訴訟 a27

actio certa: 確定訴権 a26 b1 c1

actio certae creditae pecuniae: 確定貸金額請求訴訟 a23;確定貸金訴権確定貸金訴権 a26 c1;確定貸金訴訟 a27

actio civilis incerti: 不確定物市民法訴権 c1

actio civilis: 市民法上の訴権 b1; 市民法訴権 a26 c1

actio commodati contraria: 使用貸借反対訴権 a26 c1

actio commodati directa: 使用貸借直接訴権 a26 c1

actio commodati: 使用貸借訴訟 a23 a27; 使用貸借の訴, 使用貸借の訴権 a25;使用貸借訴権 a28

actio communi dividundo 共有物分割訴権 a26 c1; 共有物分割訴訟 c1 a23; 共有物を分割する訴訟 a27

actio concepti: 盗品所持盗訴権 a10

actio conducti: 賃借人の訴権 a25; 借主訴権 a26 c1

actio confessoria utilis: 準認諾訴権 c1

actio confessoria: 認諾訴権 c1

actio contraria tutelae: 反面後見訴権 a25

actio contraria: 反訴訟 b1; 反対訴権, 反対訴訟 a25 a26 c1

actio damni infecti: 未発生損害の賠償担保請求訴訟 a24(← 旧版「未発生の損害賠償担保請求訴訟」は誤植 d2);未発生損害訴訟 a27

actio damni injuria dati: 不法損害訴訟 a23 a27

actio damni injuriae: 物に対する損害の訴 a25

actio de dejectis vel effusis: 流出投下物訴権 (p.48) a26

actio de dote: 嫁資に関する訴権 c1

actio de effusis et dejectis: 流出投下物訴権 a26 c1

actio de eo quod certo loco (dari oportet): 特定の場所で(与えるを要することについての)訴権 a26

actio de eo quod certo loco: 定地履行に関する訴権 c1

actio de in rem verso: 家長又は主人の利益に転用せられたる物に関する訴訟 a23; 利益転用物訴権 a26 c1;利益転用物にかんする訴訟 a27;転用物訴権 c31

actio de jure praediorum urbanorum: 建物不動産役権に関する訴 a25

actio de modo agri 土地の面積に関する訴権 a26 c1

actio de moribus mulieris: 妻の品行に関する訴訟 a23  a27

actio de pastu pecoris: 家畜放牧訴権 (p.364) a26

actio de pastu: 放牧訴権 c1

actio de pauperie: 動物の加へたる損害に関する訴権 a25

actio de pauperie: 四足の家畜が加えた損害に関する訴権 a26;家畜がその性質に反して他人に損害を加えた場合の損害訴権 c1

actio de peculio: 特有財産に関する訴訟 a23 a27; 特有財産に関する訴権 a25; 特有財産訴権 a26 c1 c31

actio de pecunia constituta: 弁済約束訴権 a26 c1

actio de posito et suspenso: 据置吊下物訴権 a26 c1

actio de recepto: 引受物に関する訴権 a26

actio de superficie in rem: 対物地上権訴権 c1

actio de tigno juncto: 材料結合に関する訴 a25; 梁木組立訴権 c1

actio depensi: 弁済費用償還請求訴訟 a23 a27;弁済費用償還請求訴権 a27; 弁済費訴権 a26(p.156) c1

actio depositi contraria: 寄託反対訴権 a26 c1

actio depositi directa: 寄託直接訴権 a26 c1

actio depositi: 寄託訴訟 a23 a27; 寄託訴権 a25 a28

actio directa: 直接訴訟 a23 c1; 正面訴権 a25; 正面訴訟 b1; 直接訴権 a26直接訴権 a27 c1; 本来訴権 c1; 本訴権 c28

actio doli: 悪意の訴権 a26 c1; c31

actio duplex: 双面訴権 a26 c1

actio dupli: 二倍額請求訴訟 a23; 二倍額請求訴権 a25; 2倍額訴訟 a27

actio empti: 買主訴権 a26 c1

actio ex contractu 契約上の訴権 c1

actio ex delicto: 不法行為上の訴権 c1

actio ex empto vendito: 売買訴訟 a23 a27

actio ex empto: 買主訴権, 買主の訴 a25

actio ex stipulatu: 問答契約訴訟 a23; 不確定問答口約の訴権 a25; 問答契約訴権 a26 c1;問答契約にもとづく訴訟 a27

actio ex testamento 遺言訴権 a26(p.309) c1

actio ex vendito: 売主訴権 a25

actio exercitoria: 船主訴訟 a23 a27;船主の訴 a25;船主訴権 a26;船長訴権 a25 c1

actio familiae erciscundae: 遺産分割訴権 a10 a25 a26 c1;家産分割訴訟 a27; 相続財産分割訴訟 a23; 遺産分割訴訟 c1; 相続財産分割請求の訴権 c31

actio famosa: 不名誉訴権 c1; 不名誉訴権 a27

actio ficticia: 擬制訴権 a26 b1 c1

actio fiducia contraria: 信託反対訴権 a26

actio fiducia directa: 信託直接訴権 a26

actio fiduciae contraria 信託反対訴権 c1

actio fiduciae directa 信託直接訴権 c1

actio fiduciae: 信託訴訟 a23 a27

actio finium regundorum: 境界地整理訴訟 a23; 境界整理訴権 a25;境界画定訴権 a26;隣人間で境界を設定する訴訟 a27

actio funeraria: 埋葬訴権 a26 c1

actio furti (f.): 盗訴訟 a23 a27; 盗訴権 a25 a26 a27;窃盗訴権 c1;窃盗の訴権 c31

actio furti concepti: 盗品所持盗訴訟 a23;盗品所持盗訴権(訴訟) a27; 盗品発見訴権 (p.327) a26

actio furti manifesti: 現行盗の訴, 現行盗の訴権 a25;現行盗訴権 (p.327) a26

actio furti nec manifesti: 非現行盗訴権 (p.327) a26

actio furti non exhibiti: 盗品提示拒否訴権 a25

actio furti noxalis: 加害盗訴権 (p.361) a26

actio furti oblati: 盗品転置盗訴訟 a23;盗品転置訴権 (p.327) a26;盗品転置盗訴権(訴訟) a27

actio furti prohibiti: 盗品捜索拒否訴権 a10 a27; 盗品捜索拒否盗訴訟 a23;盗品捜索妨害拒否訴権 a25;盗品捜索妨害訴権 (p.327) a26 a27

actio honoraria: 名誉法上の訴訟 b1 c1;名誉法訴権 a26

actio hypothecaria 抵当訴権 a26 c1

actio in factum civilis 市民法的事実訴権 c1;市民法上の事実訴権 a26

actio in factum concepta 事実訴権 c1;事実に基礎を置く訴権 a26

actio in factum: 事実訴訟 a23; 事実訴権 a25 a26 b1

actio in jus concepta: 法律訴権 c1;法律に基礎を置く訴権 a26

actio in jus: 合法訴権 b1

actio in personam: 対人訴権 b1 a25 a26 c1; 対人訴訟 a23対人訴訟 a27 c1

actio in rem hypothecaria: 抵当対物訴権 c1

actio in rem scripta: 物に書かれた訴権 c1;対物的に書かれた訴権 a26 a28

actio in rem vectigalis: 永借地対物訴権 c1

actio in rem verso: 利益転用物訴権 a26

actio in rem (f.): 対物訴権 a23 a25 a26 b1  c1 c31;対物訴訟 a27

actio in simplum: 単価請求訴権 a25

actio incerta: 不確定訴権 a26 b1 c1

actio incerti civilis: 不確定物の市民法訴権 a26

actio incerti: 不確定物訴権 c1

actio infamia: 不名誉訴権 a28

actio injuriarum (f.): 侵害訴訟 a23; 人格権侵害訴権 a25  a26(p.150)  a27;人格侵害訴訟 a27;人格権侵害訴権 a28

actio injuriarum aestimatoria 評価的人格権侵害訴権 c1 a26

actio institoria: 支配人訴訟 a23 a27; 支配人訴権 a25 a26 c1 c27 c31; 支配人の訴 a25

actio institutoria: 債務設定訴権 a26

actio judicati: 判決債務履行請求訴訟 a23 a27; 判決訴権 c1

actio legis: 法律訴訟 b1

actio locati: 貸主訴訟 a23; 貸主訴権 a25 a26 c1;賃貸人訴権, 請負訴権 a25; 賃約訴訟 a27

actio mandati contraria: 委任反対訴権 a26 c1

actio mandati directa: 委任直接訴権 a26 c1

actio mandati: 委任訴訟 a23 a27; 委任訴権 a25 a27

actio metu強迫の訴権 c31

actio metus causa: 強迫を原因とする訴権 a28

actio mixta tam in rem quam in personam: 対物と対人の混合訴権 (p.308) a26

actio mixta: 混合訴権 a26 c1 a28

actio negativa: 消極訴権 a25;否認的な訴訟 a27

actio negatoria utilis 準否認訴権 c1

actio negatoria: 否認訴権 c1

actio negotiorum gestorum contraria: 事務管理反対訴権 a26 c1

actio negotiorum gestorum directa: 事務管理直接訴権 a26 c1

actio negotiorum gestorum utilis: 準事務管理訴権 c1

actio negotiorum gestorum: 事務管理訴訟 a23 a27;事務管理訴権 a26

actio noxalis: 加害訴訟 a23; 加害訴権  a1 a27 c1;加害物委付請求の訴 a25

actio oblati: 盗品転置盗訴権 a10

actio operarum: 労務提供訴権 a26

actio perpetua: 永久訴権 a25 c1;永久的訴訟 a27

actio personalis: 対人訴権 a25

actio petitoria: 所有物回収訴訟 a25

actio pigneraticia contraria: 質反対訴権 a26 c1

actio pigneraticia directa: 質直接訴権 a26 c1

actio pigneraticia in personam: 対人質訴権 a26 (p.185)

actio pigneraticia in rem 対物質訴権 c1 a26 (p.185)

actio pigneraticia: 質権の訴 a25;質訴権 a26

actio poenalis: 罰金訴権 a25 c1;罰訴権 a26 c31;懲罰的民事訴権 c31

actio popularis: 国民訴権 a26 c1; 国民訴訟 c1

actio praejudicialis 先決訴訟 a25; 先決訴権 c1

actio praescriptis verbis: 前書訴権 a25; 前書訴権 c1

actio praescriptis verbis: 前書訴権 a26

actio privata: 私訴権 c1

actio pro socio manente societate: 組合存続中の組合訴権 (p.265) a26

actio pro socio: 組合訴訟 a23 a27; 組合員の訴 a25; 組合訴権 a26 c1

actio Publiciana: プーブリウス訴訟 a27

actio quanti minoris 減額訴権 a26 c1

actio quasi institoria 準支配人訴権 c1 a26

actio quod jussu: 命令訴権 a26; 指図に関する訴訟 a23;指図による訴訟 a27;命令訴権 c1

actio quod metus causa 強迫故の訴権 a26 c1;強迫の訴権 c31

actio rationibus distrahendis 計算剥奪訴権 a10 c1

actio recepticia: 引受訴権 a26 c1

actio redhibitoria 解除訴権 a26 c1

actio rei uxoriae: 嫁資返還請求訴訟 a24; 嫁資返還請求の訴 a25;嫁資にかんする訴訟 a27;妻の財産訴権 c1

actio reipersecutoria 物追求訴権 a26 c1

actio rerum amotarum 物移動訴権 c1

actio restitutoria: 債務回復訴権 a26

actio Rutiliana: ルティリウス訴訟 a27

actio servi corrupti: 奴隷誘拐に対する訴訟 a23; 奴隷堕落の訴 a25;奴隷教唆訴訟 a27

actio Serviana: セルウィウス訴訟 a27

actio simplex: 片面訴権 c1

actio simpli: 単価請求訴訟 a23;1倍額訴訟 a27

actio spolii: 侵奪の訴 c1

actio stricti juris: 厳正訴権 c1

actio subsidiaria: 補充訴権 c1

actio tacita ex stipulatu: 暗黙的問答契約訴権 c1

actio temporalis: 一時訴権 a25;一時的訴訟 a27;期限訴権 c1

actio tributoria: 分配訴訟 a23 a27; 分配訴権 a25 a26(p.355) c1

actio tutelae (f.): 後見訴訟 a23 a27; 後見訴権 a25 c1;後見にかんする訴訟 a27

actio tutelae contraria: 後見反対訴権 a26 c1

actio tutelae directa: 後見直接訴権 a26 c1

actio tutelae utilis: 準後見訴権 c1

actio utilis: 準訴権 a26 a27 a28 c1 c28;準訴訟 a23

actio venditi: 売主訴権 a26 a28 c1

actio vi bonorum raptorum: 強盗訴訟 a23; 暴力強奪物訴権 a26 a27 c1;暴力強奪物訴訟 a27

actio vindictam spirans 復讐呼吸訴権 c1

actione teneri: 訴権による拘束 c1

actionem dare: 訴権の付与 a28

actionem denegare: 訴権の否認 a28

actionem instituere: 訴を始むる a25

actiones adjecticiae: 付加的性質の訴権 a28

actiones ex iurisdictione praetoris pendentes (pl.): 法務官の訴訟掌理権に基づいて承認せらるる訴訟 a23; 法務官の訴訟掌理権にもとづいて承認される訴訟 a24

actiones famosae (pl.):敗訴者に破廉恥の汚点を附する訴訟 a23; 敗訴者に破廉恥の汚点をつける訴訟 a24

actiones heredi et in heredem competentes (pl.): 当事者の相続人の為に又は之を相手方としても亦成立する訴訟 a23; 当事者の相続人のためにまたはこれを相手方として成立する訴訟 a24

actiones perpetuae (pl.): 永久訴訟 a23

actiones temporales (pl.): 一時訴訟 a23

actor: 事務管理者(後見人に代はりて後見事務を執行する者), 原告, 執事 a25; 〔法人の〕理事 c1

actus contrarius: 反対行為 c1

actus legitimus: 法定行為 c1

actus: 駄獣・荷車通行権 a10; 車行権 a25; 駄獣荷車通行権 c1; 事務の管理 a25; 公務、職務 b1; 法律行為 c1

ad augendam obligationem: 債務を加重するための (p.67) a26

ad exemplum rei publicae 地方の都市を模範とした〔法人の組織〕 c1

ad minuendam obligationem: 債務を軽減するための (p.67) a26

ad quem funus pertinet: 埋葬義務ある者 (p.304) a26

ad tempus: 期限到来迄, 一時 a25

adcrescere: 増加する a25

addicere: 付与する, 帰する, 選任する a25

addictio (f.): 帰属 a25; 承認の判決、判定 b1

addictio debitoris: 債務者の引き渡し b1

addictio in diem: 一定期間内によりよい条件の申込があった場合に売買を解除する約款 c1

addictus (m.): 債権者に附与せられた者 c1; 引き渡された者 b1; 奴隷と判定された負債者 b1

ademptio (f.): 取消 a25; 取り去ること b1; 奪取 b1

ademptio legati: 遺贈の取消 c1; 遺贈の没収 b1

adfectio (f.): 愛情, 近親関係: (affectio) a25

adficere: 受ける: (afficere) a25

adfinitas (f.): 姻族関係 a25 c1; 姻族 c1

adfirmare: 確認する: (affirmare) a25

adgnasci: 自権者相続人として無遺言相続人死亡の後に生まるる a25

adgnatio [adgnationis ius]→  agnatio

adgnatus →  agnatus

adhibere: 附加する, 防止する, 附する, 加ふる, 行ふ a25

adicere: 加ふる a25

adimere: 取消す, 除外する, 剥奪する, 取去る a25

adimplere: 充たす, 履行する, 完成する a25

adire: 承認する a25

aditio (f.): 相続承認 a25

aditio hereditatis 相続の承継 c1; 相続の承認 b1

adjectio (f.): 附加 a25; 競り上げ a30

adjudicare: 判決に依り付与する, 判決に依り帰属せしむる a25

adjudicatio (f.): 裁定権限付与 a11; 判定附与 a22; 判決権限附与の表示 a23; 付与の判決 a25; 裁定付与 a26 c1;裁定権限付与の表示 a27

adjudicatus: 債務不履行に因り債権者に交付せられたる者 a23; 債務不履行により債権者に交付された者 a24;判決債務者 a27

adjungere: 附加する a25

adjuvare: 保助する a25; 趣旨とする所を推し進める c1

adluvio → alluvio

administrare: 管理する, 事務を執行する, 為す, 処理する a25

administratio (f.): 管理 a25 a27; 事務の執行 a25; 職務の遂行 c12

admissum: 違法の行為 a25

admittere: 許す a25

admonere: 解説する a25

adnepos: 来孫(男) a25

adneptis: 来孫(女) a25

adnumerare: 算入する a25

adnuntiatio: 布告行為 a6

adoptare: 養子する a25

adoptio (f.): 養子縁組 a22 a23 a25 a27; 他権者養子縁組 a25 c1

adoptio minus plena 不完全養子 c1

adoptio naturam imitatur 養子縁組は自然を模す c1

adoptio plena: 完全養子 c1

adoptiva familia: 養家 a25

adoptivus: 養子, 養子の a25

adpisci: 取得する: (adipisci) a25

adprobare: 承認する a25

adpromissio: 参加諾約 c1

adpulsus: 駆逐 a25

adquirere: 取得する a25

adquisitio: 取得 a25

adrogare: 養子する(自権者) a25;推問する c1

adrogatio → arrogatio

adrogator → arrogator

adsertor libertatis 自由の主張者 a23 a27 a28 c1

adsessores: 補佐人 a28

adsignare: 指属する a25

adsignatio: 指属 a25

adstipulatio: 参加要約 a26 c1

adstipulator: 参加要約者 a23 a27; 参加要約人 a24 a26;誓約保証人 c31

adstringere: 拘束する a25 c1; 課す a30

adulter: 姦夫 a27

adulterini: 姦通から生まれた姦生子  c19

adulterium: 姦通罪 a25; 姦通 a25 a27 a28

adversarius: 相手方 a25

adversus: 反対の a25

advocati (pl.) (← sg. advocatus): 代官 a6

advocatus (m.): 弁護士 a25; 口添え人 c23

advocatus diaboli: 悪魔の代言人

advocatus pauperum: 貧者弁護士  c11

aedes: 家屋 a25

aedificator: 建築者 a25

aedificium: 建物 a25

aedifico: 建築する a25

aediles (pl.)(←sg. aedilis): 按察官 a28

aediles curules: 高級按察官 a25

aedilicis actio: 按察官訴権 a25

aedilicium edictum: 按察官の告示 a25

aedilicius: 按察官の a25

aedilis (m.): 按察官 b1;公共空間の監督者、市場警察の担当 c31

aedilis curulis: 高等按察官 a23 a27;高等造営官 b10; 按察官 c1

aedilis plebis: 平民按察官 b1

aequalitas: 平等  a18; 衡平  c19

aequum: 公平, 衡平 c1

aequus: 衡平なる a25

aerarium (n.): 金庫 a25;国庫 a28

aerarium populi Romani ローマ国民の国庫 c1

aeris confessus: 債務認諾者 c1

aes alienum: 債務, 借金 a25;負債 a27

aes equestre: 騎馬購入金 a27

aes et libra: 銅及び衡器 a25

aes hordiarium: 騎馬飼育料 a27

aes militare: 軍事供与金 a27

aestimare: 決定する, 算定する a25

aestimatio: 価格, 算定 a25;評価 a27  c31

aestimatum: 委託販売契約 a26

aestimatus: 価格算定 a25

affectio (f.): 近親関係 a25; 意思 b1; 作用、影響 b1; 性質、状態 b1

affectio maritalis: 夫たるの感情 a25; 婚姻生活の意思 b1; 夫婦となる意思 c1

affectio societatis: 組合契約締結の意思 b1

affectus (m.): 意思 a25

affectus furandi: 盗むの意思 a25

afficere: 受くる (=adficere) a25

agentes in rebus: 特別調査機関 a12

ager (m.): 土地 a27

ager publicus: 公有地 c1 c31; 共有地  c8

agere (v.): 為す, 訴ふる, 家畜を通過する a25; 方式を組成する c1

agere ad exhibendum: 提出請求の訴を為す a25

agere cum compensatione 反対債権を完全に控除した額を請求する c1

agere cum deductione: 控除して訴える (p.116) a26

agnatio (f.): 宗族 a6 a22 a23 c1; 宗族関係 a25 a27 c1 a23 c1; 自権者相続人の発生 a25;宗族員、宗族関係、出生 a27

agnatio sui heredis: 自権相続人たる宗族出現 a22

agnatus: 宗族  a23 a25;宗族員 a27

agnoscere: 承認する, 認知する a25

agri vectigales: 公有地 (p.249) a26

agrimensor: 土地測量師 c1

album judicum selectorum 〔審判人、裁定人の名簿〕 c1

album: 告示表 a25; 白い木表 c1

alibi: 不在証明; アリバイ

alienare: 処分する a25

alienatio (f.): 処分 a25

alieni juris: 他権者 a27 c1 [←→ sui juris]

alieno juri subjectus: 他権者 a25 [→ cf. alieni juris]

alimentum (n): 扶養 a25; 養育料 b1; 食料品 b1; 生活必需品 b1

aliquid novi: 何か新しいこと (p.122) a26;何等かの差異 c1

allegatio (f.): 事実の主張, 主張 a25

alluvio: 寄洲作用 a23 a27; 寄洲 a25; 寄り洲 a28;漸次の寄洲作用 c1

altercare: 争ふ a25

Alteri stipulari nemo potest.: 何人も他人のための給付を債務者に約束させることはできない。 a26

alterum non laedere: 他人の権利を侵害するな  a18

alveus derelictus 旧河床 c1

Ambiguitas contra stipulatorem est.: 曖昧なことは要約者の不利益に。 a26

ambitio (f.): 功名心  a18; (ローマの官職応募者が)歩き回ること b1; 阿諛、追従 b1; 偏愛、えこひいき b1

ambitus (m.): 選挙運動を為す罪 a25; 不正手段による官職獲得 b1;建物間の間隔 a28;〔建物間の〕間隔 c1

amicitia: 友誼同盟 d4 [独 Freundschaftsbündnis]

amita (f.): 父の姉妹 a25 b1

amita magna: 祖父の姉妹: (magna amita) a25

amitina (f.): 父の姉妹の女児 a25

amitinus (m.): 父の姉妹の男児 a25

amittere: 喪失する, 為す a25

amovere: 取去る a25

ampliatio公判手続の更新 c31

anatocismus: 複利 a26 (p.70) c1

ancilla (f.): 女奴(婢) a25;女奴隷 a27;女奴 c1

anima (f.): 精神 a25; (肉体に宿った)魂 b1; 生命 b1

animadversio: 懲罰

animal: 動物 a25

animi levitas: 智力の薄弱 c1

animus (m.): 意思 a25 a27;心素, 意思 c1;知力 a27;精神 c31

animus domini: 所有者の意思 c1

animus donandi: 贈与意思 a26

animus negotia aliena gerendi: 他人の事務を管理する意思 (p.302) a26

animus novandi: 更改するの意思 a25; 更改意思 a26 c1

animus possidendi 占有意思 c1

animus rem sibi habendi 自己のために物をもつ意思 c1

animus revertendi 〔野生動物の〕帰還の意思 「野産」は誤植? c1

animus solvendi: 弁済するの意思 a25

annona (f.): 現物税収 a12; 穀物価格騰貴罪 a25; (穀物または天産物の)年産出高、年収穫高 b1; 穀物の価格 b1; 物価騰貴 b1

annua (n.pl.): 年賦 a22; 年俸 b1

antapocha (f.): 支払証書 c1

ante nuptias: 婚姻前の a25

antecessor (m.): 先生 a25

antichresis: 果実と利息を相殺する特約 c1

antiquarianism古事学 c31

antiqui (pl.): 古法学者 (←adj. antiquus) a25 b1; 古代人 b1

antiquitas (f.): 古法 b1 b1; 古代 a25 b1; 古法学者の説 b1; 古代人 b1

anulus (m.): 指環 a25; 指輪 b1

apparatus (m.): 註釈文献; アパラートゥス; アパラトゥース c27; apparatus  c27(→ 92頁「apparatusは、Corpus iurisおよびその他の法源のすべての部分について、法条順序に従って作成された釈義文献である。」)

apparitor (m.): 法廷の役人, 執達吏 c1; 廷吏 c15; 下僕 b1; 公務補佐役 b1

appellatio (f.): 上訴  a19 c31; 召喚; 控訴

appellator (m.): 控訴人

approbatio (f.): 引取 (p.252) a26;承認  c18

apud iudicem第二段の手続、本案の弁論手続 c31

apud judicem: 審判手続 c1;審判人手続 (p.8) a26

aqua et igni interdicere: 水火の使用を禁ずる a25

aqua publica公水 c31

aquae ductus: 導水権 a10;引水権 a25

aquae et ignis interdictio: 水火の禁 a23 a25 a27; 火水の禁 a28;水火の禁止 c1

aquae haustus: 汲水権 a25

arbiter: 裁定人 c1;仲裁人  a10 a23 a27 c1

arbitraria actio: 裁定の訴 a25

arbitrarius: 裁定の a25

arbitratus: 裁量 a25;第三者の判断 (p.60) a26

arbitrium: 裁量 a27 a25; 評定, 命令 a25; 仲裁裁決 b1;自由裁量 b1; 支配 b1; 権力 b1;判断 a27

arcana imperii: 統治の枢機 a18;arbitrium仲裁 c31

archicamerarius: 大財務官 a7

archicancellarius: 大書記長官 a7

argentaria銀行 c31

argentarius: 銀行業者 a23 a26 (p.284)  a27 c1

argumenta (pl.) (←sg. argumentum): 論証 c27

argumentum: 証拠 a25

armarium capella: 宮中文書課 c26

arra: 手附 a23; 手付 a24 a25 a27

arrha confirmatoria 確認手附 c1;証約手附 a26

arrha poenalis: 違約手附 a26

arrha poenitentialis 解約手附 a26 c1

arrha sponsalicia 許嫁手附 c1

arrha: 手附 a26

arrogatio (=adrogatio): 自権者養子縁組  a22 a27 c1; 自主権者養子縁組 a23; 養子縁組(自権者の) a25

arrogator: 養親, 自権者の養親 a25

artes liberales: 自由人に相応しい専門職 (p.256) a26;自由学芸 c27

ascendens: 尊族 a25

assessor: 陪席者 a2; 陪席員 b1;助役  b1

atrax iniuria: 重大なる人格権侵害 a25

attingere: 接触する c1

"Auctoritas, non veritas, facit legem.": 「真理ではなく、権威が法を行う。」(ホッブズ)

auctor: 助成者 a25;担保人 (p.227) a26;助成人 a27;「保障人」、アウクトル c31

auctoritas:権原、正当化の淵源 c31

auctorias (tutoris vel curatoris): 助成・承認 (後見人、保佐人などによる) d3

auctoritas principis 皇帝の権威 c1

auctoritas tutoris: 後見人の助成 a23 a27 c1

auctoritas: 追奪担保 a10;担保責任(握取行為における) a26;助成 a27 a25;権威  a25 a27 c17;承認 a27;効力, 権力, 同意 a25

auctoritatis interpositio: 助成の附与 c1

auferre: 追奪する, 取り去る a25

aureus: 金: (貨幣の名 大凡我十円に当る) a25

aurum coronarium: 贈与金 b1; 心付け b1

austrega legalis: [dt.] erste Instanz für Streitigkeiten zwischen Fürsten (諸侯間の争訟に関する第一審) b6

Authenticum: 公選書  a3; 『公撰書』 c27

autoritas doctorum: 博士たちの権威  a18

auxilium: 助力 a25;援助 c16

avariatia: 貪欲  a18

avia: 祖母 a25

avulsio: 急激な寄洲作用 c1

avunculus magnus: 祖母の兄弟 a25

avunculus: 母の兄弟 a25

avus (m.): 祖父 a25

avus maternus: 母系の祖父 a25


 

▲TOP
B

Baetica formula: バエティクス書式集 a28

bannum: 禁令違反 a7

bannus dominicus: 国王の罰令金 a6

baron: 男爵(フライヘル) a7

basilica: 裁判を為し又商品を陳列する為めに用ゐらるる公の建物 a25

bellum omnuium contra omnes: 万人の万人に対する闘争(ホッブズ)

bellum: 戦争 a25

beneficia (pl.) (← sg. beneficium): 恩給地 a6

beneficium abstinendi: 辞拒の利益 a22; 相続拒否の利益, 相続拒否権 c1

beneficium cedendarum actionum: 訴権譲渡の利益 a26 c1

beneficium competentiae: 生活資保留の利益 a26 c1;生活費留保の利益 a28

beneficium divisionis: 分割の利益 a26 c1

beneficium excussionis: 先訴検索の利益 a26 c1

beneficium inventarii: 財産目録作成の利益 a28;財産目録の利益 c1

beneficium ordinis sive excussionis personalis: 順位または先訴検索の利益 a26

beneficium ordinis: 順位索の利益 (p.152) a26

beneficium: 利益 a25;利益(恩恵) a26;ベネフィーキウム c13

Bithyni: ビテュニア人 a27

bona (f.): 財産 a25 a27 c1;遺産、財物、破産財産 a27;資産 c31

bona adventicia: 到来財産 c1

bona caduca: 顛落財産 a27

bona ereptoria: 剥奪財産 c1

bona fides: 信義誠実 a26 a27 a28 c1;信義誠実の原則、信義則 c31; 善意 a23 a25 a27 c1 c31; 誠意 a25

bona hereditaria: 相続財産 a25

bona libertorum: 解放奴隷の財産 a28

bona vacantia: 相続人の曠欠せる財産 a25; 相続人曠欠の財産 c1

bonae fidei iudicia:善意案件を管轄する民事裁判 c31

bonae fidei judicium: 誠意訴訟 a23 a25

bonae fidei possessio: 善意占有 a23 a27;善意に基づく占有 c31

bonae fidei possessor: 善意の占有者 a25 c1

boni viri「良き人士達」 c31

bonorum cessio: 財産委附 c1

bonorum emptio: 財産の買得 a25

bonorum emptor: 破産財団の買主 a26 a27 c1;遺産の買主 a27

bonorum possessio: 遺産占有 a22 a23 a27 c1; 相続財産の占有 a25;資産の占有 c31

bonorum possessio ab intestato: 無遺言遺産占有 a22

bonorum possessio contra tabulas: 遺言に反しての遺産占有 a22;遺言書に反する遺産占有 a28;遺言書に反する相続財産の占有 a25; 遺言書に反する遺産占有 c1

bonorum possessio cum re aut sine re: 実益あり或は実益なき遺産占有 a22

bonorum possessio cum re: 実効ある遺産占有 c1

bonorum possessio ex testamento: 遺言に因る相続財産の占有 a25

bonorum possessio secundum tabulas: 遺言に従いての遺産占有 a22;遺言書に従う遺産占有 a28;遺言書に応ずる相続財産の占有 a25; 遺言書に従う遺産占有 c1

bonorum possessio sine tabulis: 遺言書なしによる遺産占有 a28

bonorum possessio unde cognati: 血族の遺産占有 a28;血族の召喚せられる遺産占有 c1

bonorum possessio unde legitimi: 法定相続人の召喚せられる遺産占有 c1

bonorum possessio unde liberi: 子としての相続財産の占有 a25; 卑族の遺産占有 a28;卑属の召喚せられる遺産占有 c1

bonorum possessio unde vir et uxor: 夫婦の遺産占有 a28;夫婦が召喚せられる遺産占有 c1

bonorum possessionem agnoscere: 相続財産の占有を取得する a25

bonorum possessionem petere: 相続財産の占有を申請する a25

bonorum possessor: 相続財産の占有者 a25; 遺産占有者 c28 a27;「管理占有者」 c31

bonorum venditio: 総財産売却 a23; 財産の売却: (venditio bonorum) a25; 全財産の売却 a27;財産売却 c1

bonum et aequum: 善および衡平; 善良及び衡平 a25

bonus pater familias: 善良なる家長 a25;善良人; 通常人; 善良な家長

bonus vir: 善良なる人 a25; 善人 c1

brevi manu traditio 簡易の引渡 c1

Breviarium Alaricianum: アラリック抄典 a28
 

▲TOP
C

caducum: 受領者曠欠財産又は堕落財産 a22; 不帰属分 a23; 顛落財産 c1

caelebs: 独身者 a23 c1;未婚者 a27

Caesaris provinciae: 元首の県 a23; 元首の属州 a24 a27

calumnia: 濫訴 a23 a27; 乱訴 a24; 濫訟, 誣罔, 譎詐者 a25

calumnians: 凶行者 a25

calumniari: 法を枉ぐる a25

campio: 原告の代闘士 c22

campus: 決闘場 c22

canon: 借料 (p.249) a26;〔emphyteusisの〕借料 c1

capacitas solidi: 全遺産領取の権能 a22

capacitas: 〔相続財産〕取得能力 c1

capere: 取得する c1

capere: 捕ふる, 取得する a25

capitale crimen: 死罰 a25

capitale: 極めて重き a25

capitales causae: 死刑事件 c15

capitali animadvertione punire: 死刑に処す a25

capite damnare: 死刑の判決を下す a25

capite deminuere: 頭格(人格)が消滅する a25

capite minuere: 頭格が消滅する a25

capite punire: 死刑に処す a25

capitis deminutio: 頭格減少 a9 a26; 頭格喪失 a22; 人格消滅 a23;頭格(人格)の消滅 a25;頭格消滅 a27

capitis deminutio maxima: 頭格(人格)の大消滅 a25;最大頭格減少 (p.267) a26;頭格最大消滅 a27

capitis deminutio media: 頭格(人格)の中消滅 a25;頭格中消滅 a27

capitis deminutio minima: 頭格(人格)の小消滅 a25;頭格最小消滅 a27

capitis deminutio minor: 頭格小消滅 a27

capitis minutio: 頭格(人格)の消滅 a25

capitula / Capitula (pl.): 勅令 a6 c26; 王令  c11

capitula ecclesiastica: 神事勅令 c26

capitula legibus addenda: 附加勅令 c26

capitula missorum: 巡察勅令 c26

capitula mundana: 俗事勅令 c26

capitula per se scribenda: 独立勅令 c26

Capitulare monasticum: 修道勅令 c13

Capitularia ecclesiastica: 教会勅令  a4 c13

Capitularia legibus addenda: 部族法典付加勅令  a4

Capitularia missorum: 巡察使勅令  a4

Capitularia mixta: 混合勅令  a4

Capitularia mundana: 俗事勅令  a4

Capitularia per se scribenda: 独立勅令  a4

Capitularia: 勅令  a4 c26; カピトゥラリア a6 (→ 39頁:カロリング朝フランク王国で発せられた勅令の学問上の総称。「これらの勅令が通例いくつかの規定(条文)、すなわち章(capitulumの複数capitula)に分かれているのでこの名称がある(このため、章令とも訳されている)。箇箇の単行勅令は、史料の中ではCapitulareと呼ばれていることが多い。」)

Capitulationes Imperatororum (pl.): 皇帝選挙協約  d1  [独]

captivitas: 捕獲 a25

captivus: 捕虜 a25 c1

caput et fundamentum testamenti 遺言の頭と基礎 c1

caput mortuum: 死んだ頭;残しょう

caput: 頭格(人格) a25; 頭, 元本 c1

carcer: 刑務所;牢獄

caritas fraterna: 兄弟の情愛 a4

carta: カルタ a4

castitia: 懲戒 a6

castratus: 生殖力なき者(手術に因りて) a25; 去勢者 c1

castrense peculium: 軍事特有財産 a25

Casus a nullo praestantur.:何人も事変については責を負わない。 a26

casus fortuitus: 事変: (fortuitus casus) a25

casus quibus resisti nec possit: 抵抗することのできない事変 (p.92) a26

Casus sentit dominus.:事変は所有者が被る。 a26

casus: 場合 a25;事案 c27; 教科書用ケース c27; 事変 a25 a26 (p.92)  c1

caucio → cautio

caupo: 旅館の主人 a25 a26 (p.286)

causa (f.): 原因 a11 a25 c31; 方法, 場合, 事件, 状態, 理由, 動機, 事由, 事実, 性質, 体様 a25

causa cadere: 訴権を喪失する a25

causa capitis: 生死に関する訴訟 b1

causa cognita: 事実裁定の後(裁量したる後), 事実審査の後 a25

causa Curiana「クーリウス事件」 c31

causa liberalis: 自由身分に関する訴訟 c1;自由身分訴訟、自由のための解放訴訟 c31

causa lucrativa: 無償原因 a25

causa possessionis 占有原因 c1

causa rei: 増加物 a25

causae coniectio: 事件の略述 a23;主張理由の要約 a27

causae erroris probatio: 錯誤原因の証明 a22; 錯誤の事由の証明 a23; 錯誤の原因の証明 a24 a27

causae juridicae (pl.): 司法事項 d1 [独 Justizsachen]

causae maiores: 大事件 a4

causae minores: 小事件 a4

causae politiae (pl.): ポリツァイ事項 d1 [独 Polizeisachen]

causae probatio : 原因証明 a22; 解放原因の証明 a23

cauta予防法学 c31

cautela: 担保 a25

cautio: 担保 a25; 証書  a26(p.169);問答契約証書  a26(p.203);担保問答契約, 問答契約の証書 c1;約款 a27

cautio damni infecti 未発生損害担保問答契約 a26 c1;工作物責任 c31

cautio de amplius non turbando 妨害せずとの担保問答契約 c1

cautio de dolo: 悪意に付ての担保 a25

cautio judicatum solvi: 判決債務履行の担保問答契約 (p.201) a26

cautio juratoria: 宣誓による保証 c15

cautio ratam rem dominum habiturum 本人が追認するであろうとの担保問答契約 c1

cautio rei uxoriae 妻の財産担保問答契約 c1

cautio rem pupilli salvam fore: 被後見人の財産が安全であることの担保問答契約 (p.201) a26

cautio usufructuaria: 用益権担保問答契約 a26 (p.201) a28 c1

cautiones (pl.)(←sg. cautio): 担保問答契約 a28

cavere: 担保する, 規定する, 注意する a25; 担保を提供する a30; 助力する c1

cedere: 委付する, 譲渡する, 附属する a25

censere: 決定する a25

censor: 査定官  a19;監察官 b10 ;戸口調査官 c1;財務官 c29;戸口総監 a28;ケーンソル c31

censura morum: 風紀監察  a18

census: 戸口調査 a22 a23 a27 c1;資産評価 c31

centena: ケンテーナ a4

centenae: 管区(ケンテナエ) c13

centenarius: ケンテナーリウス a4 a5 (→ 20頁:裁判官のこと。); 百金 a25

centumviri: 百人審判所 a23; 百人法廷 a27;百人裁判所 c25;百人官, 百人官法廷 c1;相続についての大型陪審 c31

centurio: 上級属官 a12

cernere: 決定する c1

certa pecunia: 確定金銭 a26(p.5)  c1; 確定金額 c1

certa res: 確定物 a26(p.5) c1

cessio ad potentiorem: 有力者への譲渡 a26

cessio bonorum: 財産の委付 a28

cessio in jure →  in iure cessio

cessio in jure hereditatis: 遺産の法廷譲与 a22

cessio in jure tutelae: 後見職の法廷譲与 a22

cessio in potentiorem: 権勢家への債権譲渡 a28

cessio legis: 法定債権譲渡 a26

cessio necessaria: 強制的譲渡 (p.150) a26

cessio voluntaria: 任意的譲渡 (p.150) a26

chirografum: 証書 a23; 自筆証書 a24

chirographum: 自筆証書 a27;手書 c1

circulus imperii (pl. circuli imperii): 帝国クライス d1 [独 Reichskreis]

cives Romani: ローマ市民 a27

civilis ratio: 国法上の道理, 国民法上の理由 a25

civilis: 国民法上の, 法定の, 市民法上の a25; 市民の b1; 公の b1; 国家の b1; 国[市]民法上の b1

civiliter: 民事上 a25

civis (pl. cives): 市民 a25 b1 b8; 羅馬市民  a25;住民 a7; 同市民 b1; 臣[国]民 b1;国民  a25; 臣下 b1; 公民

civitas (pl. civitates): キーウィタース a4; キウィタス b8; 区(キヴィタス) a6; 国家 a27 b1; [eg] a state (usually a city, or city and surrounding district)  b7; 国 a25; 都市 a4 a27 b1 b8;市 a25; 都市区 a4;(ローマ)市民団  a19; 共同体 b1; [eg] a organized community, especially that in which one lives or to which one belongs as a citizen  b7; 市民権 a25 a27 b1 c1 c31; [eg] the right of a citizen, citizenship  b7; 部族国家 b8; 城塞区 b8; 市民社会 c25;市民 a27

civitas Dei: 神の国 a4

civitas libera: 自由な共同体 a28

civitas Romana: ローマ国 c1

civitas sine suffragio「投票権なき市民権」 c31

clam: 秘密に a25

clausula arbitraria 勧告文言 c1

clausula codicillaris 小書附約款 c1

clausula generalis: 一般条項 c30

clausula rebus sic stantibus: 事情変更の原則

clausula: 約款 a25

clementia: 仁慈 a28

cliens: 家人(ミニステリアール) a7; 隷民 a9; 隷属民 c1;庇護民 a28

clientela: 被護民  a19

coactus tamen volui: 強迫はせられたがなお欲した c1

coartare: 制限する a25

Codex (m.): 勅法彙纂  a19 a28 c27; 勅法集  c8 c31

codex (m.): 勅法彙纂, 書面 a25;出納簿 (p.208) a26

codex accepti et expensi: 金銭出納簿 (p.207) a26;出納簿 c1;帳簿、対照表 c31

codex constitutionum: 勅法彙纂  c1

Codex Gregorianus: グレゴリウスの勅法彙纂 a28

Codex Hermogenianus: ヘルモゲニアーヌスの勅法彙纂 a28

Codex Juris Bavarici Criminalis: バイエルン刑事法典  a2

Codex Juris Bavarici judicialis: バイエルン裁判所法典  a2

Codex Maximilianus bavaricus civilis: バイエルンのマクシミリアンの民法典  a2

Codex repetiae praelectionis 新勅法彙纂 c1

Codex Theodosianus: テオドシウスの法典  a2; テオドシウス法典 a12;テオドシウスの勅法彙纂 a28

Codex Theresianus juris civilis: テレジアの民法典  a2

Codex Theresianus: テレージアの法典  c7

Codex Vetus: 旧勅法彙纂 c1

codicilli (pl. )(←sg. codicillus): 小書付 a28;小書附 c1;付帯文書 c31

codicilli testamento confirmati 遺言によって確認せられた小書附 c1

codicillus: 小帳簿 a23;書面 a25; 小書付 a25 a27

coemptio: 共買式 a9 a23;共買婚 a28;共買 c1;コエーンプティオー a27

coemptionator: コエーンプティオーの買主 a27

coercere: 禁ずる, 強制する, 制限する, 禁遏する a25

coercitio: 警察・強制権  a19;懲戒 a28

cogere: 強制する a25

Cogito ergo sum: 我思うゆえに我あり; 我考える故に我在り

cognatio (f.): 血族関係 a25 a27 c1; 血族 c1;血縁関係 a27

cognatio[cognationis ius]: 血族関係 a23

cognatus: 血族 a25

cognitio (f.): 裁判(管轄) a12; 訴訟 a25

cognitio extra ordinem: 特別審理手続  c11 c31;非正規民事訴訟 c31

cognitor: 裁判官 a12; 代訟人 a23 c1; 代訴人 a24 a26 (p.147); 訴訟代理人 a27 c1

cognomen: 家名 a25

cognoscere: 審査する, 承認する a25

coheres: 共同相続人 a25 a27

collatio bonorum: 自己の財産の持参 a22

collatio dotis: 嫁資の持戻 c1

collatio emancipati 家父権免除を受けた者の持戻 c1

collecta: 直接税(コレクタ) c13

collegatarius: 共同受遺者 a25 a27

collegium funeraticium 埋葬社団 c1

Collegium Illustre: 啓蒙会議  a15

collegium opificum: 職人組合 d1; 職能団体; ツンフト

collegium pontificium 神官団 c1

collegium: 社団 (p.261) a26;合議体(コレギウム) c13

collisio statutorum: 条令相互間の抵触 c27

colonatusコロナートゥス c31

colonia partiaria: 分益小作 a26

colonia: 植民市 a27 c1

colonus (pl. coloni): 賃借人 a25; 土着農夫 c1;小作人 a26 (p.244)  a27 c8;耕作者 c31

colonus partiarius 割合小作人 c1

color insaniae: 錯乱の色 a28;精神錯乱の色 c1

comes (pl. comites): 伯 a6; 伯(グラーフ) a7; 長官 a12; 仲間 b1; 同志 b1; 後見人 b1; 被護民 b1; 随行人 b1; 侍臣 b1; 伯爵 b1; 従士 b8 (→ 27頁)

comes palatinus: 宮中伯 c16 [独 Hofpfalzgraf]

comes sacrarum largitionum: 財務長官 a12

comitatus: 伯領  c21; 従士団 b8 [独 Gefolgschaft]

comites (pl.) → comes

comitia (f.): 民会 a19 a28 c1; c31

comitia calata: 特に召集の国民議会 a22; 特別召集民会 a25

comitia centuria: ケントウーリア民会 c1;ケントゥリア民会 c31

comitia curiata: クリア民会 c1;クーリア民会 c31

comitia imperii perpetua: 永久帝国議会 d1

comitia tributa: トリブス民会 c1;トゥリブス民会 c31

commeatus:賜暇 a30

Commentarii de Bello: 『ガリア戦記』 c13

commentarius: 法学解説 a25; 註解 c1

Commentatores / commentatores (pl.): 註解学派 c27 (→ 101頁「そのほかに、古くは――サヴィニー以来――註釈学派のエピゴーネンに過ぎないという、多分に軽視の意味をこめて「後期註釈学派」(Postglossatoren)という名称が用いられ、また最近は、その助言活動に着目して「助言学派」(Konsiliatoren)とも呼ばれている。」)

commercium通商権 c31

commercium: 融通, 取引能力 a25;通商権 a28

committere: 効力を生ずる, 為す a25

commodare: 貸す(使用貸借), 使用貸借により貸す a25

commodator: 貸主 a25

commodatum: 使用貸借 a23;a25 a26 a27 a28 c1 c31

commodum: 利益 a25; 便益 a30

commpellere: 強制する a25

communicare: 共通にする a25

communio (f.): 共有 a25 a26

communio dividundus: 共有物分割 a25

communio incidens: 偶然の共有 a26;偶然の共有関係 a28

communio mater rixarum: 「共有は紛争の母」 a28

communio pro indiviso: 持分的共有 a26

communis error: 一般的錯誤 c27

communis salus: 公共の福祉

communis utilitas: 公共の利益  a18 [独 Gemeinwohl]

communis: 共通の, 共有の, 普通の a25

communtiates (pl.): 諸団体 a7

compendium: 抄録 a12

compensare: 相殺する a25

compensatio (f.): 相殺 a23 a25 a26 a27 c1 c31; 賠償

compensatio culpae: 過失相殺 c1

compensatio lucri cum damno 損益相殺 c1

componere: 編纂する, 編成する a25

compositio: 賠償金 a6; 贖罪金  a21  c11

comprehendere: 捕ふる a25

comperendinatio公判手続の必要的更新 c31

compromissum: 仲裁契約 a26 c1

computatio civilis 〔期間の〕市民的計算 c1

computatio naturalis 〔期間の〕自然的計算 c1

concedere: 許す, 許容する, 譲渡する a25

conceptus: 盗品占有の a25

concilia plebis平民会 c31

concilium (→pl. concilia): 公会議  c20; 民会(古ゲルマン) c13

concilium germanicum: ゲルマーニア公会議 a4

concilium plebis: 平民集会 a19;平民会 c1

concipere: 受胎する, 懐胎する, 締結する, 所持する a25

conclusum (→pl. conclusa): 決定  c9

conclusum duorum: 両会議議決 a4

conclusum imperii: 帝国決議  c7 [独 Reichsschluss]

Concordantia discordantium canonum →Concordia discordantium canonum

concordantir discordantium: 矛盾解決  c2

Concordia disconcordantium canonum →Concordia discordantium canonum

Concordia discordantium canonum: 矛盾教会法調和集; 教会法矛盾条令義解類集 b3; 矛盾する教会諸カノンの調和 c20; 矛盾教会法令調和集 c27

concubinatus: 内縁 c1

concurator: 共同保佐人 a25

concurrere: 競合する a25

concursus causarum 原因の競合 a26 (p.121) c1

concursus duarum causarum lucrativarum: 2つの無償原因の競合 (p.121) a26

condemnare: 有責の判決を為す a25; 〔有責判決をする〕 c1

condemnari: 〔有責判決をする〕 c1

condemnatio (→pl. condemnationes): 判決権限付与 a11; 有責判決 a23  a26(p.4)  a27;判決権限附与の表示 a23 a27; 罰金額, 有責の判決, 責ありとの判決, 責ありとの判決の権限を付与すること a25;判決額 a27;判決  c1; 判決の内容 c31

condemnatio cum taxatione 一定額への制限附有責判決 c1

condemnatio infinita: 無制限有責判決 c1

condemnatio pecuniaria: 金銭判決(の原理) a26;金銭有責判決 a28;金銭判決 c1;金銭給付判決 c31

condicere (v.): 不当利得の訴を為す, 返還請求を訴ふる, 不当利得返還の訴を為す, 通告する, 返還を請求する a25;通告する c1

condicere in trigensimum diem: 30日目を期日として通告する (p.18) a26

condicio (f.)(→pl. condiciones): 条件 a25 c1;状態, 地位, 状況 

condicio casualis 偶成条件 c1

condicio in praesens vel in praeteritum collata 現在又は過去に関する条件 c1

condicio mixta: 混合条件 c1

condicio potestativa 随意条件 c1

condicio resolutiva 解除条件 c1

condicio suspensiva 停止条件 c1

condicionalis stipulatio: 条件附問答口約 a25

condicionaliter: 条件附に a25

condicticia: 不当利得訴権 a25

condicticia actio: 不当利得訴権 a25

condictio (f.)(→pl. condictiones): 返還請求訴訟 a23 a28;不当利得訴権, 消費貸借の訴権, 確定問答口約の訴権, 確定金額請求の訴, 対人訴権 a25;不当利得返還請求訴権 a26 c1 (→ 206頁);不当利得 c1;通告、不当利得返還請求訴訟(訴権) a27 a25;不当利得、不当利得返還請求 c31

condictio causa data causa non secuta: 目的あるも目的不到達の不当利得返還請求訴権  a26;原因によって与えられたものを原因が続かないという不当利得返還請求訴権  c1

condictio causa finita: 原因終了故の不当利得返還請求訴権 a26

condictio certae pecuniae:確定額返還訴訟 c31

condictio certae rei: 確定物のcondictio訴権 c1;特定物返還訴訟 c31

condictio ex iniusta causa: 不法原因よりの不当利得返還請求訴権 c1

condictio ex lege: 法律に基づく不当利得返還請求訴権 a26

condictio ex poenitentia: 後悔による不当利得返還請求訴権 (p.274) a26;悔返の不当利得返還請求訴権 c1

condictio furtiva: 盗の不当利得返還請求訴権 a26 c1

condictio generalis: 一般的不当利得返還請求訴権 a26

condictio incerti: 不確定物の不当利得返還請求訴権 a26

condictio indebiti: 非債弁済の不当利得返還請求訴権 c1

condictio indebiti: 非債返還請求訴権 a25; 非債弁済の不当利得返還請求訴権 a26

condictio ob causam datorum: 原因故に与えられたものの不当利得返還請求訴権 a26 c1

condictio ob causam finitam: 終了原因故の不当利得返還請求訴権 c1

condictio ob injustam causam: 不法原因故の不当利得返還請求訴権 a26 c1

condictio ob turpem causam: 卑しい原因故の不当利得返還請求訴権  a26 c1

condictio possesionis: 占有の不当利得返還請求訴権 c1

condictio sine causa: 原因なき不当利得返還請求訴権 a26 c1

condictio triticaria: 穀物的condictio訴権;穀物的コンディクティオ (p.165) a26

conditio sine qua non: それがなければ結果は発生しなかったところの条件 (p.331) a26;必然的制約

conditio: 証拠陳述書  a3

conditor legum: 法制定者  c7

conditores juris civilis: 市民法の設立者 c1

condominium: 共有 c1

conducere: 賃借する a25

conductio: 賃借 a25

conductor: 賃借人 a25 a27 a28 c1; 使用者, 請負人 c1

confareatio: パン共用式・祭式 a9; 麺麭共用式結婚 a22

confarreatio: 共祭式 a23;コーンファルレアティオー a27;ファール共祭式婚 a28;ファール共同式 c1

conferre: 持ち戻す c1

confessio est regina probationum: 自白は証拠の女王である a4

confessio in iure 〔法廷における〕認諾 c1

confinium: 境界線 (p.306) a26

confirmare: 確認する a25

confiteri: 認諾する a25

confusio: 混和 a25 a26 c1; 混同 a26 c1

conjugium: 男女の結合関係 a25

conjunctim: 共同に a25; 結合的〔遺贈〕 c1

conjunctio: 附合 a28

connubium: 通婚権 a28

consanguineus: 同血族, 血族, 父を同ふせる a25; 同父の兄弟姉妹 a22;  a24;同父兄弟姉妹 a27

consanguini: 同父の兄弟姉妹 a23

consanguinitas: 血族 a6 ; 血族関係 a25

conscientia fraudis: 詐害の意思 a26

conscius fraudis: 詐害を知っ〔ている〕 c1

consensus (→pl. consensus): 合意 a25 a26(p.47)  a27; 同意 a25; 〔保佐人の〕同意 c1

consensus internus: 内心の合意・承諾 d3

consensus populi: 人民の合意 a6

consentire: 同意する, 合意する a25

consequi: 請求する, 得る a25

conservare: 保持する a25

conservus: 仲間の奴隷 a25

consilia (pl.) (← sg. consilium): 助言 c27

consiliares (pl.) (← sg. consiliaris): 顧問官 c16 [→ cf. ministris]

consiliarius: 参議官  a8; 顧問  c21

consilium (→pl. consilia): 委員会, 助言 a25;諮問会  c1;市参事会 a4; 判決提案  a4;発言 a4; 助言  a27 c16 c18; 勧告  a18; 助言者グループ a19; 委員会 a22;顧問会 a23 a27 a28;顧問団 c31

consilium et auxilium: 助言と助力  a4

consilium fraudis 詐害の意思 c1

consobrina: 兄弟姉妹の女児 a25

consobrinus: 兄弟姉妹の男児 a25

consolidatio: 混同 a25; 〔用益権の〕鞏化 c1

consortium (m.): 兄弟財産制 a10 c1; 共同生活 a25;相続人共同体 a26;兄弟姉妹共産制 a28

consortium litis: 訴訟団体 a28

constans et perpetua voluntas, suum cuique tribuendi: 各人にその分を分つ恒常不断の意思 c1

constantia: 恒常・不変 a28;恒心  c17

constare: 明かである c1

constitorium: 枢機卿会議  c18

constituere: 設定する, 制定する, 規定する, 約する a25

constituta pecunia: 弁済約束 a23

constitutio (f.): 勅法  a23 a25 a27 c1  c18 c27; 法律  a19; 制度, 規定 a25

Constitutio Antoniniana: カラカラ勅令 a28

Constitutio contra incendiarios: 放火犯鎮圧令 a4

Constitutio criminalis Carolina (CCC): カロリナ刑事法典  a4 c13

Constitutio criminalis Theresiana: テレージア刑法典  a4

constitutio imperialis: 勅法 a25

constitutio Marci: マールクス帝の勅法 a22

Constitutio Pacis: 平和令 a20

constitutio principalis: 勅法: (principalis constitutio) a25

constitutio principis: 勅法 a25

Constitutio principis: 勅法 a28

constitutiones politicas (pl.): ポリツァイ令  d1 [独 Polizeiordnungen]

constitutum (n.): 弁済約束 a28 c1 c31

constitutum alieni debiti:他人の金銭債務に対する弁済保証 c31

constitutum debiti alieni: 他人の債務の弁済約束 a26 c1; 他人の債務についての弁済約束 a26 (p.282)

constitutum debiti proprii: 自己の債務についての弁済約束 a26

constitutum debiti: 弁済約束 a26

constitutum possessorium: 占有改定 c1

consuetudinem habere: 共棲する(夫婦が) a25

consuetudines(pl.): 生活慣習規定(コンスエトゥディネス) c13

consuetudo contra legem: 法律に反する慣習  c18

consuetudo praeter legem: 法律の外の慣習  c18

consuetudo: 慣習 a25 c1 c27;  a25; 慣行 a25

consul (m.): 執政官 a12 a23 a25 a27 c1;コンスル c31; 統領  a19

consul sine collega: 同僚なしの執政官 a28

consularis: 執政官の a25

consules (pl.): 市長 d1 [独 Bürgermeister]

consultatio: 問い合わせ  c18; 伺い  a19

consultum imperii: 帝国意見  c7 [独 Reichsgutachten]

consumere: 消費する, 消滅する a25

consumptor: 消費者 a25

contendere: 争ふ a25

contentio: 争 a25

contestari: 争点決定を為す a25; 証人を呼ぶ c1

contestatio:届出 a30

contingere: 接触する c1

contio: コンティオー a28

contra bonos mores: 善良の風俗に反して a25; 善良風俗違反 c1

contra legem: 法律に反して

contra tabulas testamenti: 遺言書に反して a25

contra tabulas: 遺言書に反して a25

Contractum maioris cum minore claudicare: 未成年者と為した成年者の契約はびっこを引く。未成年者契約の跛行性  d3(cf. D. 19. 1. 13. 29.; Bartolus, Comment. in ibid.)

contractus (→pl. contractus): 契約 a23 a25 a27 c1 c31

contractus aestimatorius 委託販売契約 c1

contractus bilateralis aequalis: 完全双務契約、対等双務契約 a26

contractus bilateralis inaequalis: 不完全双務契約、非対等双務契約 a26

contractus bilateralis: 双務契約 a26

contractus bonae fidei: 誠意契約 c1

contractus consensu: 諾成契約 c1 c31

contractus emphyteuticarius: 永借権契約 c1

contractus in favorem tertii: 第三者のためにする契約 a28

contractus litteris: 文書契約 c1 c31

contractus mohatrae: 危険の契約 a26 c1

contractus pigneraticius: 質契約 a28

contractus re innominati: 無名践成契約 c1

contractus re: 要物契約 a28 c1 c31

contractus stricti juris: 厳正契約 c1

contractus unilateralis: 片務契約 a26

contractus verbis 言語契約 c1;要式契約 c31

contradicere: 反対する a25

contradictio: 対審 a6

contrahere: 契約する, 債務を発生せしむる, 締結する, 債務関係を発生する a25

contrahere: 結ぶ c1

contraria: 〔反対〕訴権 c1

contrarius actus: 反対行為 (p.127) a26

contrarius consensus: 反対合意 a26 (p.127);反対の合意 c1

contrectare: 領得する a25

contrectatio: 領得 a25; 違法領得行為 c1

controversia: 争 a25

contubernium: 共棲 a25;〔食卓を共にする意での〕婚姻 c1

contumacia: 侮辱 a25; 官命抗拒 c15; 出廷拒絶 c23

contumelia: 不名誉 a25

contutor: 共同後見人 a25

conubium: 通婚 a4 a10; 結婚権能 a22;通婚能力 a23;通婚権 a4 a27 c31; 婚姻権 c1

convenire: 訴ふる, 合意する, 請求する a25

conventio: 合意 a25 a26(p.44); 契約 c15

conventio collegii 〔法人の〕定款 c1

conventio in manum: 夫権服従 a23; 夫権帰入 a24;夫権への帰入 a27;手権帰入 c1

conventionalis: 合意上の, 合意の a25

conventum: 合意約束 a27

conventus: 〔法人の〕総会, 〔県地の〕定期裁判 c1; 帝国集会 a6

convicium: 誹謗 a25;中傷 a28

convocare: 招集する a25

cooptatio: 自己補充権  c11 (→230頁「全近代ヨーロッパにおける自律的団体Corporationの重要な要素の一つ」。)

copula carnalis: 性交 c30

coram testibus legitibus: 正当な証人の面前で a6

corporalis res: 有体物: (res corporalis) a25

corporalis: 有体の a25

corporis coertio: 体刑 a25

corpus (pl. corpora): 体 a25;社団 a26 (p.261);体素 c1

corpus delicti: 犯罪の体素 a4; 罪体有罪認定証拠;証拠物件

Corpus Evangelicorum: 福音派会議 a4

Corpus Juris (n.): コルプス ユーリス a1; ローマ法大全 a4

Corpus Juris Canonici: 教会法大全 a2 a1 b1; 寺院法大全 c1;カノン法大全 c27

Corpus Juris Civilis / corpus juris civilis: ローマ法大全  a3 b1 b2  c1  c14 c27;市民法大全  c3  a19

Corpus Juris Fridericianum: フリードリヒ法典 c7

corpus omnis romani juris 全ローマ法体系 c1

corpus omnis Romani juris: 全ローマ法大全(=十二表法) b1

Corpus recessum imperii: 帝国最終決定集 a18

Corpus saecularium principium: 世俗諸侯たちの団体 a4

corrector: 知事 a12

corrigere: 訂正する a25; 改廃する c1

corrumpere: 毀損する, 堕落する a25

cosmopolites: 世界市民 a28

creare:推挙する a30

credere: 信用を与ふる, 貸す, 委託する a25

creditor: 債権者 a25 a26(p.3)  a27 c1 c31

creditum: 債権 a25

crescere: 増加する a25

cretio (f.): 熟考決定期間 a22 a27; 相続承認〔期間〕 a23;要式承継意思表示 c1

cretio continua: 連続熟考決定期間 a22

cretio vulgaris: 普通熟考決定期間 a22

crimen (→pl. crimina): 罪 a25 a27; 不法行為 a25; 犯罪 a6 a25 c1 c31

crimen et causa:犯罪と訴因、訴因 c31

crimen expilatae hereditatis 相続財産さん奪の犯罪 c1

crimen falsi: 偽罪 c1

crimen laesae majestatis: 大逆罪  a4;主権侵害の罪  a4; 大権侵害罪[=反逆罪]  a21

crimen maiestatis:反逆罪 c31

crimen perduellionis: 叛逆罪 a4

crimen publicum (pl. crimina publica): 公の犯罪 a26(p.323) c1 c15; 公的犯罪  a19

crimen suspecti tutoris: 嫌疑を受けた後見人の罪 a10

criminaliter: 刑事上の a25

cui bonis interdictum est: 禁治産者 a25

cui bonorum suorum administratio interdicta est: 禁治産者 a25

cuius regio, eius (et) religio: 各領域の宗教は、その統治者の宗教たるべし c13

culleus: 袋 a25

culpa (f.): 過失 a25 a26 a27 a28 c1 c31

culpa in abstracto: 抽象的過失 a26

culpa in concreto: 具体的過失 a26

culpa in contrahendo: 契約締結上の過失 a26

culpa in custodiendo 保管に於ける過失 c1

culpa lata: 重過失 a26 c1

culpa levis (f.): 軽過失 c1 a26

culpa levis in abstracto 抽象的軽過失 c1

culpa levis in concreto 具体的軽過失 c1

cum viribus: 特別財産を以て (p.354) a26

cura (f.): 考慮 a25; 保佐 a25 c1 c31

cura furiosi: 精神錯乱者保佐 c1

cura minorum: 年少者保佐 a28

cura prodigi: 浪費者保佐 c1

cura religionis: 〔宗教配慮権〕 a4

cura suprema politiae: 最高のポリツァイ配慮権 a13

curare: 注意する a25

curatio: 保佐 a22 a25 a27 c1; 保佐権 a25

curator (m.): 保佐人 a23 a25 a27 c1;財産管理人 a25; 監督役 a30

curator bonorum: 破産管財人 a26 (p.342);管財人, 管理人 c1

curatores rei publicae (pl.): 会計検査官 a28

curatorius: 財産管理人の a25

curia (f.): 市会 a25都市参事会 a30; 参事会 b8

Curia Regis: 王会;国王評議会  a3

Curiana causa: クーリウス事件 a28

custodia: 保管 a23 a25 c1;保管(責任) a26;保管責任 a27;善管注意義務 c31

custodiam praestare: 保管の責を負ふ a25

custodire: 保管する a25

custos legum: 法維持者  c7
 

▲TOP
D

D. 1.1.0. De iustitia et iure. 正義および法について a29

D. 1.2.0. De origine iuris et omnium magistratuum et successione prudentium. 法およびすべての政務官の起源および法学者の継承について a29

D. 1.3.0. De legibus senatusque consultis et longa consuetudine. 法律, 元老院議決, および長期間の慣習について a29

D. 1.4.0. De constitutionibus principum. 皇帝の勅法について a29

D. 1.5.0. De statu hominum. 人の身分について a29

D. 1.6.0. De his qui sui vel alieni iuris sunt. 自主権者または他主権者について a29

D. 1.7.0. De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur. 養子縁組, 家長権免除, および権力が解消されるその他の方法について a29

D. 1.8.0. De divisione rerum et qualitate. 物の区分および〔その〕性格について a29

D. 1.9.0. De senatoribus. 元老院議員について a29

D. 1.10.0. De officio consulis. 執政官の職務について a29

D. 1.11.0. De officio praefecti praetorio. 近衛長官の職務について a29

D. 1.12.0. De officio praefecti urbi. 都市長官の職務について a29

D. 1.13.0. De officio quaestoris. 財務官の職務について a29

D. 1.14.0. De officio praetorum. 法務官の職務について a29

D. 1.15.0. De officio praefecti vigilum. 夜警長官の職務について a29

D. 1.16.0. De officio proconsulis et legati. 前執政官および地方事務官の職務について a29

D. 1.17.0. De officio praefecti augustalis. エジプト長官の職務について a29

D. 1.18.0. De officio praesidis. 地方長官の職務について a29

D. 1.19.0. De officio procuratoris Caesaris vel rationalis. 帝室財産管理官または出納官の職務について a29

D. 1.20.0. De officio iuridici. 〔地方〕裁判官の職務について a29

D. 1.21.0. De officio eius, cui mandata est iurisdictio. 裁判権の委任をうけた者の職務について a29

D. 1.22.0. De officio adsessorum. 補助司法官の職務について a29

D. 2.1.0. De iurisdictione. 裁判権について a29

D. 2.2.0. Quod quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse eodem iure utatur. ある人が他人に対してある法を定めた場合には, 自身もそれと同一の法を用いること a29

D. 2.3.0. Si quis ius dicenti non obtemperaverit. ある者が裁判する者に従わなかった場合 a29

D. 2.4.0. De in ius vocando. 法廷召喚について a29

D. 2.5.0. Si quis in ius vocatus non ierit sive quis eum vocaverit, quem ex edicto non debuerit. 法廷に召喚されたある者が出頭しない場合, または告示によれば召喚されるべきではない者をある者が召喚した場合 a29

D. 2.6.0. In ius vocati ut eant aut satis vel cautum dent. 法廷に召喚された者が出頭するか, または保証人を設定するか,担保を提供するべきこと a29

D. 2.7.0. Ne quis eum qui in ius vocabitur vi eximat. 誰も法廷に召喚された者を暴力で阻止しないこと a29

D. 2.8.0. Qui satisdare cogantur vel iurato promittant vel suae promissioni committantur. 誰が保証人の設定を強制され, または宣誓して〔問答契約によって〕担保を提供し, またはその担保提供に拘束されるか a29

D. 2.9.0. Si ex noxali causa agatur, quemadmodum caveatur. 加害原因に基づいて訴えられている場合にどのようにして担保が設定されるか a29

D. 2.10.0. De eo per quem factum erit quominus quis in iudicio sistat. ある者を法廷に出頭させないようにした者について a29

D. 2.11.0. Si quis cautionibus in iudicio sistendi causa factis non obtemperaverit. ある者が法廷に出頭する担保を提供して, 〔それに〕従わない場合 a29

D. 2.12.0. De feriis et dilationibus et diversis temporibus. 休廷日, 延期および各種の期間について a29

D. 2.13.0. De edendo. 〔訴訟の〕開示について a29

D. 2.14.0. De pactis. 合意約束について a29

D. 2.15.0. De transactionibus. 和解について a29

D. 3.1.0. De postulando. 〔裁判上の〕申立について a29

D. 3.2.0. De his qui notantur infamia. 破廉恥の汚点を付せられている者について a29

D. 3.3.0. De procuratoribus et defensoribus. 委託事務管理人および訴訟代理人について a29

D. 3.4.0. Quod cuiuscumque universitatis nomine vel contra eam agatur. なんらかの法人の名で訴え, またはその法人を訴えること a29

D. 3.5.0. De negotiis gestis. 事務管理について a29

D. 3.6.0. De calumniatoribus. 濫訴者について a29

D. 4.1.0. De in integrum restitutionibus. 原状回復〔命令〕について a29

D. 4.2.0. Quod metus causa gestum erit. 強迫によってなされたこと a29

D. 4.3.0. De dolo malo. 悪意について a29

D. 4.4.0. De minoribus viginti quinque annis. 25歳未満の者について a29

D. 4.5.0. De capite minutis. 減少した頭格について a29

D. 4.6.0. Ex quibus causis maiores viginti quinque annis in integrum restituuntur. どのような原因から25歳以上の者が原状回復〔命令の利益〕をうけるか a29

D. 4.7.0. De alienatione iudicii mutandi causa facta. 訴訟関係の変更を目的としてなされた処分行為について a29

D. 4.8.0. De receptis: qui arbitrium receperint ut sententiam dicant. 〔仲裁〕引受約束について, 〔および仲裁〕判決を下すために仲裁を引受けた者について a29

D. 4.9.0. Nautae caupones stabularii ut recepta restituant. 船主, 旅舎の主人または駅舎の主人が受取ったものを返還すること a29

D. 5.1.0. De iudiciis: ubi quisque agere vel conveniri debeat. 裁判所について, ある者がどこで訴え, 訴えられるべきかについて a29

D. 5.2.0. De inofficioso testamento. 不倫遺言について a29

D. 5.3.0. De hereditatis petitione. 相続財産返還請求訴権について a29

D. 5.4.0. Si pars hereditatis petatur. 相続財産の部分が請求される場合 a29

D. 5.5.0. De possessoria hereditatis petitione. 相続財産の占有にかんする返還請求訴権について a29

D. 5.6.0. De fideicommissaria hereditatis petitione. 相続財産の信託遺贈にかんする返還請求訴権について a29

D. 6.1.0. De rei vindicatione. 所有物返還請求訴権について a29

D. 6.2.0. De Publiciana in rem actione. 対物プーブリキウス訴権について a29

D. 6.3.0. Si ager vectigalis, id est emphyteuticarius, petatur. 賃借地, つまり永借地が請求される場合 a29

D. 7.1.0. De usu fructu et quemadmodum quis utatur fruatur. 用益権について, およびどのようにしてある者が使用し収益するか a29

D. 7.2.0. De usu fructu adcrescendo. 増加するべき用益権について a29

D. 7.3.0. Quando dies usus fructus legati cedat. どの日から遺贈の用益権〔の効力〕が発生するか a29

D. 7.4.0. Quibus modis usus fructus vel usus amittitur. どのような方法で用益権または使用権が喪失されるか a29

D. 7.5.0. De usu fructu earum rerum, quae usu consumuntur vel minuuntur. 使用によって費消されまたは減少する物の用益権について a29

D. 7.6.0. Si usus fructus petetur vel ad alium pertinere negetur. 用益権〔の維持〕が請求され, または〔それが〕勉の者に帰属することが拒否される場合 a29

D. 7.7.0. De operis servorum. 奴隷の労務について a29

D. 7.8.0. De usu et habitatione. 使用権および居住権について a29

D. 7.9.0. Usufructuarius quemadmodum caveat. 用益権者億どのようにして担保を設定するか a29

D. 8.1.0. De servitutibus. 地役権について a29

D. 8.2.0. De servitutibus praediorum urbanorum. 建築用地役権について a29

D. 8.3.0. De servitutibus praediorum rusticorum. 農業用地役権について a29

D. 8.4.0. Communia praediorum tam urbanorum quam rusticorum. 建築用および農業用地役権に共通の〔事柄〕 a29

D. 8.5.0. Si servitus vindicetur vel ad alium pertinere negetur. 地役権が返還請求され, または〔それが〕他の者に帰属することが拒否される場合 a29

D. 8.6.0. Quemadmodum servitutes amittuntur. どのようにして地役権が喪失されるか a29

D. 9.1.0. Si quadrupes pauperiem fecisse dicatur. 四足獣が加害をなしたといわれる場合 a29

D. 9.2.0. Ad legem Aquiliam. アクイリウス法註解 a29

D. 9.3.0. De his, qui effuderint vel deiecerint. 〔家外へものを〕流出させ, または投下した者について a29

D. 9.4.0. De noxalibus actionibus. 加害訴権について a29

D. 10.1.0. Finium regundorum. 境界線確定〔訴権〕 a29

D. 10.2.0. Familiae erciscundae. 家産分割〔訴権〕 a29

D. 10.3.0. Communi dividundo. 共有物分割〔訴権〕 a29

D. 10.4.0. Ad exhibendum. 提示〔訴権〕 a29

D. 11.1.0. De interrogationibus in iure faciendis et interrogatoriis actionibus. 法廷においてなされるべき質問について, および質問訴権について a29

D. 11.2.0. De quibus rebus ad eundem iudicem eatur. どのような問題が同一の裁判官のもとで取扱われるか a29

D. 11.3.0. De servo corrupto. 堕落した奴隷について a29

D. 11.4.0. De fugitivis. 逃亡〔奴隷〕について a29

D. 11.5.0. De aleatoribus. 賭博者について a29

D. 11.6.0. Si mensor falsum modum dixerit. 測量技師が虚偽の尺度を言明した場合 a29

D. 11.7.0. De religiosis et sumptibus funerum et ut funus ducere liceat. 神聖なものおよび葬儀費用について, および埋葬を行ってもよいこと a29

D. 11.8.0. De mortuo inferendo et sepulchro aedificando. 埋葬されるべき死者および建立されるべき墓について a29

D. 12.1.0. De rebus creditis si certum petetur et de condictione. 確定物が請求された場合の貸付けられた物について, および不当利得返還請求訴権について a29

D. 12.2.0. De iureiurando sive voluntario sive necessario sive iudiciali. 任意的または必要的または裁判上の宣誓について a29

D. 12.3.0. De in litem iurando. 訴訟物〔評価〕にかんする宣誓について a29

D. 12.4.0. De condictione causa data causa non secuta. 原因が与えられたが原因が達成されなかった場合の不当利得返還請求訴権について a29

D. 12.5.0. De condictione ob turpem vel iniustam causam. 卑しいかまたは不正な原因による不当利得返還請求訴権について a29

D. 12.6.0. De condictione indebiti. 非債〔弁済〕による不当利毎返還請求訴権について a29

D. 12.7.0. De condictione sine causa. 無原因による不当利得返還請求訴権について a29

D. 13.1.0. De condictione furtiva. 窃盗にかんする不当利得返還請求訴権について a29

D. 13.2.0. De condictione ex lege. 法律に基づく不当利得返還請求訴権について a29

D. 13.3.0. De condictione triticiaria. 穀物にかんする不当利得返還請求訴権について a29

D. 13.4.0. De eo quod certo loco dari oportet. 一定地で与えられることを要するものについて a29

D. 13.5.0. De pecunia constituta. 弁済約束されたものについて a29

D. 13.6.0. Commodati vel contra. 使用貸借〔訴権〕または反対〔訴権〕 a29

D. 13.7.0. De pigneraticia actione vel contra. 質訴訟または反対〔訴権〕について a29

D. 14.1.0. De exercitoria actione. 船主訴権について a29

D. 14.2.0. De lege Rhodia de iactu. 投荷にかんするロドス法について a29

D. 14.3.0. De institoria actione. 支配人訴権について a29

D. 14.4.0. De tributoria actione. 分配訴権について a29

D. 14.5.0. Quod cum eo, qui in aliena potestate est, negotium gestum esse dicetur. ある者が他主権者を相手方として事務を管理したといわれること a29

D. 14.6.0. De senatus consulto Macedoniano. マケドー元老院議決について a29

D. 15.1.0. De peculio. 特有財産について a29

D. 15.2.0. Quando de peculio actio annalis est. 特有財産についての訴権が一年かぎりであるとき a29

D. 15.3.0. De in rem verso. 〔利益〕転用物〔訴権〕について a29

D. 15.4.0. Quod iussu. 指図〔訴権〕 a29

D. 16.1.0. Ad senatus consultum Velleianum. ウェッレーイウス元老院議決註解 a29

D. 16.2.0. De compensationibus. 相殺について a29

D. 16.3.0. Depositi vel contra. 寄託〔訴権〕または反対〔訴権〕 a29

D. 17.1.0. Mandati vel contra. 委任〔訴権〕または反対〔訴権〕 a29

D. 17.2.0. Pro socio. 組合〔訴権〕 a29

D. 18.1.0. De contrahenda emptione et de pactis inter emptorem et venditorem compositis et quae res venire non possunt. 締結されるべき売買について, および買主と売主の間で成立するべき合意約束について, および売却されえない物 a29

D. 18.2.0. De in diem addictione. 一定期間内における売買解除の約款について a29

D. 18.3.0. De lege commissoria. 弁済期約款について a29

D. 18.4.0. De hereditate vel actione vendita. 相続財産または売主訴権について a29

D. 18.5.0. De rescindenda venditione et quando licet ab emptione discedere. 無効となるべき売買について, および売買を解除することが許される場合 a29

D. 18.6.0. De periculo et commodo rei venditae. 売却された物の危険および利益について a29

D. 18.7.0. De servis exportandis: vel si ita mancipium venierit ut manumittatur vel contra. 連れ去られるべぎ奴譲または奴隷が解放されるために売却された場合, または逆の場合 a29

D. 19, 1. De actionibus empti venditi. 売買訴権について a29

D. 19, 2. Locati conducti. 賃借〔訴権〕 a29

D. 19, 3. De aestimatoria. 評価訴権について a29

D. 19, 4. De rerum permutatione. 物の交換について a29

D. 19, 5. De praescriptis verbis et in factum actionibus. 前書きされた文言および事実訴権について a29

D. 20.1.0. De pignoribus et hypothecis et qualiter ea contrahantur et de pactis eorum. 質および抵当, およびどのようにしてそれらが締結されるかについて, およびそれらの合意約束について a29

D. 20.2.0. In quibus causis pignus vel hypotheca tacite contrahitur. どのような場合に質または抵当が黙示的に締結されるか a29

D. 20.3.0. Quae res pignori vel hypothecae datae obligari non possunt. 質または抵当として与えられたどのようなものが拘束されえないか a29

D. 20.4.0. Qui potiores in pignore vel hypotheca habeantur et de his qui in priorum creditorum locum succedunt. 誰が質または抵当において優先権を有するか, および最初の債権者の地位を継ぐ者について a29

D. 20.5.0. De distractione pignorum et hypothecarum. 質物または低当物の売却について a29

D. 20.6.0. Quibus modis pignus vel hypotheca solvitur. どのようにして質または抵当が消滅するか a29

D. 21.1.0. De aedilicio edicto et redhibitione et quanti minoris. 按察官告示についておよび売買解除訴権および減額〔訴権〕について a29

D. 21.2.0. De evictionibus et duplae stipulatione. 追奪および二倍額の問答契約について a29

D. 21.3.0. De exceptione rei venditae et traditae. 売却されて引渡された物の抗弁について a29

D. 22.1.0. De usuris et fructibus et causis et omnibus accessionibus et mora. 利息, 果実, 付属物, およびすべての添加物および遅滞について a29

D. 22.2.0. De nautico faenore. 海上消費貸借について a29

D. 22.3.0. De probationibus et praesumptionibus. 立証および推定について a29

D. 22.4.0. De fide instrumentorum et amissione eorum. 証書の信憑性およびそれらの喪失について a29

D. 22.5.0. De testibus. 証人について a29

D. 22.6.0. De iuris et facti ignorantia. 法および事実の不知について a29

D. 23.1.0. De sponsalibus. 婚約について a29

D. 23.2.0. De ritu nuptiarum. 婚姻の方式について a29

D. 23.3.0. De iure dotium. 嫁資の法について a29

D. 23.4.0. De pactis dotalibus. 嫁資〔設定〕の合意約束について a29

D. 23.5.0. De fundo dotali. 嫁資に属する土地について a29

D. 24.1.0.R rubrica: de donationibus inter virum et uxorem. 夫と妻の間の贈与について a29

D. 24.2.0. De divortiis et repudiis. 離婚および通告による〔婚姻または婚約の〕解消について a29

D. 24.3.0. Soluto matrimonio dos quemadmodum petatur. どのようにして婚姻解消後に嫁資が請求されるか a29

D. 25.1.0. De impensis in res dotales factis. 嫁資に属する物に対して支出された費用について a29

D. 25.2.0. De actione rerum amotarum. 移動された物の訴権について a29

D. 25.3.0. De agnoscendis et alendis liberis vel parentibus vel patronis vel libertis. 認知および扶養されるべき子, または親, または保護者, または被解放奴隷について a29

D. 25.4.0. De inspiciendo ventre custodiendoque partu. 検視されるべき胎児および監護されるべき生児について a29

D. 25.5.0. Si ventris nomine muliere in possessionem missa eadem possessio dolo malo ad alium translata esse dicatur. 胎児のために妻に占有が付与されたときに, その占有が悪意によって他人に移転されたといわれる場合 a29

D. 25.6.0. Si mulier ventris nomine in possessione calumniae causa esse dicetur. 虚偽の申立てによって, 婦女が胎児のために占有状態にあるといわれる場合 a29

D. 25.7.0. De concubinis. 内縁女について a29

D. 26.1.0. De tutelis. 後見について a29

D. 26.2.0. De testamentaria tutela. 遺言後見について a29

D. 26.3.0. De confirmando tutore vel curatore. 確認されるべき後見人または保佐人について a29

D. 26.4.0. De legitimis tutoribus. 法定後見人について a29

D. 26.5.0. De tutoribus et curatoribus datis ab his qui ius dandi habent, et qui et in quibus causis specialiter dari possunt. 選任権を有する者により選任される後見人および保佐人について, および誰が, およびどのような原因で〔それらが〕特別に選任されうるか a29

D. 26.6.0. Qui petant tutores vel curatores et ubi petantur. 誰が後見人または保佐人を請求するべきか, およびその請求はどこでなされるべきか a29

D. 26.7.0. De administratione et periculo tutorum et curatorum qui gesserint vel non et de agentibus vel conveniendis uno vel pluribus. 事務を行いまたは行わない後見人および保佐人の管理および危険〔負担〕について, および訴えるべきか, または訴えられるべき一人あるいは数人について a29

D. 26.8.0. De auctoritate et consensu tutorum et curatorum. 後見人および保佐人の助成および同意について a29

D. 26.9.0. Quando ex facto tutoris vel curatoris minores agere vel conveniri possunt. いつ未成年者は後見人または保佐人の行為により訴えまたは訴えられうるか a29

D. 26.10.0. De suspectis tutoribus et curatoribus. 〔不正の〕嫌疑をかけられた後見人および保佐人について a29

D. 27.1.0. De excusationibus. 〔後見または保佐の〕免除について a29

D. 27.2.0. Ubi pupillus educari vel morari debeat et de alimentis ei praestandis. どこで未成熟者が養育されまたは居住するべきか, および彼に給付されるべき扶養について a29

D. 27.3.0. De tutelae et rationibus distrahendis et utili curationis causa actione. 後見訴権および〔後見〕計算取消訴権, および保佐にかんする準訴権について a29

D. 27.4.0. De contraria tutelae et utili actione. 後見反対訴権および後見準訴権について a29

D. 27.5.0. De eo qui pro tutore prove curatore negotia gessit. 後見人に準ずる者としてまたは保佐人に準ずるものとして事務を行った者について a29

D. 27.6.0. Quod falso tutore auctore gestum esse dicatur. 偽りの後見人の助成によりある事が行われたといわれること a29

D. 27.7.0. De fideiussoribus et nominatoribus et heredibus tutorum et curatorum. 後見人および保佐人の, 保証人および指名人および相続人について a29

D. 27.8.0. De magistratibus conveniendis. 訴えられるべき政務官について a29

D. 27.9.0. De rebus eorum, qui sub tutela vel cura sunt, sine decreto non alienandis vel supponendis. 後見または保佐に服する者の, 裁決なしに譲渡または質入されるべきではない財産について a29

D. 27.10.0. De curatoribus furioso et aliis extra minores dandis. 精神錯乱者の保佐人および未成熟者以外の者に与えられるべき保佐人について a29

D. 28.1.0. Qui testamenta facere possunt et quemadmodum tesamenta fiant. 誰が遺言を作成しうるか, およびどのようにして遺言が作成されるか a29

D. 28.2.0. De liberis et postumis heredibus instituendis vel exheredandis. 相続人に指定されるか, または廃除されるべき子孫および後生子について a29

D. 28.3.0. De iniusto rupto irrito facto testamento. 不正な, 破毀された, 無効とされた遺言について a29

D. 28.4.0. De his quae in testamento delentur inducuntur vel inscribuntur. 遺言において抹消されるかまたは削除されるかまたは記入されるものについて a29

D. 28.5.0. De heredibus instituendis. 指定されるべき相続人について a29

D. 28.6.0. De vulgari et pupillari substitutione. 通常の補充指定および未成熟者の補充指定について a29

D. 28.7.0. De condicionibus institutionum. 〔相続人〕指定の条件について a29

D. 28.8.0. De iure deliberandi. 〔相続承認にかんする〕熟慮権について a29

D. 29.1.0.R rubrica: de testamento militis. 軍人の遺言について a29

D. 29.2.0. De adquirenda vel omittenda hereditate. 取得されるべき相続財産, または, 〔その取得が〕見送られるべき相続財産について a29

D. 29.3.0. Testamenta quemadmodum aperiuntur inspiciantur et describantur. どのようにして遺言が開封され, 検認され, 書写されるか a29

D. 29.4.0. Si quis omissa causa testamenti ab intestato vel alio modo possideat hereditatem. ある者が遺言の内容が失われたために無遺言または他の方法で相続財産を占有する場合 a29

D. 29.5.0. De senatus consulto Silaniano et Claudiano: quorum testamenta ne aperiantur. シーラーヌス元老院議決およびクラウディウス元老院議決について。誰の遺言が開封されないか a29

D. 29.6.0. Si quis aliquem testari prohibuerit vel coegerit. もしある者がある者に遺言することを禁じた場合または〔それを〕強制した場合 a29

D. 29.7.0. De iure codicillorum. 小書付の法について a29

D. 30.0. De legatis et fideicommissis. 遺贈および信託遺贈について a29

D. 31.0. De legatis et fideicommissis. 遺贈および信託遺贈について a29

D. 32.0. De legatis et fideicommissis. 遺贈および信託遺贈について a29

D. 33.1.0. De annuis legatis et fideicommissis. 毎年与えられる遺贈および信託遺贈について a29

D. 33.2.0. De usu et de usu fructu et reditu et habitatione et operis per legatum vel fideicommissum datis. 遺贈または信託遺贈によって与えられた使用権, および用益権および居住権, および労務〔をうける権利〕について a29

D. 33.3.0. De servitute legata. 遺贈された地役権について a29

D. 33.4.0. De dote praelegata. あらかじめ遺贈された嫁資について a29

D. 33.5.0. De optione vel electione legata. 遺贈された選択権および選出権について a29

D. 33.6.0. De tritico vino vel oleo legato. 遺贈された穀物, ぶどう酒, 油について a29

D. 33.7.0. De instructo vel instrumento legato. 遺贈された備品または器物について a29

D. 33.8.0. De peculio legato. 遺贈された特有財庫について a29

D. 33.9.0. De penu legata. 遺贈された食糧品について a29

D. 33.10.0. De suppellectile legata. 遺贈された什器について a29

D. 34.1.0. De alimentis vel cibariis legatis. 生活必需品または食物の遺贈について a29

D. 34.2.0. De auro argento mundo ornamentis unguentis veste vel vestimentis et statuis legatis. 金, 銀, 化粧品, 香料, 装飾品, 衣服または衣装, および彫像の遺贈について a29

D. 34.3.0. De liberatione legata. 遺贈された〔債務〕免除について a29

D. 34.4.0. De adimendis vel transferendis legatis vel fideicommissis. 取消されるかまたは〔他人に〕移転されるべき, 遺贈または信託遺贈について a29

D. 34.5.0. De rebus dubiis. 不確かなものについて a29

D. 34.6.0. De his quae poenae causa relinquuntur. 罰として遺されたものについて a29

D. 34.7.0. De regula Catoniana. カトーの法範について a29

D. 34.8.0. De his quae pro non scriptis habentur. 書込まれなかったものとみなされるものについて a29

D. 34.9.0. De his quae ut indignis auferuntur. 不相当としてとりあげられるものについて a29

D. 35.1.0.R rubrica: de condicionibus et demonstrationibus et causis et modis eorum, quae in testamento scribuntur. 遺言書中に書かれたことの条件, 付款, 原因および方法について a29

D. 35.2.0. Ad legem Falcidiam. ファルキディウス法註解 a29

D. 35.3.0. Si cui plus, quam per legem Falcidiam licuerit, legatum esse dicetur. ある者にファルキディウス法によって許されている以上に遺贈が行われたといわれる場合 a29

D. 36.1.0. Ad senatus consultum Trebellianum. トレベッリウス元老院議決註解 a29

D. 36.2.0. Quando dies legatorum vel fideicommissorum cedat. いつ遺贈または信託遺贈の期日が到来するか a29

D. 36.3.0. Ut legatorum seu fideicommissorum servandorum causa caveatur. 遺贈または信託遺贈を保全するために担保が設定されること a29

D. 36.4.0. Ut in possessionem legatorum vel fideicommissorum servandorum causa esse liceat. 遺贈または信託遺贈を保全するために占有状態にあることが許されていること a29

D. 37.1.0. De bonorum possessionibus. 遺言占有について a29

D. 37.2.0. Si tabulae testamenti extabunt. 遺言状が存在する場合 a29

D. 37.3.0. De bonorum possessione furioso infanti muto surdo caeco competente. 精神錯乱者, 幼児, 唖者, 聾者, 盲者に帰属する遺産占有について a29

D. 37.4.0. De bonorum possessione contra tabulas. 遺言書に反する遺産占有について a29

D. 37.5.0. De legatis praestandis contra tabulas bonorum possessione petita. 遺言書に反して遺産占有が請求された場合に給付されるべき遺贈について a29

D. 37.6.0. De collatione bonorum. 財産の持戻について a29

D. 37.7.0. De dotis collatione. 嫁資の持戻について a29

D. 37.8.0. De coniungendis cum emancipato liberis eius. 家長権免除をうけた者と結びつけられるべきその子について a29

D. 37.9.0. De ventre in possessionem mittendo et curatore eius. 占有〔付与〕の〔主体となるべき〕胎児およびその保佐人について a29

D. 37.10.0. De Carboniano edicto. カルボー告示について a29

D. 37.11.0. De bonorum possessione secundum tabulas. 遺言書に従った遺産占有について a29

D. 37.12.0. Si a parente quis manumissus sit. ある者が親から解放された場合 a29

D. 37.13.0. De bonorum possessione ex testamento militis. 軍人遺言に塞づく遺産占有について a29

D. 37.14.0. De iure patronatus. 主人権について a29

D. 37.15.0. De obsequiis parentibus et patronis praestandis. 親および主人に示されるべき服従について a29

D. 38.1.0. De operis libertorum. 被解放奴隷の労務について a29

D. 38.2.0. De bonis libertorum. 被解放奴隷の財産について a29

D. 38.3.0. De libertis universitatium. 法人の被解放奴隷について a29

D. 38.4.0. De adsignandis libertis. 指示されるべき被解放奴隷について a29

D. 38.5.0. Si quid in fraudem patroni factum sit. あることが主人を欺くためになされた場合 a29

D. 38.6.0. Si tabulae testamenti nullae extabunt, unde liberi. 遺言書が全く存在しない場合に, 子として a29

D. 38.7.0. Unde legitimi. 法定〔相続人〕として a29

D. 38.8.0. Unde cognati. 血族として a29

D. 38.9.0. De successorio edicto. 相続〔順位〕にかんする告示について a29

D. 38.10.0. De gradibus et adfinibus et nominibus eorum. 親等および姻族およびそれらの名前について a29

D. 38.11.0. Unde vir et uxor. 夫および妻として a29

D. 38.12.0. De veteranorum et militum successione. 退役兵および軍人の相続について a29

D. 38.13.0. Quibus non competit bonorum possessio. 誰に遺産占有が帰属しないか a29

D. 38.14.0. Ut ex legibus senatusve consultis bonorum possessio detur. 法律または元老院議決に基づいて遺産占有が与えられること a29

D. 38.15.0. Quis ordo in possessionibus servetur. 占有においてはどのような順位が守られるか a29

D. 38.16.0. De suis et legitimis heredibus. 自権相続人および法定相続人について a29

D. 38.17.0. Ad senatus consultum Tertullianum et Orphitianum. テルトゥッリウス元老院議決およびオルフィトー元老院議決註解 a29

D. 39.1.0. De operis novi nuntiatione. 新営工事差止めの異議について a29

D. 39.2.0. De damno infecto et de suggrundis et proiectionibus. 未発生損害について, および庇および張り出しについて a29

D. 39.3.0. De aqua et aquae pluviae arcendae. 水および雨水〔放出〕阻止〔訴権〕について a29

D. 39.4.0. De publicanis et vectigalibus et commissis. 徴税人, 租税および没収物について a29

D. 39.5.0. De donationibus. 贈与について a29

D. 39.6.0. De mortis causa donationibus et capionibus. 死因贈与および死因取得について a29

D. 40.1.0.R rubrica: de manumissionibus. 〔奴隷〕解放について a29

D. 40.2.0. De manumissis vindicta. 棍棒によって解放された者について a29

D. 40.3.0. De manumissionibus quae servis ad universitatem pertinentibus imponuntur. 法人に帰属する奴隷に付与された解放について a29

D. 40.4.0. De manumissis testamento. 遺言によって解放された者について a29

D. 40.5.0. De fideicommissariis libertatibus. 信託遺贈による自由〔付与〕について a29

D. 40.6.0. De ademptione libertatis. 自由〔付与〕の取消について a29

D. 40.7.0. De statuliberis. 候補自由人について a29

D. 40.8.0. Qui sine manumissione ad libertatem perveniunt. 誰が解放なしに自由〔身分〕を取得するか a29

D. 40.9.0. Qui et a quibus manumissi liberi non fiunt et ad legem Aeliam Sentiam. 誰が解放によって自由とならないか, および誰によって解放された者が自由とならないか, およびアエリウス・センティウス法にかんして a29

D. 40.10.0. De iure aureorum anulorum. 金の指環〔をはめる〕権利について a29

D. 40.11.0. De natalibus restituendis. 回復されるべき出生について a29

D. 40.12.0. De liberali causa. 自由〔身分〕にかんする訴訟について a29

D. 40.13.0. Quibus ad libertatem proclamare non licet. 自由〔付与〕を請求することが誰に許されないか a29

D. 40.14.0. Si ingenuus esse dicetur. もし生来自由人であるといわれる場合 a29

D. 40.15.0. Ne de statu defunctorum post quinquennium quaeratur. 死者の身分が五年後には追求されないこと a29

D. 40.16.0. De collusione detegenda. 発見されるべき黙示の合意について a29

D. 41.1.0. De adquirendo rerum dominio. 物の, 取得されるべき所有権について a29

D. 41.2.0. De adquirenda vel amittenda possessione. 取得されるべき占有, または喪失されるべき占有について a29

D. 41.3.0. De usurpationibus et usucapionibus. 〔時効〕中断および使用取得について a29

D. 41.4.0. Pro emptore. 買主として a29

D. 41.5.0. Pro herede vel pro possessore. 相続人として, または〔遺産〕占有者として a29

D. 41.6.0. Pro donato. 贈与されたものとして a29

D. 41.7.0. Pro derelicto. 放棄されたものとして a29

D. 41.8.0. Pro legato. 遺贈されたものとして a29

D. 41.9.0. Pro dote. 嫁資として a29

D. 41.10.0. Pro suo. 自身のものとして a29

D. 42.1.0. De re iudicata et de effectu sententiarum et de interlocutionibus. 既判物について, および判決の効果について, および中間判決について a29

D. 42.2.0. De confessis. 認諾者について a29

D. 42.3.0. De cessione bonorum. 財産の譲与について a29

D. 42.4.0. Quibus ex causis in possessionem eatur. どのような原因から占有が取得されるか a29

D. 42.5.0. De rebus auctoritate iudicis possidendis seu vendundis. 裁判官の許可によって占有されるべき物または売却されるべき物 a29

D. 42.6.0. De separationibus. 財産分離について a29

D. 42.7.0. De curatore bonis dando. 財産に与えられるべき管理人について a29

D. 42.8.0. Quae in fraudem creditorum facta sunt ut restituantur. 債権者を欺くためになされたことが〔原状に〕回復されること a29

D. 43, 1. De interdictis sive extraordinariis actionibus, quae pro his competunt. 特示命令, またはそれらのかわりに帰属する特別訴権について a29

D. 43, 2. Quorum bonorum. その遺産の〔ではじまる特示命令〕 a29

D. 43, 3. Quod legatorum. 遺贈の〔……〕こと〔ではじまる特示命令〕 a29

D. 43, 4. Ne vis fiat ei, qui in possessionem missus erit. 占有を付与された者に暴力が加えられないこと a29

D. 43, 5. De tabulis exhibendis. 提示されるべき〔遺言〕書について a29

D. 43, 6. Ne quid in loco sacro fiat. あることが神聖な場所で行われないよう a29

D. 43, 7. De locis et itineribus publicis. 公の場所および公道について a29

D. 43, 8. Ne quid in loco publico vel itinere fiat. あることが公の場所または公道で行われないよう a29

D. 43, 9. De loco publico fruendo. 収益されるべき公の場所について a29

D. 43, 10. De via publica et si quid in ea factum esse dicatur. 公の道について, およびあるものがそこに作られたといわれる場合 a29

D. 43, 11. De via publica et itinere publico reficiendo. 修復されるべき公の道および路について a29

D. 43, 12. De fluminibus. Ne quid in flumine publico ripave eius fiat, quo peius navigetur. 河について。航行を困難にするようにあることが公の川またはその河岸になされないよう a29

D. 43, 13. Ne quid in flumine publico fiat, quo aliter aqua fluat, atque uti priore aestate fluxit. 前年の夏に流れていたのとは異なった方向に水が流れるようにあるものを公の川に作らないよう a29

D. 43, 14. Ut in flumine publico navigare liceat. 公の川を航行することが許されること a29

D. 43, 15. De ripa munienda. 維持されるべき岸について a29

D. 43, 16. De vi et de vi armata. 暴力について, および武器による暴力について a29

D. 43, 17. Uti possidetis. なんじらは占有するよう〔ではじまる特示命令〕 a29

D. 43, 18. De superficiebus. 地上物について a29

D. 43, 19. De itinere actuque privato. 私的な通行〔権〕および車馬通行〔権〕について a29

D. 43, 20. De aqua cottidiana et aestiva. 平常時の引水権および夏季の引水権について a29

D. 43, 21. De rivis. 水路について a29

D. 43, 22. De fonte. 泉について a29

D. 43, 23. De cloacis. 下水道について a29

D. 43, 24. Quod vi aut clam. 暴力によって, または隠秘に〔なされた〕こと〔によるではじまる特示命令〕 a29

D. 43, 25. De remissionibus. 〔新営工事差止めの異議の〕取消について a29

D. 43, 26. De precario. 容仮占有について a29

D. 43, 27. De arboribus caedendis. 伐採されるべき樹木について a29

D. 43, 28. De glande legenda. 採取されるべき樹果について a29

D. 43, 29. De homine libero exhibendo. 提示されるべき自由人について a29

D. 43, 30. De liberis exhibendis, item ducendis. 提示されるべき子, 同様に連行されるべき子について a29

D. 43, 31. Utrubi. どちらに〔ではじまる特示命令〕 a29

D. 43, 32. De migrando. 持出されるべきものについて a29

D. 43, 33. De Salviano interdicto. サルウィウス特示命令について a29

D. 44.1.0. De exceptionibus praescriptionibus et praeiudiciis. 抗弁, 前書, および予備訴訟について a29

D. 44.2.0. De exceptione rei iudicatae. 既判物の抗弁について a29

D. 44.3.0. De diversis temporalibus praescriptionibus et de accessionibus possessionum. 期間にかんする各種の前書について, および占有の付加について a29

D. 44.4.0. De doli mali et metus exceptione. 悪意および強迫の抗弁について a29

D. 44.5.0. Quarum rerum actio non datur. どのようなものについて訴権が付与されないか a29

D. 44.6.0. De litigiosis. 係争物について a29

D. 44.7.0. De obligationibus et actionibus. 債務関係および訴権について a29

D. 45.1.0. De verborum obligationibus. 文言〔から発生する〕債務関係について a29

D. 45.2.0. De duobus reis constituendis. 〔契約締結に〕関与する複数の当事者について a29

D. 45.3.0. De stipulatione servorum. 奴隷の問答契約について a29

D. 46.1.0. De fideiussoribus et mandatoribus. 信命保証人および委任者について a29

D. 46.2.0. De novationibus et delegationibus. 更改および弁済指図について a29

D. 46.3.0. De solutionibus et liberationibus. 弁済および〔債務〕免除について a29

D. 46.4.0. De acceptilatione. 〔弁済〕受領問答契約について a29

D. 46.5.0. De stipulationibus praetoriis. 法務官問答契約について a29

D. 46.6.0. Rem pupilli vel adulescentis salvam fore. 未成熟者または〔25歳未満の〕成熟者の財産が保全されるよう a29

D. 46.7.0. Iudicatum solvi. 判決債務の履行〔保証〕 a29

D. 46.8.0. Ratam rem haberi et de ratihabitione. あることが追認されること, および追認について a29

D. 47.1.0. De privatis delictis. 私的不法行為について a29

D. 47.2.0. De furtis. 窃盗について a29

D. 47.3.0. De tigno iuncto. 付合した木材について a29

D. 47.4.0. Si is, qui testamento liber esse iussus erit, post mortem domini ante aditam hereditatem subripuisse aut corrupisse quid dicetur. 遺言で自由であるよう命じられた者が, 主人の死後, 相続の開始以前にあるものを窃取するかまたは損傷したといわれる場合 a29

D. 47.5.0. Furti adversus nautas caupones stabularios. 船主, 旅舎の主人, 駅舎の主人に対する窃盗〔訴権〕 a29

D. 47.6.0. Si familia furtum fecisse dicetur. 奴隷が窃盗を行ったといわれる場合 a29

D. 47.7.0. Arborum furtim caesarum. 秘かに伐採された樹木の〔訴権について〕 a29

D. 47.8.0. Vi bonorum raptorum et de turba. 暴力で強奪された財産の〔訴権について〕, および騒乱について a29

D. 47.9.0. De incendio ruina naufragio rate nave expugnata. 火災, 倒壊, 難船, 奪取された舟または船について a29

D. 47.10.0. De iniuriis et famosis libellis. 不法侵害および誹謗文書について a29

D. 47.11.0. De extraordinariis criminibus. 特別犯罪について a29

D. 47.12.0. De sepulchro violato. 侵害された墳墓について a29

D. 47.13.0. De concussione. 不当徴収について a29

D. 47.14.0. De abigeis. 家畜盗について a29

D. 47.15.0. De praevaricatione. 馴れあい〔訴訟〕について a29

D. 47.16.0. De receptatoribus. 隠匿者について a29

D. 47.17.0. De furibus balneariis. 〔公衆〕浴場窃盗について a29

D. 47.18.0. De effractoribus et expilatoribus. 侵入者および強奪者について a29

D. 47.19.0. Expilatae hereditatis. 相続財産の強奪〔について〕 a29

D. 47.20.0. Stellionatus. 卑劣罪 a29

D. 47.21.0. De termino moto. 移動された境界標について a29

D. 47.22.0. De collegiis et corporibus. 社団および法人について a29

D. 47.23.0. De popularibus actionibus. 国民訴権について a29

D. 48.1.0. De publicis iudiciis. 公訴訟について a29

D. 48.2.0. De accusationibus et inscriptionibus. 訴追および起訴状について a29

D. 48.3.0. De custodia et exhibitione reorum. 被告の拘留および提示について a29

D. 48.4.0. Ad legem Iuliam maiestatis. 反逆罪にかんするユーリウス法についての註解 a29

D. 48.5.0. Ad legem Iuliam de adulteriis coercendis. 姦通処罰にかんするユーリウス法についての註解 a29

D. 48.6.0. Ad legem Iuliam de vi publica. 公暴力にかんするユーリウス法についての註解 a29

D. 48.7.0. Ad legem Iuliam de vi privata. 私暴力にかんするユーリウス法についての註解 a29

D. 48.8.0. Ad legem Corneliam de siccariis et veneficis. 刺殺者および毒殺者にかんするコルネーリウス法についての註解 a29

D. 48.9.0. De lege Pompeia de parricidiis. 尊属殺にかんするポンペーイウス法について a29

D. 48.10.0. De lege Cornelia de falsis et de senatus consulto Liboniano. 偽造罪についてのコルネーリウス法およびリーボー元老院議決について a29

D. 48.11.0. De lege Iulia repetundarum. 不法利得にかんするユーリウス法について a29

D. 48.12.0. De lege Iulia de annona. 穀物〔買占〕にかんするユーリウス法について a29

D. 48.13.0. Ad legem Iuliam peculatus et de sacrilegis et de residuis. 公物不法領得にかんするユーリウス法についての註解, および聖物不法領得および公金不法領得について a29

D. 48.14.0. De lege Iulia ambitus. 選挙上の不正行為にかんするユーリウス法について a29

D. 48.15.0. De lege Fabia de plagiariis. 誘拐にかんするファービウス法について a29

D. 48.16.0. Ad senatus consultum Turpillianum et de abolitionibus criminum. トゥルピッリウス元老院議決についての註解, および犯罪の抹消について a29

D. 48.17.0. De requirendis vel absentibus damnandis. 捜索または有罪判決をうけるべき不在者について a29

D. 48.18.0. De quaestionibus. 拷問について a29

D. 48.19.0. De poenis. 刑罰について a29

D. 48.20.0. De bonis damnatorum. 有罪判決をうけた者の財産について a29

D. 48.21.0. De bonis eorum, qui ante sententiam vel mortem sibi consciverunt vel accusatorem corruperunt. 判決前に自殺した者, または訴追者を買収した者の財産について a29

D. 48.22.0. De interdictis et relegatis et deportatis. 〔水火の〕禁止を命ぜられた者, および居住制限刑に処せられた者, および流刑に処せられた者について a29

D. 48.23.0. De sententiam passis et restitutis. 判決をうけて復権した者について a29

D. 48.24.0. De cadaveribus punitorum. 処刑された者の死体について a29

D. 49.1.0. De appellationibus et relegationibus. 上訴および仰裁について a29

D. 49.2.0. A quibus appellari non licet. その者〔の判決〕から上訴が許されない者について a29

D. 49.3.0. Quis a quo appelletur. 誰が上訴をひきうけるか a29

D. 49.4.0. Quando appellandum sit et intra quae tempora. いつ, どのような期間内に上訴されるべきか a29

D. 49.5.0. De appellationibus recipiendis vel non. 受理されるべき上訴, または受理されるべきでない上訴について a29

D. 49.6.0. De libellis dimissoriis, qui apostoli dicuntur. 〈apostoli〉と呼ばれる上送状について a29

D. 49.7.0. Nihil innovari appellatione interposita. 上訴係属中にはなんらの変更も加えられないこと a29

D. 49.8.0. Quae sententiae sine appellatione rescindantur. どのような判決が上訴なしに無効となるか a29

D. 49.9.0. An per alium causae appellationum reddi possunt. 上訴の原因は他人を通じて申立てられるかどうか a29

D. 49.10.0. Si tutor vel curator magistratusve creatus appellaverit. 後見人または保佐人または政務官に選任された者が上訴した場合 a29

D. 49.11.0. Eum qui appellaverit in provincia defendi. 上訴した者が県で防禦されること a29

D. 49.12.0. Apud eum, a quo appellatur, aliam causam agere compellendum. 〔その判決〕から上訴されている者のもとで他の事件が審理されるよう強制されるべきこと a29

D. 49.13.0. Si pendente appellatione mors intervenerit. 上訴係属中に〔当事老の〕死亡が生じた場合 a29

D. 49.14.0. De iure fisci. 国庫の法について a29

D. 49.15.0. De captivis et de postliminio et redemptis ab hostibus. 捕虜について, および帰国権ならびに敵から買戻された者について a29

D. 49.16.0. De re militari. 軍事にかんする問題について a29

D. 49.17.0. De castrensi peculio. 軍事特有財産について a29

D. 49.18.0. De veteranis. 退役兵について a29

D. 50.1.0. Ad municipalem et de incolis. 地方都市市民にたいして, および住民について a29

D. 50.2.0. De decurionibus et filiis eorum. 参事会員お工び彼等の子孫について a29

D. 50.3.0. De albo scribendo. 〔地方都市の〕告示板について a29

D. 50.4.0. De muneribus et honoribus. 賦役および名誉職について a29

D. 50.5.0. De vacatione et excusatione munerum. 賦役の解除および免除について a29

D. 50.6.0. De iure immunitatis. 賦役免除の法について a29

D. 50.7.0. De legationibus. 使節について a29

D. 50.8.0. De administratione rerum ad civitates pertinentium. 都市に所属する財産の管理について a29

D. 50.9.0. De decretis ab ordine faciendis. 市会によって作成されるべき決定について a29

D. 50.10.0. De operibus publicis. 公共建築物について a29

D. 50.11.0. De nundinis. 市場開設権について a29

D. 50.12.0. De pollicitationibus. 寄付約束について a29

D. 50.13.0. De variis et extraordinariis cognitionibus et si iudex litem suam fecisse dicetur. 各種の特別な審理手続について, および裁判官が訴訟を〔不法に〕自身のものとしたといわれる場合 a29

D. 50.14.0. De proxeneticis. 仲買人手数料について a29

D. 50.15.0. De censibus. 戸口調査について a29

D. 50.16.0. De verborum significatione. 言葉の意義について a29

D. 50.17.0. De diversis regulis iuris antiqui. 古法の各種の法範について a29

damnare: 責を負はす, 責任ありと判決する, 有責の判決を為す, 責ありとする, 損害を受く a25

damnas: 責ある a25

damni iniuriae actio: 物に対する損害の訴 a25

damnosa hereditas: 不利益なる相続財産 a25

damnosus: 損益の, 不利益なる a25

damnum: 損害 a6 a27; 侵害行為 c15 a25; 損失 a25 a27;損害賠償 a27

damnum corpore corpori datum: 身体により身体に与えた損害 (p.330) a26

damnum corpore datum 身体的活動で与えられた損害 c1

damnum corpori datum 実質に加えられた損害 c1

damnum emergens: 積極的損害 a26;発生する損害 c1

damnum existimationis 名誉の損害 c1

damnum infectum: 未発生の損害 a23;未発の損害 a25;未発生損害 a27 c1

damnum injuria datum: 不法損害 a23 a26 c1

damnum injuria: 不法損害 a27

damnum injuriae: 違法の損害 a25

damnum irreparabile: 回復し得ない損害

damnum pecuniarium: 罰金 a25;財産的損害 c1

daps: 春冬下種祭 a23; 播種祭 a24

dare (v.): 与ふる a25; 与える a26 c1

dare actionem: 〔訴訟を承認する〕 c1

dare facere oportere「(本来)与え為す義務がある(と認定する)」 c31

datio in solutum代物弁済 c31

dare oportere: 与えることを要すること a26

data opera: 故意に、わざと、骨折りの上で d5

datio (f.): 供与 a25 a26; 交付 a25

datio in solutum necessaria 必要的代物弁済 a26(p.111) c1

datio in solutum: 代物弁済 a26 c1

datio ob rem: 目的故の供与 a26;目的による供与 a28

"de consilio fratrum nostrorum": 「朕の兄弟の助言によって」 c18; (教皇が枢機卿の助言を既に得たことを表わす手続用語)

de dote actio: 嫁資返還請求訴権 a25

De eadem re ne bis sit actio.: 同一物について訴権は2度存在しない。 a26

de pecunia constituta: 履行約束に付て a25

de vi hominibus armatis武装型占有侵害 c31

de vi hominibus coactis糾合型占有侵害 c31

debere: 負ふ, 債務を負ふ a25

debitor: 債務者 a25 a26 (p.3)  a27 c1

debitum: 義務 a25; 債務 a25 a27 c1;義務分 a27;金銭債務 c31

decedere: 死亡する a25

decemviri litibus judicandis 訴訟審理の十人官 c1

decepere: 欺く a25

decimae [pl.]: 十分一 a22

decisio: 決定 a25

declarare: 表示する a25

declaratio voluntatis: 意思表示 a28

decreta (pl.) (←sg. decretum): 一般的な規定 c20

decretale: 法王の告示 b1; デクレターレ  c18; 教皇令 c27

decretista: 裁判官 b1;判定者 b1

Decretum: デクレトゥム a3

decretum: 裁決  a23 a27 c1; 判定; 勅裁 b3; 決定  b1; 命令 a25;裁定 a27

decretum Gratiani: グラティアーヌス教会法令集 a4

decuria: 地方議会 c1

decurio (→pl. decuriones): 市会議員 a23 c1;市参事会(員) a27; 都市参事会員 a30;地方自治体の議員 c1;参事会員 c31

dedicatio: 献納 c1

dediticius: 降服者 a22 a25;降服外人 a23; 降伏外人 a27; 降伏者 c1

deditio: 交付 a25

deducere: 引き去る a25

deductio (f.): 差引計算 a23 a27;〔役権の〕留保 c1; 〔bonorum emptorの訴訟における〕控除 c1

deductio aeris alieni: 債務の控除 c1

deductio in domum: 婚家への輿入れ a28

deductio ne egeat: 窮迫しないための控除 c1

defectus natalium: 出生の汚れ  c19

defendere: 防禦する a25

defensio: 防禦 a25;防御 a28

defensor matrimonii: 検事 c30(←匿名投稿者:教会法における不適齢婚の取消権者としての)

defensor: 保護者, 防禦者 a25

deferre: 提供する, 請求する(宣誓を) a25

demonstratio: 請求原因の表示 a28;原因関係を説明し限定する部分 c31

definitio: 規定 a25; 定義 c1

defraudare: 詐欺する, 欺かるる a25

defunctus: 死亡者 a25

defungi: 免かるる a25

degradatio: 身分剥脱 c12

deicere: 駆逐する a25; 投下する c1

delator: 申立人 c15

delegare: 引受ける a25

delegatio obligandi: 義務設定指図 a26

delegatio solvendi: 支払指図 a26

delegatio: 指図 a23

delegatus: 特任裁判官 c20

deliberandi potestas: 熟慮の特権 a23;熟慮するの権 a25;熟慮権 a24

deliberare: 熟慮する a25

deliberatio: 熟慮 a25

delictum: 不法行為 a23 a25 a27 c1

delictum privatum 私の不法行為 a26 (p.323) c1

delinquere: 不法行為をなす a25

demens: 精神錯乱者 c1

deminutio capitis: 頭格喪失 a22

demonstrare: 指示する a25

demonstratio: 請求原因 a11; 請求原因の表示 a23 a27 c1; 指示 a25

denarius: デナリウス。古代ローマの銀貨で貨幣単位。 紀元前269年に初めて鋳造された. 新約聖書に penny と訳されているもので、英国で(旧)penny, pence の略字を d とするのは,その頭文字を取っているため。;デナリウス:古代ローマの金貨(aureus)。25デナリウス銀貨(silver denarii)に相当。  b8

denegare actionem 訴訟を拒否する c1

denegare: 拒む a25

denegatio actionis: 訴権の拒否 (p.171) a26

denuntiare: 通告する a25 c1; 警告する a25

denuntiatio (f.): 訴訟告知 a12; 通告 a23 a25 a26 a27;告知 c15; 告発手続 c15;通知 a26;譲渡通知 a26

denuntiatio evangelica: 福音的告発  c12

denuntiator: 告発者 c15

deponere: 寄託する a25

deportare: 流刑に処する a25

deportatio: 流刑 a25; 重流刑 c1

depositio: 供託 a26 c1;位階剥脱  c12

depositum (→pl. deposita): 寄託 a23 a25 a26 a27 a28 c1 c31

depositum irregulare 不規則寄託 a26 c1;消費寄託 c31

depositum miserabile: 災難危急時の寄託 a26;必要寄託 c1

depositum necessarium 必要寄託 c1

depositum sequestre: 係争物寄託 a26

deprehendere: 捕ふる a25

derelictio: 放棄 c1

derelinquere: 抛棄する a25

derogare: 廃止する a25

derogatio legis: 前法の一部分の破毀 a22

descendens: 卑族 a25

deserere: 抛棄する a25

desidia: 怠慢 a25

destinatio:指向 a30

destituere: 無効となる a25

desuetudo: 不使用 a25 a28 c1

detentio: 所持 c1

detinere: 所持する c1

detrimentum: 損害 a25

"Devie et impera": 「分割せよ、そして統治せよ。」(マキャベリ)

Devisio regnorum: 王国分割令(806) c13

diaconus: 助祭 a6

diairesis: 分類 c1

dialectica: 弁証法 c27

dicere: 言明する c1

dicio: 統治 a25

dicta in mancipio 握取行為中で明言したところ c1

dictator: 独裁者 b10;ディクタートル c31

Dictatus Papae: 教皇訓令書(1075) c13

dictum: 明言 (dicta) a26

dies a quo: 始期 c1

dies ad quem: 終期 c1

dies cedens: 〔遺贈の〕権利発生日 c1

dies cedit (legatorum): 権利発生日到来(遺贈の) a22

dies comperendinus: 〔審判人の面前に出頭すべき〕期日〔第三日〕 a23

dies continuus: 継続の a25

dies interpellat pro homine 期限は人に代って催告する c1

Dies interpellat pro homine.: 期限は人に代わって催告する。 a26

dies nefastus: 非開廷日 a23

dies utilis: 実用期間 a25

dies veniens: 〔遺贈の〕権利請求日 c1

dies: 期限 a25

diffarreatio: ファール断絶式 c1

differre: 延引する, 停止する, 猶予する a25

diffidato: レーエン法、フェーデ a4

digesta seu pandecta: 学説彙纂一名会典 a25

Digesta: 学説彙纂 c1 c4 a3;学説類集 c3;ディーゲスタ、学説の抜粋 c31

digesta: 学説彙纂 a25

dignitas: 職 a25; 位階、品格 a30

dilatio: 猶予 a25

dilatorius: 猶予の a25

diligens pater familias: 注意深い家長 a26

diligens paterfamilias 注意深い家長, 善良な家長 c1

diligentia (f.): 注意 a25; 注意(義務) a26;注意義務 c31

diligentia exacta: 勤勉なる注意 a25

diligentia quam in suis rebus: 自己の事務における注意 a26

diligentissimus pater familias: 極めて勤勉なる家長 a25

dilucida intervalla 中間平静時 c1

dimidiae centesimae 〔月〕二百分の一〔の利率〕 c1

dioecesis: 管区 d4

directa actio noxalis: 加害物交付請求直接訴権 a25

directa in rem actio: 直接対物訴権 a25

directa: 直接の a25; 直接〔訴権〕 c1

directio externa: 〔外面的指揮権〕 a4

disceptans: 裁判官 a12

disceptatio: 判決 a25

disciplina (f.): 規律 a25; 紀律  c17

disciplina domestica: 家内懲戒権 a28

disciplina publica: 公的懲戒権 a28

discussio検索の抗弁 c31

disjunctim: 各別に a25; 分離的〔遺贈〕 c1

dispensatio: 特別免除 a20; 特免  c18

dispensator: 計量人 a23; 会計係 a23;会計管理の奴隷 a25

disponere: 処分する, 規定する a25

dispositio: 処分, 規定 a25; 命令;処分; [dt.] Disposition, Verfügung, Anordnung  b6

disputare in utramque partem: 両者の立場にたっての議論 a28

disputatio: 討論  a18 c24 c27

Disputationes (pl.)(←sg.disputatio): 『討論録』 a28

dissertatio: 論攷  a18

dissimulatio: 宥恕 a25

dissolvere: 解消する a25

distinctio: 区別 c1

distinctiones (pl.)(←sg. distinctio): 区別 a28

distractio pignoris: 質物の売却 c1

distractio: 売却 a25

distrahere: 売却する, 引き去る, 解消する, 消滅する a25

distributio: 分配 a25

districtus: 支配管区  c21

divalis: 神聖なる a25

divi fratres: 神皇兄弟 a25

divinarum et humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia 神事及び人事の知識、正不正の通暁 c1

divinatio予備手続 c31

divisio (→pl. divisiones): 分類 a25 c1; 分割 a25

divisio parentum: 尊属の分配 c1

divisiones (←sg. divisio): 区分 c27

divisionis beneficium:分別の利益 c31

divortium bona gratia 法定理由の離婚 c1

divortium ex iusta causa 正当理由に基づく離婚 c1

divortium sine ulla causa 理由なき離婚 c1

divortium: 離婚 a25 c1

divus: 神皇 a25

do ut des: 汝が与えんがために予が与える c1

do ut facias: 汝が為さんがために予が与える c1

doctor in utroque: 両法博士  c2

doctor legis: 法律教師 c27

doctor utriusque juris: 両法博士 c27

doctrina civilis: 国家[の法]に関する教説  a18

documentum: 記録 a25

dolo proxima: 悪意に近い c1

dolose: 悪意に a25

dolus (m.): 悪意 a23 a25 a26 a28 c1 c31;故意 c31; 詐欺 a25

dolus malus: 悪意 a23 a25 a27; 詐欺 a25;悪意,故意 c31

dolus semper praestatur 悪意は常に責を負わされる c1

domesticus heres: 家内相続人 a25

domicilium (n.):本拠地 a30

domicilium dignitatis 栄誉の住所 c1

domicilium matrimonii 婚姻の住所 c1

domicilium necessarium 法定住所 c1

domicilium: 住所 c1

domina: 女主人 a25;家母 a28

dominatio: 専主政治 a28

dominica potestas: 奴隷〔に対する〕権 c1

dominicus: 所有権の a25

dominii impetratio 所有権の懇望 c1

dominium (n.): 所有権  a25 a27 a28 c1  a14  a18 a23 c31; 支配権  c21; 支配 a25 b1; 所有 b1; 主人権 a25

dominium directum: 本来所有権  c1; 直接所有権(支配権)  a14; 直接所有権(domaine direct) d6; 領主直営地 c13; 本所有権 c28

dominium eminens: 優越所有権  c5; 上級権; 優越支配権

dominium ex iure Quiritium: クィリーテスの権に基く所有権 c1

dominium inferius: 下級所有権(支配権)  a14

dominium plenum: 完全所有権 [←→ quasi dominium]; 本来的な所有権

dominium superius: 上級所有権(支配権)  a14

dominium utile: 準所有権  c1;用益所有権(支配権)  a14; 利用所有権 c28;有益所有権(domaine utile) d6

dominium vulgare: 普通支配権

dominus: 主 a25; 主人 a27 a25; 所有者 a27 a25; 本人 a25;所有権者 c31

dominus litis: 訴訟本人 a25; 訴訟の主  c1

domus: 家, 家屋 a25

donandi causa: 贈与として (p.292) a26

donare: 与ふる, 贈与する a25

donatio (f.): 贈与 a25 a26 a27 c1

donatio ante nuptias: 結婚前の贈与 a25 a26; 婚姻前の贈与 c1

donatio inter virum et uxorem: 夫婦間の贈与 a22 a26

donatio inter vivos: 生前贈与 a25

donatio mortis causa: 死因贈与 a25  a26 a28

donatio propter nuptias: 結婚の為めの贈与 a25; 婚姻故の贈与 a26 c1

donationis pactum 贈与の約束 c1

donator: 贈与者 a25

dos: 嫁資 a23 a25 a26 a27 a28 c1 c31

dos adventicia: 外来嫁資 a22 c1

dos profecticia: 内与嫁資 a22 c1

dos receptica: 返却すべき嫁資 a22

dotale instrumentum: 嫁資設定証書 a25

dotale praedium: 嫁資たる土地 a25

dotis causa perpetua est 嫁資の性質は永久である c1

dotis datio: 嫁資の供与 a26 c1

dotis dictio: 嫁資の言明 a22 a26 c1

dotis promissio: 嫁資の約束 a26 c1

Duae res sunt in obligatione, una res est in solutione.: 2つのものが債務関係の中にあり、履行においては1つのものがある。 a26

duo decora pacis: 二人の平和の飾 c1

duplicatio: 再抗弁 a23 a25 a27; 反再抗弁 c1

duplum: 2倍額 (p.175) a26

duumviri:二人官、同僚制二人官 c31


 

▲TOP
E

e. o. → ex officio

ecclesia (→pl. ecclesiae): 寺院 a25

ecclesia non sitit sanguinem: 教会は流血を好まない a4

Ecclesia Romana: ローマ教会  c18

edere judicium: 訴訟を開陳する c1

edictum: 告示  a3 c3  a19 a23 a25 a27;[政務官の][皇帝の][法務官の]告示 c1;メニュー告示 c31;勅令

edictum aedilium curulium 按察官の告示 c1

edictum Claudianum: クラウヂアーヌム告示 a22

edictum de ademptata puditicia 品操侵害に関する告示 c1

edictum de administratione tutorum 後見人の事務管理に関する告示 c1

edictum de convicio 侮辱に関する告示 c1

edictum generale: 一般的告示 c1

edictum ne quid infamandi causa fiat 名誉侵害のため何物もなさざるべき告示 c1

Edictum Perpetuum 永久告示録 c1

edictum praetoris 法務官の告示 c1

edictum provinciale 県〔知事の〕告示 c1

Edictum Rothari: ロタリ王法典 a4

Edictum Theodorici: テオドリック王法典 a4

edictum tralaticium: [法務官の] 踏襲的告示 c1

effectus: 効果 a25結果 c31

efficax: 有効なる a25

effundere: 流出する c1

electio: 選択権 a25

Elector: (神聖ローマ帝国の)選帝侯; 選挙侯, 選帝侯: 神聖ローマ帝国の皇帝選定権を持っていたドイツの諸侯 [英Elector]  b9[独 Kurfürst] [仏 Electeur]

eleutheria自由 c31

emancipare: 家長権を免除する a25

emancipatio: 家父権免除  c1  a25(mancipatioと同意にして掌握行為を謂ふ) a27; 父権免除  c3 a23;解放 a2; 親権免除 a22

emancipatus liber: 家長権免除を受けたる子 a25

emancipatus: 家長権免除を受けたる, 家長権免除を受けたる者 a25

emblemata Triboniani トリボニアーヌスの修正 c1

emendare: 改正する a25

emendatio: 改正 a25

emere: 買ふ a25

emolumentum: 利益 a25

emphyteuseus contractus: 永借権設定契約 a25

emphyteusis: 永借権 a26 c1; 永借権者, 永借人 c1

emphyteuticarius: 永借人 a25

emptio: 売買 a25;買い c31

emptio (et) venditio: 売買 a23 a25 c1; 現実売買 c1

emptio rei speratae: 期待された物の売買 a26;期待物の売買 c1

emptio spei: 希望の売買 a26 c1

emptio venditio: 売買 a25 a26 a27 a28 c31

emptor: 買主 a25 a27 c31

emunitas: イムニテート [→ immunitas] [独 Immunität]; 不輸不入の地 a6

Enchiridion: ポンポニウス,『法学通論』 a28

endoplorare: 叫び声をあげての呼出 (p.327) a26

Ephesus: エペスス a27

episcopale judicium: 司教の裁判 a12

episcopium: 司教館 a6

episcopus (pl. episcopi): 司教  a6 c8

epistula: 書簡 a23 a27; 勅書 a23; 書面 a25; [eg] an imperial rescript in which the petition was answered by a separate document (as opposed to the subscriptio)  b7; 親書; 文書; 鑑定文 b3[独 Brief]

Epistulae: 『書簡録』 a28

eques (→pl. equites): 騎士 a23;騎士身分の者 a27

equus publicus: 公有馬 a28

equitas: 衡平 a25

equites (←sg. eques): 騎士  a19 c1;騎士階級 c1;騎士身分 c31

ergastulum: 獄舎

errantis nulla voluntas est 錯誤者には意思なし c1

errare: 錯誤する a25

error (m.): 錯誤 a25 a27 c1 c31

error accidentalis 偶然錯誤 c1

error concomitans 偶伴錯誤 c1

error efficax: 有効錯誤 c1

error in corpore: 目的物に於ける錯誤 c1

error in negotio: 行為に於ける錯誤 c1

error in nomine: 名称に於ける錯誤 c1

error in persona: 人に於ける錯誤 c1

error in substantia: 材料に於ける錯誤 c1

error substantialis: 実質錯誤 c1

erroris causae probatio → causae e. p.

essentialia negotii: 法律行為の常素 (p.213) a26

evanescere: 無効となる a25

eventus damni: 実害の発生 c1

evictio: 追奪 c1 c31

ex auctoritate principis 皇帝の権威に基いて c1

ex bono et aequo: 善良及び衡平に依り a25

ex contractu: 契約上の, 契約に依り a25;契約に基づく a26 (p.73)

ex delicto: 不法行為に基づく (p.73) a26

ex dipari causa: 異る原因から c1

ex eadem causa: 同一の行為よりして c1

ex fide bona: 信義よりして c1

ex intervallo: 隔てて (p.68) a26

ex justa causa: 正権原に依り a25

ex liberalitate: 寛大な気持ちから (p.292) a26

ex maleficio: 不法行為に因り a25

Ex nudo enim pacto inter cives Romanos actio non nascitur.: 単なる合意からはローマ市民間に訴権は発生しない。 a26

ex nunc: 今から (p.126) a26

ex officio: 職権により

ex testamento actio: 遺言訴権 a25

ex transverso latere: 傍系より a25

ex transverso: 傍系, 傍系の a25

ex tunc: そのときから (p.126) a26

ex verbis: 口頭に依り a25

exactio: 請求 a25

exactissima diligentia: 至重の注意 a25

exauguratio: 世俗化 c1

exceptio (f.)(→pl. exceptiones): 抗弁 a2 a3 a19 a25 a26 a27 a28 b1 c1 c15 c31 d4 ; 抗弁権 a25

exceptio cognitoria: 訴訟代理人にかんする抗弁 a27

exceptio dilatoria: 一時的抗弁 a27

exceptio doli (mali): 悪意の抗弁 a27 a28

exceptio doli generalis: 一般的(現在の)悪意の抗弁 a26;一般的悪意の抗弁 c1

exceptio doli mali: 悪意の抗弁 a23 a25

exceptio doli pareteriti: 過去の悪意の抗弁 c1

exceptio doli praesentis: 現在の悪意の抗弁 c1

exceptio doli specialis: 特殊的(過去の)悪意の抗弁 a26;特殊的悪意の抗弁 c1

exceptio doli: 悪意の抗弁  a19 a23悪意の抗弁 a26 c1

exceptio evictionis imminentis 迫れる追奪の抗弁 c1

exceptio excussionis 検索の抗弁 c1

exceptio in factum: 事実抗弁 a25 c1

exceptio in judicium deductae: 訴訟係属の抗弁 a27

exceptio in rem scripta: 対物的に書かれた抗弁 a26

exceptio juris jurandi: 宣誓の抗弁 a25

exceptio justi dominii 正当所有権の抗弁 c1

exceptio litis dividuae: 訴訟物分割の抗弁 a23;訴訟分割の抗弁 a27

exceptio mercis non traditae: 商品不引渡の抗弁 a28

exceptio metus causa: 強迫を理由とする抗弁 a25;脅迫にもとづく抗弁 a27

exceptio metus: 強迫の抗弁 a23

exceptio non adimpleti contractus: 同時履行の抗弁 a26 c1

exceptio non numeratae pecuniae 金銭不受領の抗弁 a26 c1

exceptio pacti conventi:〔請求せざるべき〕約束有りたる旨の抗弁 a23; 〔請求せざるべき〕約束があったという抗弁 a24;約束及び合意の抗弁 a25;合意約束の抗弁 a26 c1;無法式の約束の抗弁 a27

exceptio pecuniae non numeratae: 金銭不支払の抗弁 a25

exceptio peremptoria: 永久的抗弁 a27

exceptio plurium concumbentium: 多数当事者の抗弁  c19

exceptio quod metus causa: 強迫故の抗弁 a26

exceptio rei donatae et traditae 贈与して引き渡された物の抗弁 c1

exceptio rei furtivae:贓物の抗弁 c31

exceptio rei in judicium deductae: 事件が審判手続に入りたる旨の抗弁 a23; 事件が審理手続に入ったという抗弁 a24

exceptio rei judicatae: 判決有りたる旨の抗弁 a23; 判決があったという抗弁 a24;判決の抗弁 a25;既判物の抗弁 a27

exceptio rei judicium deductae: 訴訟係属の抗弁  a27

exceptio rei residuae: 残余物の抗弁 a23;残余訴訟の抗弁 a27

exceptio rei sibi ante pigneratae: 先順位で自己に質入せられた物の抗弁 c1

exceptio rei sibi simul pigneratae: 同順位で自己に質入せられた物の抗弁 c1

exceptio rei vinditae et traditae: 売却して引き渡された物の抗弁 c1

exceptio restitutae hereditatis: 相続財産返還の抗弁 c1

exceptio vitiosae possessionis: 瑕疵占有の抗弁 c1

exceptiones (pl. ←sg. exceptio): 抗弁 a23

exceptiones cognitoriae (pl.): 代訟人に関する抗弁 a23; 代訴人に関する抗弁 a24

exceptiones dilatoriae (pl.): 猶予抗弁 a23

exceptiones peremptoriae (pl.): 永久抗弁 a23

excessus: 犯罪 c15

excipere: 抗弁する a25

excommunicatio: 破門 c15

exconsecratio: 世俗化 c1

excusare: 辞する, 免除する a25

excusatio: 免除 a25; 〔官選後見人の〕免除 c1

excusatus: 辞任者 a25

excussio personalis 人的検索 c1

excussio realis: 物的検索 c1

executor → exsecutor

exemplum: 模範 (p.358) a26

exemptio: 免属 c15 c20(→ 7頁「ローマ教皇によって司教の監督を免れることを認められた」修道院を「免属された」修道院という。)

exercere: 実行する a25

exercitatio: 演習  a18

exercitor navis: 船舶所有者 a25;船舶業者 (p.286), 船主 (p.352) a26;船長 c1

exercitor: 船主 a23 a25

exercitorius: 船主の a25

exercitus facit imperatorem: 軍隊が皇帝を作る a4

exheredare: 廃除する, 相続廃除を為す a25

exheredatio: 相続廃除 a22 a25 a27; 〔相続より〕廃除 a23; 〔相続から〕廃除 a24  c1; 廃除 a25

exheredatus: 廃除せられたる者, 相続より廃除せられたる者 a25

exheredem facere: 相続廃除を為す a25

exheres: 相続より廃除せらるる人 a25

exhibere: 提示する, 提出する a25

exhibitorius: 提出の a25

exhibitum: [dt.] Eingabe(請願書、陳情書) b6; [dt.] eingereichte Schrift(提出書類) b6

exigere: 請求する, 取立つる a25

exilium:亡命(権) c31

existere: 顕はるる, 成就する a25

expensa litis: 訴訟費用 a25

expensilatio: 借方記入 a26

expensum: 支出 a27

experiri: 拒む, 訴ふる, 裁判上の請求を為す, 請求する a25

explorare: 審査する a25

expositio: 遺棄 c1

expositor: 解釈者  c18

expromissio: 債務引受(の問答契約) a26

expromissor: 保証人 a25

exsecutio: 公訴権 a25

exsecutor: 執行吏 a25; 執行官 c23

exsequi: 実行する, 請求する a25

extinguere: 消滅する a25

extra sermonem suum: 自己の平和保護の外に a5

extractus actorum: 記録の抜粋 c24

extraneus heres: 家外相続人 a25

extraneus: 家外の a25

extraordinaria cognitio: 特別訴訟手続 a26

extraordinaria poena: 非常罰 a25

extraordinarium judicium: 非常手続裁判 a25

extrema provocatio: 非常上訴  a18
 

▲TOP
F

facere: 為すこと a26;為すa25 c1; 作成する a25

facinus: 不法行為 a25

facio ut des: 汝が与えんがために予が為す c1

facio ut facias: 汝が為さんがために予が為す c1

factum (n.): 行為 a25 c31;作為 a25

factum nullo jure justificabile: 不法行為

facultas alternativa: 補充権 a26

facultas: 能力, 権能, 資力 a25

faenus: 利息 c1

falsum: 信用を害するの罪 a25; 欺罔 c15

falsus: 偽の a25

fama publica: 公然たる風評 c15

fama: 風評 c15

familia: 家族 a10 a23 a25 a27; 財産 a23; 家産 a23 a27; 奴隷 a23 a27;家 a25 a27 c1

familiae emptor: 家産購買者 a22; 家産の買主 a23 a27;財産の買主 a25;遺産購買者 c1

familiae erciscunda: 遺産の分割 a25

familiae erciscundae judicium: 遺産分割訴訟 a25

familiam habeto: 遺産を取得せよ c1

famosus: 破廉耻の a25

farreus: ファール製菓子 a27

farreus panis: ファール製のパン c1

fas: 神法 c1 a9

fateari: 認むる a25

fateor: 告白する(自白する)= confiteor

favor dotium: 嫁資優遇 c1

favor libertatis: 自由擁護 a27;自由の恩寵 a28;自由優遇 c1

favor testamenti: 遺言優遇 c1

femina: 女子, 女 a25

fenebris: 利息の a25

fenerare: 利息附に金銭を貸す, 貸す a25

fenus nauticum: 海上冒険貸借 a26

fera bestia: 野獣 a25

fera natura: 野性 a25

ferre: 制定する a25; 届け出る a30

ferruminatio: 接合 c1

festuca: フェストゥーカ a5; 棒 a11; 棍棒  a23  杖 a24  [→ cf. vindicta]

feudalia: 封 c15

fiat iustitia pereat mundus: 世界滅ぶとも法おこなわるぺし a4; 世界は滅びるとも正義は行われよ。

fictio: 擬制 a23 a25 a27

fictus possessor: 擬制的占有者 c1

fidei commissum: 信託 a25

fidei committere: 信託する a25

fideicommissa (pl. ←sg. fideicommissum): 信託 a22

fideicommissa hereditas: 信託遺産 a25

fideicommissarius: 信託受益者, 信託の a25

fideicommissum (→pl. fideicommissa): 信託遺贈  a23 a27 a28 c1 c31;信託者託遺贈  c3

fideicommissum hereditatis: 包括的信託遺贈 a28

fideiussum保証 c31

fidejubere: 信用を以て命ずる, 保証する a25

fidejussio (f.): 信命 a26 a28 c1

fidejussio indemnitatis 補填保証 c1

fidejussor: 保証人 a23 a25;信命人 a27; 信命保証人 a30

fidejussorius: 保証の a25

fidelitas: 忠誠  c21

fidepromissio: 信約 c1

fidepromissio: 信約 a26 a28

fidepromissor: 信約保証人 a23; 信約人 a24 a27

fideprommittere: 信用を以て約する a25

fides: 誠意, 信用 a25;善意 a27;信 c1; 信義 a27信義 a28 c1 c31; 保証 a30

fiducia: 信託 a23 a25 a26 a27 c1

fiducia cum amico contracta: 友人と締結された信託 a26

fiducia cum creditore contracta: 債権者と締結された信託 a26

fiducia cum creditore: 債権者との信託 c1

fiduciarius: 信託の a25; 信託遺贈義務者 c1

figura: 形式 a25

filia: 女子 a25; 娘 a27 c1;家女 a27

filiafamilias: 家女 c1

filii naturales (pl.): 自然子  c19

filius (→pl. filii): 男児, 子 a25;息子、家子 a27;息 c1;子、息子 c31

filius adoptivus: 養子 a25

filius adrogatus: 養子 a25

filius familias: 家族, 家児 a25

filius naturalis: 実子 a25

filius postumus: 後生男 a25

filiusfamilias: 家男, 家子 c1

fines: 境界 a25

fingitur: 看做される fingere 看做す? c1

finire: 終了する a25

firmitas: 効力 a25

firmus: 有効の a25

fiscalis: 国庫の a25

fiscus (m.): 国庫 a25  a26(p.50);皇帝財庫 a28

fiscus Caesaris: 皇帝の財庫  c1

flagitum: 凶行 a25

flamen: 神官 a27

flamen Dialis: ユピテル神官 a28

flumen (n.): 大河 a25

flumen publicum: 公河 a25

fons omnis publici privatique iuris 全公法私法の泉 c1

forma: 方式 a25; 規定 a30

formula: 方式書  a23 a27 c1  c3;方式訴訟手続 c1; 方式書訴訟時代 c1;方式 c31

formula arbitraria: 仲裁約款附方式書 a23; 仲裁約款つき方式書 a24 a27

formula certa: 確定方式書 a26

formula in factum concepta: 事実に基づいて作成せらるる方式書 a23; 事実にもとづいて作成される方式書 a24;事実に基礎を置く方式書 (p.13) a26;事実にもとづいて作成された方式書 a27

formula in jus concepta: 法に基づいて作成せらるる方式書 a23; 法にもとづいて作成される方式書 a24;法律に基礎を置く方式書 (p.13) a26;法にもとづいて作成された方式書 a27

formula incerta: 不確定方式書 a26

formula petitoria: 返還請求方式書 a23;返還請求の方式書 a27

formula praejudicialis: 予備訴訟方式書 a23;予備訴訟の方式書 a27

formulae (pl.) (← sg. formula): 書式集 a3

formulae Andegavenses: アンジェール地方法律文例集 a4

formulae Marculfi: マルクルフの法律文例集 a4

formulae Turonenses: トゥール地方法律文例集 a4

fortuna: 財産 a25

forum contractus: 契約の裁判籍  c1

forum delicti: 不法行為の裁判籍  c1

forum domicilli: 住所の裁判籍  c1

forum exemtum: 例外裁判

forum militaris: 軍事裁判

forum originis: 原籍裁判籍  c1

forum rei sitae: 物所在の裁判籍  c1

forum: 裁判籍 a12 c1;管轄  c1; 広場 b1;公開場 b1; 国事 b1; 審理 b1; 開廷日 b1; 市の広場 a25

Francia: フランクの地 a6

frangere: 砕く a26 (p.332);壊す c1

frater consaguineus: 同父母兄弟 a25

frater patruelis: 父の兄弟の子 a25

frater: 兄弟 a25

fratres patrueles (pl.): 従兄弟 a23

fraudare: 詐欺する a25

fraudatio: 詐欺 a27

fraudulenter: 詐欺的に a25

fraudulosus: 悪意の a25

fraus (→pl. fraudes): 詐欺 a25 c31; 詐害 a27 c1

fraus creditorum: 債権者詐害 a26

fredo dominico: 国王の平和金のかわりに a6

fredum: 平和金 a6

fructuarius: 用益者 a25

fructus: 果実 a25 a27 c1 c31

fructus civilis: 法定果実 c1

fructus consumptus: 消費せられたる果実 a25

fructus extantes: 残存果実, 現在果実 c1

fructus licitatio: 果実競売 a23;果実の競売 a27

fructus naturalis 自然果実 c1

frui: 収益する収益する c1; 受益する a25

frumentatio:穀物配給 c31

frustratio: 悪意の遅滞, 悪意の猶予 a25

fudepromittere: 信約する c1

fulcire: 基礎を置く a25

fullo: 洗濯屋 (p.92) , 縮充工 (p.251) a26

fundamenta intentio: 確たる法的根拠  c2

fundata intentio: 確立した法的根拠(有拠主張)  a18

fundus (m.): 土地 a25 a27;農場 c31

fundus cum instrumento: 農具の備ある土地 a25

fundus instructus: 設備ある土地 a25

fungi: 働きをなす c1; 司る a30

fur (m.): 盗人 a25

Fur semper in mora est.: 盗人は常に遅滞にある。 a26

fur semper moram facere videtur: 盗人はいつも遅滞をなすと観ぜられる c1

furari: 盗む a25

furiosus: 精神錯乱中の者 a23;精神錯乱者 a27 c1;心神喪失者、精神障害者 c31

furti actio: 盗訴権 a25

furti judicium: 盗訴権 a25

furti nec manifesti actio: 非現行盗の訴 a25

furtivus: 盗の a25

furtum (n.): 窃盗 a23 a26 a28 c1 c31; 盗 a25 a27; 盗品 a25

furtum conceptum: 盗品所持盗 a23 a27; 盗品所持訴権 a25; 盗品発見 a26 (p.327)

furtum fundi: 土地の窃盗 a26 (p.325)

furtum manifestum: 現行盗 a23 a25 a26 a27 c1

furtum nec manifestum: 非現行盗 a23 a25 a26 a27 c1

furtum oblatum: 盗品転置盗 a23 a27; 盗品転置訴権 a25;盗品転置 a26 (p.327)

furtum possessionis: 占有窃盗 a26  c1

furtum prohibitum: 盗品捜索拒否盗 a23;盗品捜索妨害 a27

furtum rei: 物の窃盗  a26(p.324);動産の窃盗 c1

furtum usus: 使用窃盗 a26 c1

fuructus civilis: 法定果実  c1

fuructus naturalis: 自然果実  c1
 

▲TOP
G

gener: 女婿 a25

genera: 類 a28

generalis constitutio: 一般の勅法 a25

generaliter: 種類を以て a25

gens: 氏族 a10 a28; 部族 b8;氏 c1; 民族 a25

gentiles: 氏族員 a23 a27;氏人 c1

Genus non perit.: 種類物はなくならない。 a26

genus non perit: 種類物はなくならない (p.63) a26

genus perire non censetur 種類物は消滅すとは解せられず c1

genus: 種, 種類物 c1

gerere: 事務を執行する, 為す, 管理する a25

germana: 同父母姉妹 a25

gestio pro herede: 相続人として行動すること a23;相続人としてのふるまい a27

gestor: 管理者 c1

gladiator: 剣奴 a27;剣士 c1

gladius: 剣 a25

glebae adscripti: 土着農夫 (p.249) a26

glossa ordinaria: 標準註解 c1;標準註釈書 c3;標準註釈 a2  c20 c27

glossae: 註釈 c27

Glossatores / glossatores (pl.): 註釈学派 c27

glossema: 附註 c1

gradus: 親等 a25 a27; 順位 a25

grammatica: 文法学 c27

grammaticus: 語学者 a25

gratia:免除 a30

gratis: 無償に a25

gratuitus: 無償の a25

gravitas: 重厚 a28

grex: 畜群 a25 c1

gubernare: 統治する a25

gubernatio: 処理 a25
 

▲TOP
H

habeas corpus: 身柄提出令状

habere licere: 所持を許す a28

habere uti frui usucapi licere 〔買主に〕持ち使用し収益し取得時効させる c1

habitare: 住居する a25

habitatio: 住居権 a23 a25 c1

habitator: 住居者 c1

hasta: 槍 a11 a23

heredem facere: 相続人と為す a25

heredem instituere: 相続人に指定する a25

heredem qualitas: 相続人の性質 a25

heredis institutio 相続人の指定 a23 a27 c1;相続人指定 a28

heredis loco: 相続人の地位 c1

hereditaria onera: 相続財産の負担 a25

hereditaria pars: 相続分 a25

hereditaria res: 相続財産: (res hereditaria) a25

hereditarius fundus: 相続地 a25

hereditarius servus: 相続財産に属する奴隷: (servus hereditarius) a25

hereditarius: 相続財産に属する, 相続の, 相続財産の a25

hereditas (f.): 相続 a23 a25 c1 c31; 相続財産 a23 a25 c1;相続(財産) a27;遺産 b1; 世襲財産 b8; 相続権 a25;相続財産 a28

hereditas damnosa: 不利益なる相続財産 a25

hereditas iacens: 休止相続財産 c1

hereditas personae vice fungitur, sicuti municipium et decuria et societas 相続財産は市や地方議会や組合と同じく人の働きをなす c1

hereditatem adire: 相続を承認する: (adire hereditatem) a25

hereditatem adquirere: 相続財産を取得する a25

hereditatem restituere: 相続財産を返還する a25

hereditatem suscipere: 相続を為す a25

hereditatis fideicommissum 相続財産の信託遺贈 c1

hereditatis petitio possessoria 占有的相続請求 c1

hereditatis petitio utilis fideicommisaria: 信託遺贈的準相続請求 c1

hereditatis petitio utilis: 準相続請求 c1

hereditatis petitio: 相続請求 c1

hereditatis possessio相続財産の占有 c31

heres (comm.): 相続人 a23 nbsp;a25 a27 a28 c1; (市民法上の)相続人 c28

heres domesticus: 家内相続人 a23 a27 c1

heres ex asse: 全相続財産の相続人 a25

heres ex certis rebus: 或物に付ての相続人 a25

heres ex re certa: 確定物に基づく相続人 a28

heres extraneus: 家外相続人 a23 a27 c1

heres legitimus: 法定相続人 a22 a27

heres necessarius: 必然相続人 a22 a23 a27; 必要相続人 a24 a25;当然相続人 c1

heres scriptus: 指定相続人: (scriptus heres) a25;指定(された)相続人 a27

heres suus: 自権相続人 a22 a27; 家内相続人 a23 a25; 直接相続人 a24

heres suus et necessarius: 自権必要相続人 a25;自権かつ必然相続人 a27

heres suus necessarius: 自権必然相続人 a22

heres voluntarius 任意相続人 c1

historia processus: 訴訟の経過 c24

homicida: 殺人者 a25

homicidia (pl.) (← sg. homicidium): 殺人 a6

homicidium: 殺人罪 a25;殺人 a27

homines人一般、奴隷 c31

homo (comm.): 人類 a25; 奴隷 a25 c1; 人 a25

homo liber: 自由人 a25

homo novus: 新人 a28

honesta et ingenua mulier 社会的品位を具えた生来の自由女 c1

honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere 正直に生活し、他人を害せず各人にその分を分つこと c1

honestus: 身分ある a25

honor: 尊敬 c1; 顕職 a30

honorarium: 謝礼 c1

honorarius: 名誉の a25

hospitium: 友好関係 c1

hostes: 敵 c1

hostilis: 敵の a25

hostis: 敵 a25 a27 c1

hostis publicus: 公敵 c15

humanitas: 人道 a25;人間性 a28

humanus:穏当な a30

humilis: 賤しき a25

hyperocha: 残余 c1

hypotheca: 質権, 抵当物 a25; 抵当 a26 a28 c1; 抵当権 c1

hypothecae「抵当権」 c31

hypothecaria actio: 質権訴権 a25

hypothecarius: 質権の a25
 

▲TOP
I

iactus missilium: ミッシリアの投下 c1

ibi dos esse debet, ubi onera matrimonii sunt 婚姻の負担存するところに嫁資は存することを要する c1

ictus: 打撲 a6

id fide tua esse iubes ? それが汝の信義によって存立することを汝は誓約するか c1

id quod interest: 利益(利害関係) a26

Id. April.: 四月一三日 b12

Id. Aug.: 八月一三日 b12

Id. Dec.: 一二月一三日 b12

Id. Feb.: 二月一三日 b12

Id. Jan.: 一月一三日 b12

Id. Jul(Iul).: 七月一五日 b12

Id. Jun(Iun).: 六月一三日 b12

Id. Mai.: 五月一五日 b12

Id. Mar.: 三月一五日 b12

Id. Nov.: 一一月一三日 b12

Id. Oct.: 一〇月一五日 b12

Id. Sept.: 九月一三日 b12

idem dari spondes ? 同一物の与えらるることを汝は誓約するか c1

idem fide promittis ? 同一物を汝は信約するか c1

idem praes: 自己が自ら保証人〔となる〕 c1

idem: 同一物 c1

idoneus: 適当なる a25; 支払い能力のある a30

ignobiles: 非貴紳 a7

ignominia: 破廉恥 a23 a25 a27

ignominiosus: 破廉耻の a25

ignorantia: 不知 a25

illustris: 光輝の a25; 光輝なる c11(→ 25頁:「既に貴族身分の中で、帝国諸侯身分が閉鎖化していた。それまで皇帝から封として帝国の高級官職を受けていた聖俗諸侯たちが、1180年以後、帝国議会において帝国諸侯会議を結成し、尊称『光輝なる』を用いるようになり、伯その他のか旧貴族を排斥した。」)

imaginaria lis: 仮装訴訟 c1

imaginaria solutio: 仮装の弁済 a25 a26 (p.119)

imaginaria venditio: 仮装の売買 a25 c1

immunitas: インムニテート権 c13; 特権 c13; 不輸不入権 c13 [独 Immunität] [→ cf.  emunitas] ; 課税の免除 c28

impar matrimonium: 不権衡の結婚 a22

impedimentum: 故障 a25

impedire: 妨ぐる a25

impendere: 出費する, 費やす a25

impendium: 費用 a25

impensa:費用 c31

impensa necessaria 必要費 c1

impensa utilis: 有益費 c1

impensa voluptuaria 奢侈費 c1

impensae (pl.): 出費 a22

impensum: 費用 a25

imperator: 皇帝 a25 a27;軍指揮官 c31

imperatorius: 皇帝の a25

imperialis dispositio: 勅法 a25

imperialis: 皇帝の, 帝の a25

imperitia: 不熟練 a25;未熟練 a26

imperium: 軍事指揮官  a19; 命令(支配)  a18;包括的命令権 a27;命令権 a28 c1; インペリウム(帝権) c13; 主権, 権力, 職権 a25;(命令権)、公権力 c31

impetrare: 許可を得る, 得る a25

implantatio: 移植 c1

implorare: 訴える a9

impossibilis condicio: 不能条件 a25

impossibilis: 不可能の, 不能の a25

impossibilium nulla obligatio est: 不能な給付を目的とする債務は成立し得ない。 a26;不可能なものの債務はない c1

imprudens juris: 法を注意せざる者 a25

imprudentia: 不用意 a25;未熟練 (p.348) a26

impuberes未成年者 c31

impubes (comm.): 未成熟者 a23 a25 a28 c1

impubes infantia maior 幼児期以上の未成熟者 c1

impubes infantiae proximus 幼児期に近い未成熟者 c1

impubes pubertati proximus 成熟期に近い未成熟者 c1

impugnare: 廃止する, 拒む a25

in bestiis subicere: 猛獣に抛擲する a25

in bonis esse: 財産中に在る a23;財産中にある a27;〔法務官法上の所有権が〕財産中にあり c1;資産に属する c31

in bonis habere: 財産中に有する 〔法務官法上の所有権を有する〕 a23;資産として保持する c31

in capita: 頭数に応じて a25

in causa caduci: 顛落財産の地位にある c1

in causa mancipi: 奴隷の地位に在る者 c1

in continenti: 同時に (p.68) a26

in diem addictio: 競売の約款 a26

in diem: 期限附に a25

in dominico: 国庫に a6

"In dubio pro reo": 「疑わしい場合は被告人に有利に」

in factum actio: 事実訴権 a25

in fraudem creditoris vel patroni 債権者又は保護者詐害のため〔の解放〕 c1

in fraudem legis: 法を枉げて c1

in id quod ad eum pervenit: 彼に帰属したところのものについて (p.320) a26

in id quod facere potest: 為し得る限りで a26;自己の力の及ぶ範囲の額 c1

in insulam deportare: 島流に処する a25

in insulam relegatus: 島流に処せられたる者 a25

in integrum restituere: 原状に回復する a25

in integrum restitutio: 原状恢復 a23原状恢復 c1; 原状回復 a24 a27原状回復 a28

in iure:前段の手続 c31

in iure cessio:儀礼的移転方式 c31 in iure cessio

in judicio: 裁判廷において a6

in judicium deducere: 争点決定と為す a25

in jure: 法廷手続 a26 (p.8) c1

in jure cessio: 法定譲与 a10 a22 a26 c1; 法廷譲歩 a23 a27 a28

in jure cessio hereditatis: 相続財産の法廷譲歩 a23 a27

in jure cessio tutelae: 後見職の法廷譲歩 a23;後見の法廷譲渡 a27

in jus vocare: 法廷に召喚する a25

in jus vocatio: 法廷招致 a23; 法廷召喚 a27 c1

in locum alicuius succedere: 或者の地位を承継する a25

in mancipio esse: 準奴隷支配権 a28

in metallum damnare: 採鉱の労務に服役する a25

In omnibus obligationibus, in quibus dies non ponitur, praesenti die debetur.: 期限の定めのない債務においてはすべて、直ちに義務を負う。 a26

In pari turpitudine melior est causa possidentis.: 共に公序良俗に違反するときは、占有する側の権利が勝る。 a26

in pendenti: 不確定の状態に於て a25

in perpetuum: 永久に a25

in personam actio: 対人の訴 a25

in personam: 対人 a10 a25; 特定人に対して a25;対人の a25; 〔神聖金による〕対人〔法律訴訟〕 c1

in possessione esse 占有の地位にあり c1

in publico: 公の場へ a6

in rem actio: 対物の訴 a25

in rem agere: 対物の訴を為す a25

in rem suam: 自己の利益の為めに a25

in rem vertere: 〔家長主人の〕利益に転用〔する〕 c1

in rem: 対物 a10 a25; 対物の a25; 〔神聖金による〕対物〔法律訴訟〕 c1

in rerum natura: 事物の自然に於て a25

in servitutem redigere: 奴隷と為す a25

in solidum: 全部に付て a25;全額について (p.253) a26;全部にわたって c1

in stirpes: 株数に応じて a25

inaedificatio: 建築 c1

incerta persona: 不確定人 a25

incertum: 不確定 a25;不確定のもの (p.16) a26

incestum superveniens 後発の近親姦 c1

incestuosi: 近親相姦から生まれた近親子(乱倫子) c19

inchoare: 開始する a25

incola:居住民 a30

incorporalis res: 無体物: (res incorporalis) a25

incorporalis: 無体の a25

indebitum: 非債 a25

index: 簡単な内容の表示 c1

indicia: 徴表 c15

indignus: 相続人に値しないもの c1

infamatio: 不名誉 c15

infamia: 不名誉 a25; 破廉恥 a25 a26 a27 c1;「取引社会からの追放」、インファミア c31

infamia facti: 事実の破廉恥 c1

infamia immediata 直接破廉恥 c1

infamia juris: 法の破廉恥 c1

infamia mediata: 間接破廉恥 c1

infans: 幼児 a23 c1; 幼者(七年未満の者を称ふ) a25;子供 c31

infanti proximus:幼児に近き者 a23 a25; 幼児に近いもの a24

infantia:全くの子供の段階 c31

infidelitas: 不誠実 [=不忠]  a21

infirmare: 無効とする a25

infirmitas consilii 思想の薄弱 c1

infirmitas: 軟弱 a25

infirmus: 無効の a25

infitiari: 請求を拒む a25

infitiatio: 請求の拒否 a25

ingenua: 生来の自由女 a25

ingenui (pl. →sg. ingenuus):生来自由人 c31

ingenuitas: 生来の自由人たること a25;自由の身であること b1; [dt.] Stand der Freien(自由身分) b6

ingenuus: 生来の自由人 a9 a23 a25; 生来自由人生来自由人 a27 c1; 生来自由女 c1

inhibitio: 差し止め  c9; 抑制  b3;禁止すること  b3; [裁判官の]介入 b3 ;   [dt.] Einhalt, Verbot(禁止)  b6; Strafauflage  b6

inique: 不衡平に a25

iniquitas: 不衡平 a25

iniquus: 不衡平なる a25

iniuria:傷害、不法行為、身体侵害 c31 injuria

injuria: 侵害 a23 a25; 人格権侵害 a25 a26 c1 c15;人格侵害 a27 a28; 不名誉, 損害, 侮辱, 権利侵害, 違法 a25

injure grave: 重大侮辱 c30

injuria atrox: 重大な人格権侵害 a26 (p.336)

injuriarum actio: 人格権侵害の訴 a25

injus: 盟神探湯(くがだち) a5

injustitia: 不正 a25

inlicitae causae (pl.): 良俗に反する犯罪 a6

inofficiosi querella: 不倫遺言取消の訴 a25

inofficiosum testamentum: 不倫遺言 a25 c1

inofficiosus: 不倫の a25

inpubes: 未成熟者 a27

inquilinus: 借家人 (p.244) a26

inquilinus: 賃借人(建物の) a25

inquisitio: 質問 a2; 審理 a6; 糾問 c15;  c12 (→177頁「ドイツ語のInquisitionに対する定訳は「糾問」であるが;「この言葉の元になるラテン語inquisitioは元来「問い合わせ」「質問」「調査」を意味するのであって、「問い糾す」という語感はもっていない。」) c31; 審査 a25

inquisitor: 調査官  c15

inscriptio: 公簿記載 a12; [ローマ法で個々の勅法の]はじめに制定者・名宛人などを明らかにした部分  a12 (→ 249頁)

insinuare: 登録する, 記録する a25

insinuatio: 登録 a25;公簿登録 a26

instantia austregalis: [dt.] Schiedsgericht für Streitigkeiten zwischen Reichsunmittelbaren (帝国直属身分同士の争いのための仲裁裁判所) b6

institor: 支配人 a23 a25 a26 c1;institor「支配人」 c31

institorius: 支配人の a25

instituere: 指定する(相続人に), 開始する a25

institutio heredis (servi): 相続人指定(奴隷の) a22

institutio heredis: 相続人指定 a22

institutio: 指定 a25

Institutiones: 法学提要  a1  a25 c4  a19 c27;ユ帝法学提要  c1;初等法学マニュアル c31

Institutiones juris publici: 公法学提要  a15

institutum: 制度 a25

instrumentum (n.): 農具, 証書, 文書 a25;書面  a25 a26(p.295);諸施設 c31

instrumentum dotis: 嫁資証書 a25

instrumentum fundi 土地の道具 c1

insula in flumine nata: 河中に生じた島 c1

intendere: 請求する a25

intentio: 請求 a11 a25; 請求表示 a23 a28; 請求の表示 a27 c1;法的問題についての判断を求める部分 c31

inter absentes: 隔地者間 a25; 不在者間 c1

inter ceteros: 一括的〔廃除〕 c1

inter pignus et hypothecam tantum sonum differt 質と抵当との間にはただ響きを異にするのみ c1

inter praesentes: 現在者間 a25 c1

intercessio: 加入 a26 (p.144) c1; 拒否権  a19;異議権 a28;拒否権発動 c31

interdicere: 禁ずる a25

interdictio aquae et ignis: 水火の禁 a22

interdictio bonorum: 禁治産の決定 a25

interdictio: 禁治産の宣告 c1

interdictum (n.): 特示命令  a23 a26 a27 a28 c1  c3; 命令 a25;占有付与命令 c31

interdictum adipiscendae possessionis: 占有取得のための特示命令 a23 a27;占有取得の特示命令 c1

interdictum de liberis exhibendis et ducendis: 卑属提示引連の特示命令 c1

interdictum de migrando: 引越の特示命令 a26

interdictum de precario: 容仮占有に関する特示命令 c1

interdictum de precario: 容仮占有に関する特示命令 a26

interdictum de uxore exhibenda et ducenda: 妻提示引連の特示命令 c1

interdictum duplex: 双面特示命令 a23;複雑命令 a25;双面的特示命令 a27 c1

interdictum exhibitorium: 提示命令 a23 a25;提示的特示命令 a27 c1

interdictum fraudatorium 詐害的特示命令 a26 c1

interdictum possessorium: 占有特示命令 a23;占有の特示命令 a27;占有訴権 c1

interdictum prohibitorium: 禁止命令 a23 a25;禁止的特示命令 a27 c1

interdictum quod vi aut clam: 占有に関する特示命令 a28

interdictum quorum bonorum: 遺産占有付与の特示命令 a24;quorum bonorum特示命令 c1; 法務官法の相続人に相続財産を回復せしむるの命令 a25;「この財産の」の特示命令 a27

interdictum reciperandae possessionis: 占有回収の為の特示命令 a23; 占有回収のための特示命令 a24 a27

interdictum recuperandae possessionis causa: 占有回収命令 a25

interdictum recuperandae possessionis: 占有回復の特示命令 c1

interdictum reddere: 命令を発する a25

interdictum restinendae possessionis: 占有保持の特示命令 c1

interdictum restitutorium: 返還命令 a23 a25;返還的特示命令 a27 c1

interdictum retinendae possessionis causa: 占有保持命令 a25;占有保持のための特示命令 a27

interdictum retinendae possessionis: 占有保持の為の特示命令 a23; 占有保持のための特示命令 a24

interdictum sectorium: 競落人の特示命令 a27

interdictum secundarium: 第2次特示命令 a24;第2次的特示命令 a27

interdictum Servianum: セルウィウス特示命令 a27

interdictum simplex: 片面特示命令 a23;単純命令 a25;片面的特示命令 a27;一面的特示命令 c1

interdictum unde vi: 不動産占有回復の特示命令 c1 c23; 暴力に関する命令 a25

interdictum uti possidetis: 不動産占有保持の命令 a25; 「あなたがたが占有しているように」の特示命令 a27;不動産占有保持の特示命令 c1

interdictum utrubi: 動産占有保持の命令 a25; 動産占有保持の特示命令 a26 c1;「どちらかに」の特示命令 a27

interesse: 利害関係 c1; 利子 c27

interpellatio: 催告 c1

interpolatio: インテルポラティオ; ユ帝法典編纂人の修正  c1;改竄 c31

interpretari: 解釈する a25

interpretatio authentica: 有権解釈 ; 権威付解釈; 厳正な解釈  b3

interpretatio legis: 法律の解釈 a10

interpretatio: 解釈 a25 c1

interrex: 空位中の責任者 b10

interrogatio in jure: 法廷に於ける質問 c1

interruptio: 〔時効〕中断 c1

intervenire: 加入する a25

intestabilis: 証人能力なき a25; 証言不能者 c1

intestato: 無遺言に a25

intestatus: 無遺言者, 無遺言の a25

introire: 侵入する c1

inutilis: 無用なる, 無効の a25

inutiliter: 無効に a25

invecta et illata: 持込物 a26;持ち込まれ,そして運び入れられた物 a28;〔農業用地の賃借人がその地に〕持込んだ動産 c1

invenire: 発見する a25

inventarium: 財産目録 c1

inventor: 発見者 a25

invitus:不承不承の者 a30

ipso jure compensatur: 法律上当然に相殺される a26 (p.115)

ipso jure nulla: 法上当然無効  a18

ipso jure: 当然に, 国民法に依り a25;法律上当然に a26 (p.108) c1

ire: 行く, 徒歩にて通行する a25

irritum fiere: 無効となる a25

irritus: 無効の a25

Italia: イタリア a27

Italici:イタリア半島の地方都市名望家全体 c31

iter: 人の通行権 a10; 徒歩通行権, 道路 a25; 〔人の〕通行権 c1

iudex (pl. iudices)→ judex (pl. judices)

iudex unus:単一の判定者 c31

iudicium privatum:民事裁判 c31

iudicium publicum:刑事裁判 c31

iudicium:裁判 c31

iura praediorum:約定地役権 c31

ius praetorium:法務官法 c31

ius respondendi:解答権 c31

iussum:委託内容 c31

iusta causa:正原因 c31

ius (pl. iura):法廷 c31 → jus (pl. jura)
 

▲TOP
J

jubere: 命ずる a25; 命令する c1

judex (pl. judices): ユーデックス a4 a19 (→29頁); 裁判を行う者 a6; 審判人  a19 a25 a27 a28 c1;裁判官 a2 a25;判決発見人  c22

judex a quo: 原審裁判官  a18

judex datus: 補助裁判官 c1

judex delegatus: 補助裁判官 c1

judex pendaneus: 補助裁判官 c1

judicare: 判決する, 裁判する a25

judicatum: 判決 a23 a25; 判決債務 a23 a27

judicatus: 判決債務者 a23 a27; 有責判決を受けたる者 a23; 有罪判決を受けた者 a24; 判決を受けた者 c1

judices civitatium (pl.): 都市裁判官 a3

judicialis: 裁判官の, 裁判上の a25

judicium (n.): 訴訟  a19 a25 a27; 職務, 裁判所 a25;審理、審理手続 a27

judicium accipere: 応訴する, 争点決定を為す a25

judicium aulicum: 帝国宮廷顧問会議;帝国宮内法院 [独 Reichshofrat]

judicium bonae fidei: 誠意訴訟 a23; a26 a27

judicium calumniae: 濫訴訴訟  a23 a27; 乱訴訴訟 a24  [→ cf. calumnia]

judicium camerale: 帝室裁判所 [独 Reichskammergericht]

judicium capitale: 重罪裁判 a25

judicium Cascellianum: カスケッリウス訴訟 a27

judicium centurmvirale: 百人審判所 a23 a28;百人法廷 a27;  [→ cf. centumviri]

judicium communi dividundo: 共有物分割の訴 a25

judicium contrarium: 反訴訟 a23;反対訴訟 a27

judicium de moribus: 習律裁判所  a19

judicium domesticum: 家庭裁判 c1

judicium facere oportere 判決を履行する義務 c1

judicium familiae erciscundae: 遺産分割の訴 a25

judicium fructuarium: 果実に関する訴訟 a23 a27

judicium imperio continens: 命令権に基づく訴訟 a23 a27;法務官の命令権で支持せられた訴訟 c1

judicium legitimum: 法定審判 a22; 定訴訟 a23;法定訴訟 a27;合法訴訟 c1

judicium noxalis: 加害物交付請求訴訟 a25

judicium ordinarium: 普通訴訟手続 a25

judicium privatum: 民事裁判 c1

judicium publicum rei privatae 私物の公訴訟 c1

judicium publicum: 公裁判 a25; 刑事裁判 c1

judicium secutorium: 後続訴訟 a23 a27 c1

judicium stricti juris: 厳正訴訟 a26

judicium tutelae: 後見の訴 a25

juga (sg. jugum): 頸木(服従) a25

jumentum: 駄獣 a27

Juniani Latini: ユーニアーニー羅甸人 a22

jura austregarum: 仲裁裁判の特権  c9

jura et libertates: 諸特権と諸自由 c6; 諸権利と諸自由 c13

jura majestatis: 高権 a18 [独 Hoheitsrechte]

jura praediorum: 地役権 a23 a27

jura quaesita (pl.) (←  sg. jus quaesitum): 既得権  c10

jus quaesitum (→pl. jura quaesita): 既得権  b3;回復された権利  b3

juramentum: 誓約 b1

juramentum calumniae: 非悪意宣言 c15

juramentum pacis: [dt.] Urfehde  b5 (→ Bd. 5, Sp. 562-570)

jurare: 宣誓する a25

jurata promissio: 宣誓約束 c1

juratorius: 宣誓の a25

jure facere: 適法に作成する a25

juri subiectus: 権力に服する者 a25

juridicus: 裁判官 a25

juris angustia: 狭隘なる法 a25

juris articulus: 法則 a25

juris consultus: 法学者 a25

juris materia: 法の事項 a25

juris praecepta: 法の教 c1

juris prudentia: 法律学 a25

juris sucessor: 権利の承継人 a25

jurisconsultus / juris consultus: 法律家 c25; 法学者

jurisdictio: 裁治権(ユーリスデイクチオ) a13(→「近世に入ってまで、裁治権(ユーリスデイクチオ)とは領邦高権一般を意味した」; 裁判権  a27 c1 c2 c20 (45頁:「裁判権を中心とする支配権(立法権も含まれる)という広い意味で『裁治権』とも訳す」。)  a19  c21; 管轄権, 職権 a25

jus: 法 a12 a25 a27 b1 c1; 法廷 a23 a25 a27; 特権 b1; 裁判所 b1; 権利 a25; 人法 a9 a27; 法律関係 a25; 効力 a25;規定、権、権力、裁判、 a27

jus abstinendi: 相続拒絶権 a23

jus ad rem: 物に対する権利  a2; 物への権利 c1

jus adcrescendi: 相続参加権 a23; 増加権 a25;添加権 a27

jus agnationis: 宗族権 a25

jus alienum: 他人の権利 a25

jus altius non tollendi: 建物を特定の高さ以上に築造することを容認せざる権 a23; 建物を特定の高さ以上に築造することを容認しない権 a24

jus altius tollendi: 建物を特定の高さ以上に築造することを容認せしむる権 a23; 建物を特定の高さ以上に築造することを容認させる権 a24

jus altius tollendi aedes: 建物を高くする権 a27

jus antiquum: 古法 c1

jus apertum: 明白なる規定 a25

jus aquam ducendi: 引水権 a23;導水権 a27

jus canonicum: 教会法 c13

jus certum: 明確な法 a28

jus civile: 国法 a25;市民法 a2  a19 a24 a25 a26(p.13) a27 c1;ローマ市民法  a4; 国民法 a23 a25

jus cogens: 強行法規 a26 [←→ jus dispositivum]

jus commercii: 取引権 a10; 取引法 c1

jus commune: 普通法 a2普通法 a25 c27

jus condendi canones: 教会のカノンを創設する権利  c20

jus contradicendi: 法案否決権  c11

jus conubii: 婚姻権 c1

jus crediti non habebit: もはや債権を持つべからず (p.120 a26

jus dicere: 法を宣言する a25

jus dispensandi: 免除権 b3

jus dispositivum: 任意法規 a26 [←→ jus cogens]

jus dispositum: 任意法規 c1 [→ jus dispositivum]

jus distrahendi: 売却権 c1

jus divinum: 神法  a2 a25 c1

jus duodecim tabularum: 十二表法 a25

jus edicendi: 告示権 c1  c26; 告示発布権 a23 a27 a28

jus eminens: 非常権 c5; 卓越権  a18; 優越権; 上級権; 国家緊急権 [←→ jus vulgare]

jus eundi: 通行権 a23 a27

jus ex non scripto: 不文法 a25

jus exigendi: 〔第三債務者に対し〕弁済を請求する権利 c1

jus gentilicium: 氏族の法 a23

jus gentium: 万民法 a2 a19 a23 a25 a27 c1 c25; 国際法(諸国民の法) a18

jus germanicum antiquum: ゲルマン古法   a2

jus habitandi: 住居するの権 a25

jus hereditarium: 相続権 a25

jus hereditatis: 相続権 a25

jus honorarium: 名誉法 a25

jus honorarium: 官職法  a19; 名誉法 c1 c25

jus honurum: 官吏就任権 c1

jus humanum: 人法 a25 c1

jus imperfectum: 不完全法 a25

jus in re aliena: 他物権 a28 c28

jus in re vectigali 〔永久又は通常百年〕耕作する権利 c1

jus integrum: 完全なる権利 a25

jus intercedendi: 〔政務官の〕取消権 c1

jus interea paciscendi: 妥協期間 a10

jus Latii: ラテン権 a27

jus legitimarum hereditatium: 法定相続権 a25

jus legitimum: 成文法, 国民法 a25

jus liberorum: 有子の権 a9 a27 c1; 有子の特典 a22; 多子の特権 a23

jus liberorum: 有子の特権 a25

jus naturae: 自然法 a27 c1

jus naturale: 自然的法  a2; 自然法 a23 a25 c1

jus non altius tollendi aedes, ne luminibus vicini officiatur: 隣人に日照を妨げられないように建物を高くさせない権 a27

jus non scriptum: 不文法 a25 c1

jus novum: 新法 a25 c1

jus nudum Quiritium: クィリーテースの虚有権 a27

jus nudum Quiritium: 虚有権 a23

jus obligationis: 債権 a25

Jus Papirianum: パピリウス法 a9

jus pascendi: 飼草を得るの権 a25

jus paenitendi: 後悔権 a28

jus perpetuum: 永久権 c1

jus persequendi: 請求するの権 a25

jus personarum: 人の法 a25

jus piscandi: 漁権 a25

jus politiae: ポリツァイ高権 a13  c10; 支配権  c9; ポリツァイ法  d1

jus politicum:ポリツァイ法;国家学上の法

jus positivum: 実定法  a2 c18

jus possidendi: 占有すべき権利 c1

jus postliminii: 帰国権 a22 a23 a25 a27 c1

jus potestatis: 権力権 a25

jus postulandi actionem pro aliis: 他人のために弁論する権利 a28

jus praediorum rusticorum: 地役権 a25

jus praediorum urbanorum: 建物役権 a25

jus praediorum: 不動産役権 c1

jus praetorium: 法務官法  a19 a23 a25 a27 c1

jus privatorum: 私人の権利(ユース・プリヴァトールム)  c7

jus privatum: 私法 a25 c1

jus prohibendi: 〔共有者の〕禁止権 c1

jus proprium: 特別法 c27

jus prospiciendi: 観望権 a23;眺望権 a27

jus publicum (n.): 公法  a25 a28 c1 [独 öffentliches Recht]; 強行法  c1;国法 a13 c7  c8 [独 Staatsrecht]; 公法学  a15; 公(国)法(ユス・プブリクム) a18

jus publicum Germanicum generale: ドイツ一般国法  c7

jus publicum Germanicum speziale: ドイツ個別国法  c7

jus publicum privatorum pacis mutari non potest: 強行法は私人の合意を以って変更せらるることを得ない c1

jus quaesitum: 既得権 a28

jus Quiritium: 羅馬市民法 a23; ローマ市民法 a24;クイリーテースの権 a27

jus reformandi politicum: ポリツァイ的改革権 a13

jus removendi: 免黜権 a25

jus respondendi: 解答権 a25 a28 c1

jus sacrum: 神法 a28 c1

jus scriptum: 成文法 c1

jus scriptum: 成文法 a25

jus statuendi: 条例制定権 c27

jus statutriarum: 制定法 a2

jus strictum: 厳正法 a25; 厳格法 c27

jus successionis: 相続権 a25

jus suffragii: 投票権  a18; 民会表決権 c1

jus tollendi: 収去権 c1

jus trium liberorum: 三児権 a25

jus utendi (n.): 使用権 a23

jus utendi fruendi: 用益権 a23 a25; 使用収益するの権 a25;使用収益権 a27

jus vendendi: 家子売却の権 a10

jus vitae necisque: 生殺権 a9; 生殺与奪の権 a10 a28;生死の権 c1

jus vulgare: 普通高権; 通常高権[←→ jus eminens]

jusjurandum: 宣誓 a23 a25;宣誓約束 a27

jusjurandum necessarium: 必要的宣誓 c1

jusjurandum voluntarium: 任意的宣誓 c1

jussio: 命令 a25

jussum: 命令 a25;授権 (p.353 a26;指図 a27

jussus: 命令 a25

justa causa: 正当なる原因 a25; 正当原因 a27 c1;正原因, 適当な原因 c1

justitia (f.): 正義 a25 a28 b1 c1; 正当 b1; 法 b1

justitia commutativa: 交換的正義; 平均的正義; 矯正的正義

justitia distributiva: 配分的正義; 分配的正義

justitia vindicativa: 応報的正義

justus titulus: 〔取得時効における〕正権原 c1

justus: 合法なる, 正当の a25

juxta vestri officii debitum: その職の義務に従い c23
 

▲TOP
K

kalendae: 一日 a25

K(al). April.: 四月一日 b12

K(al). Aug.: 八月一日 b12

K(al). Dec.: 一二月一日 b12

K(al). Feb.: 二月一日 b12

K(al). Jan.: 一月一日 b12

K(al). Jul(Iul).: 七月一日 b12

K(al). Jun(Iun).: 六月一日 b12

K(al). Mai.: 五月一日 b12

K(al). Mar.: 三月一日 b12

K(al). Nov.: 一一月一日 b12

K(al). Oct.: 一〇月一日 b12

K(al). Sept.: 九月一日 b12


 
▲TOP
L

laesio enormis: 暴利行為  a2; 莫大な損害 a26 c1;厖大な損害  c7 (→138頁: 売買の目的物の価値と価格との異常に大きな食い違い)

Latini (←sg. Latinus): 羅甸人 a25;ラテン人、同盟都市民 c31

latini Juniani: ユーニウス法上のラテン人 a28

Latinus (pl. Latini): 羅甸人(の市民権取得) a22; ラテン人 a27 c1

Latinus coloniarius: 植民ラテン人 a27

Latinus Iunianus: ユーニウス法上のラテン人 a27;ユニア・ラテン人 c1

Latium maius: 大ラテン権 a27

Latium minus: 小ラテン権 a27

latro: 盗賊, 追剥 a25

laudemium: 尊敬料 c1

lecturae reportatae (pl.): 講義録 c27

legandi potestas: 遺贈権 a25

legare: 遺贈する a25

legatarius (m.): 受遺者 a25 a28

legatarius partiarius: 分割受遺者 a25

legati partitio: 分割遺贈 a27

legationes (pl.): 使者 a6

legatum: 遺贈 a22 a23 a25 a27 c1 c31

legatum ante heredis institutionem: 相続人指定前部に記せる遺贈 a22

legatum debiti: 債務の遺贈 c1

legatum liberationis 免除の遺贈 c1

legatum nominis: 債権の遺贈 c1

legatum optionis: 選択遺贈 c1

legatum partitionis 部分遺贈, 包括的遺贈 c1

legatum per damnationem: 宣告遺贈 a22; 間接遺贈 a23;債権的効力を生ずる遺贈 a25; 債権遺贈 a26 a27 c1

legatum per praeceptionem:先取遺贈 a22 a23 a27 c1

legatum per vindicationem:対物遺贈 a22 a26; 直接遺贈 a23; 物権遺贈 a27 c1

legatum poenae causa: 譴罰的遺贈 a22

legatum post mortem heredis: 相続人死亡後の遺贈 a22

legatum sinendi modo: 認容遺贈 a22 c1; 許容遺贈 a23 a27

legatus: 元首属州の長官 a27;〔県知事の〕代理人 c1;受遺者 c31

legatus proconsulis: 執政官の代官 a25

legem ferre: 法律を民会に通過する a25

leges (pl.): 部族法典 a4; 法律  c18; 一般法  c18

leges agrariae: 農地法 a28

leges barbarorum: 蛮民法典 a4; ゲルマン諸部族法典 a6; ゲルマン人法 c26 ゲルマン部族法 a28

leges emendata: 修正法 c26

leges fundamentales (pl.): 基本諸法  a20; 基本法

leges generales (pl.): 一般法

leges mancipii: 握取行為中で明言したところ c1

leges politicae (pl.): ポリツァイ諸法  d1; 国家学上の諸法律

leges regiae: 王法 c1

Leges Regiae: 王法 a9 (→ 16頁: 古代ローマにおける王法の総称)

leges Romanae: ロォマ人法 c26

leges speciales: 特別法規 a12

legio: 国民軍団 c1

legis actio: 法律訴訟  a23 a27 a28 c1  c11 c31; 法律訴訟手続 a22

legis actio per condictionem: 通告式法律訴訟 a23;通告による法律訴訟 a26 (p.18)  a27 c1

legis actio per judicis arbitrive postlationem: 審判人ないし仲裁人申請式法律訴訟 a10; 審判人又は裁定人申請による法律訴訟 c1

legis actio per judicis postulationem: 審判人申請式法律訴訟 a23;審判人申請による法律訴訟 a27

legis actio per manus injectionem: 拿捕式法律訴訟 a10; 拿捕式法律訴訟 a23; 拿捕手続 c1; 拿捕による法律訴訟 a27 c1

legis actio per pignoris capionem: 差押式法律訴訟 a23; 差押による法律訴訟 a27 c1

legis actio sacramento in rem 神聖金による対物法律訴訟 c1

legis actio sacramento: 神聖掛金式法律訴訟 a10 a23 c25; 神聖賭金法律訴訟  c11; 神聖金による法律訴訟 a27 c1

legislator: 立法者 a25

legitima hereditas: 法定の相続 a25

legitima pars: 法定の部分 a25

legitimatio per rescriptum principis: 皇帝の指令による準正 a4

legitimatio per oblationem curiae 議会差出による準正 c1

legitimatio per rescriptum principis 皇帝の指令による準正 c1

legitimatio per subsequens matrimonium 後の婚姻による準正 c1

legitimatio: 準正  c1  c3

legitime: 適法に a25

legitimi (pl.): 法定相続人 c1

legitimum jus: 国民法 a25

legitimus heres: 法定相続人 a22; 法定の相続人 a25

legitimus: 適法の, 法律の, 法定の, 正当の a25

legum magistri: 法律家 c22

letus: レトゥス a5 (→ 20頁「フランク部族および下ドイツ諸部族にみられる半自由人。」)

levare navem: 船舶を軽くする a25

lex (→pl. leges): 制定法 a10 c1; 法 a5 a12 a25; 法(レークス)  c7; 雪寃方法 a5; 法条 c27; 法律 a23 a25 a26 a27 c1;約款 a25 a27;条件 a27;民会の決定一般 c31

lex Aebutia: アエブーティウス法 a27

lex Aelia Sentia: アエリア、センチア法 a22; アエリウス・センティウス法 a27

lex aeterna: 永久法

lex Appuleia: アップレーイウス法 a27

lex Aquilia: アクィーリウス法 a27

lex Atilia: アチーリア法 a22; アティーリウス法 a27

lex Calpurnia: カルプルニウス法 a27

lex censoria: 監察官との取り決め a27

lex Cicereia: キケレーイウス法 a27

lex Claudia: クラウヂア法 a22; クラウディウス法 a27

lex collegii: [法人の]定款 c1

lex commissoria: 解除の約款 a26;一定期間内に代価の支払なき場合に売買を解除する約款 c1;流質約款 a26 c1;流質約款、流質の特約 c31

lex contractus: 契約約款 a26

lex Cornelia: コルネーリア法 a22; コルネーリウス法 a27

lex Creperia: クレペレーイウス法 a27

lex data: 議決法 a28

lex de imperio: 命令権に関する法律 c1

lex duodecim tabularum: 十二表法 a25 c1

lex Falcidia: ファルキヂア法 a22; ファルキディウス法 a27

lex frumentaria: 穀物法 a28

lex Fufia Caninia: フーフィア、カニーニア法 a22; フーフィウス・カニニウス法 a27

lex Furia: フーリア法 a22; フーリウス法 a27

lex Furia testamentaria: 遺言に付てのフーリア法 a22; 遺言にかんするフーリウス法 a27

lex Hortensia: ホルテーンシウス法 a27

lex humana: 人定法

lex imperfecta: 不完全なる法律 a22;不完全法 a26;不完全法律 c1

lex Julia: ユーリウス法 a27

lex Julia caducaria: 曠欠財産に付てのユーリア法: a22

lex Julia de maritandis ordinibus: 婚姻秩序に付てのユーリア法 a22

lex Julia de vicesima hereditatium: 相続財産の分のにかんするユーリウス法 a27

lex Julia et Plautia: ユーリウス・プラウティウス法 a27

lex Julia et Titia: ユーリア、エツ、チチア法 a22; ユーリウス・ティティウス法  a27

lex Junia: ユーニア法 a22; ユーニウス法 a27

lex Junia Vellaea: ユーニウス・ウェッラエウス法 a27

lex Lincinnia: リンキニウス法 a27

lex mancipio dicta: 握取行為において明言された条項 (p.230) a26

lex Marcia: マルキウス法 a27

lex Mensia: メンシア法 a22

lex Minicia: ミニキウス法 a27

lex minus quam perfecta: 半完全法 a9;完全に近き法律 a22; 未完全法律 c1

lex naturalis: 自然法 a25; 自然法則

lex Ollinia: オルリニウス法 a27

Lex originis: 〔生得法〕 a4

lex Papia (Poppaea): パーピウス(・ポッパアエウス)法 a27

lex Papia Poppaea: パピア、ポプパイア法 a22

lex perfecta: 完全なる法律 a22; 完全法 a26; 完全法律 c1

lex Pinaria: ピーナーリア法 a22; ピナーリウス法 a27

lex privata: 個人法律 a20;私法

lex Publilia: プーブリリウス法 a27

lex regia: 主権法 a25

lex rogata: 委任法 a28

lex Salica: レークス・サリカ a5; サリカ法 a5

lex Sillia: シーリウス法 a27

lex specialis: 個別法律 a20;特別法

lex Titia: ティティウス法 a27

lex Vallia: ウァッリウス法 a27

lex Visellia: ウヰセルリア法 a22

lex Voconia: ウォコーニウス法 a27

lex XII tabularum: 12表法 a27

libella dotis: 夫婦財産契約 b8

libellus conventionis: 召喚状 a25

libellus repudii: 離婚状 c1

liber adoptivus: 養子: (adoptivus liber) a25

Liber constitutionum: 『勅法書』 c27

Liber pauperum: 『貧者の書』 c27

Liber Singularis Enchiridii ポムポニウスの法学通論単行書 c1

liber: 子 a25

Liber: 自由人, 自由の, 任意の a25

libera res publica: 自由な国家 a28

liberare: 免かるる, 免除する, 解放する a25

liberatio per aes et libram 銅と衡による解放 a26(p.24) c1

liberatio: 免除, 免責 a25

liberi naturales: 〔内縁関係の〕自然児 c1

liberi: 卑属 c1

liberta: 解放による自由女 a25;被解放自由人 a27

libertas statuum: 等族の自由

libertas: 自由 a6 a25 a27 c1

liberti (pl.) (← sg. libertus): 解放奴隷  c8

libertina: 解放に因る自由女 a25

libertinitas: 解放に因る自由人たること a25

libertinus orcinus: 幽界的自由人 a22

libertinus: 被解放奴隷 a9;被解放自由人 a22 a23; 解放に因る自由人(被解放者) a25; 被解放者 a23 c1

libertus: 被解放奴隷 a9 (→ 8頁「特に保護者との関係で」); 被解放者 a23 c1; 被解放自由人 a23 a27;解放に因る自由人 a25;解放奴隷 c31

liberus: 自由の, 自由 a25

libri ad Sabinum: 『サビーヌス註解』 a28

Libri feudorum / Libri Feudorum: 封建法書 a2; 封建法典(ロンバルドの) c26 c27

libripens: 衡器把持者 a23; 秤持ち a24 a27;持衡器者 a22 a25 a26(p.118) c1

Licet juris: リケット・ユーリス c13

licitatio: 競売 a27

licitatio→ fructus l.

limens: 〔耕作地間の〕間隔 c1

linga & mente: 舌ト知性ニヨリ c16

linteum: 下帯 a23

lis (f.): 訴訟a25 a27, 争, 訴訟物 a25 a27;争点 a27

lis fullonum: 布晒業者の訴訟 a28

litem denuntiare: 訴訟を通告する c1

litem inferre: 訴訟を為す a25

litem suam facere: 訴訟を自己のものと為す a25;訴訟を自分のものにする a27

litem suscipere: 応訴する a25

liti (pl.): 解放奴隷  c8

litigare: 訴訟する a25

litigator: 訴訟人 a25

litis aestimatio: 訴訟物の評価 a23 a25 a27

litis contestatae tempus: 争点決定の時 a25

litis contestatio: 争点決定 a25 a26 a27 a28 c31; 争点の決定  c1;争点決定(法廷における請求の申立てとそれに対する応答)  c12  c18 a23

litis denuntiatio 訴訟通告訴訟通告 a26 c1

litis impensa: 訴訟費用 a25

littera: 学問  c21

litterae: 書面 a25

litteralis scientia nobilitat: 「文字ノ知識ハ貴族ニスル」 c16

litterati (pl.) (← sg. litteratus): 学識ある人々  c21

litteratus: 読ミ書キノデキル c16

locare: 賃貸する, 貸す a25

locatio conductio (f.): 賃約 a23 a25 a26 (p.43);貸約 a28;貸借 c1

locatio conductio irregularis: 不規則請負 (p.254) a26

locatio conductio operarum: 労務の賃約 (p.240) a26

locatio conductio operarum: 雇傭 c1

locatio conductio operis: 仕事の賃約 a26 (p.240);請負 c1

locatio conductio rei: 賃貸借契約 a26 (p.2); 物の賃約 a26 (p.178);賃貸借, 賃借人 c1

locatio et conductio: 賃約 a25 a27

locatio horrei:倉庫のスペースについてのサブリース c31

locatio in perpetuum: 永久賃貸 (p.249) a26

locatio operarum:(雇傭) c31

locatio operum:(請負) c31

locatio re:i(賃貸借) c31

locator: 賃貸人 a25 c1; 労務者 c1; 注文者 c1

loco domini: 所有者の地位 c1

loco filiae: 娘の地位 c1

loco fructuum: 果実の地位にあるもの c1

locupletiorem fieri 財産を増加する c1

locus: 場所 a25

locus publicus: 国有地 a25

locus religiosus: 宗教地 a25 a26(p.62) a28

locus sacer: 神聖なる場所 a25

locus solutionis履行地 c31

longa possessio: 長期間の占有 a25

longi temporis possessio: 長期間の占有 a25

longi temporis praescriptio: 長期間占有の抗弁 a25

lucrandi animus: 利益するの意思 a25

lucrum cessans: 消極的損害(逸失利益) a26;はずれる利益 c1

lucrum: 利益 a25

lumen: 光線 a25
 

▲TOP
M

magister artium: 諸学芸の教師 b3; 自由科目学士 b3; 学芸教師 c27

magister bonorum: 財産掛 c1

magister militum: 軍事長官 a28

magister navi: 船長 a27

magister navis: 船長 a25 a26 (p.352)

magister: 管理人 a23; 宮内大臣 a25

magistratus: 政務官  a19 a25 c1; 官職 a25; 都市政務官 a30; 官吏; 役人;都市参事会員

magistratuum edictum: 政務官の告示 a25

maior domus → major domus

majestas: 尊厳, 主権, 国事犯 a25; 主権(マイエスタス)  a18 [独 Majestät]

major domus: 宮宰 c13

Majordom: 宮宰 c13

mala fama: 悪評  c12

mala fides: 悪意 a23 a25

maleficium: 犯罪, 不法行為 a25

malum carmen incantare 悪歌を唱う c1

malum: 不正

malus: 悪意 a27

manceps: 徴税人 c1

mancipatio (f.): 握取行為 a10 a23 a26 a27 a28 c1; 銅衡式売買 a22;占有移転の厳格な要式行為 c31

mancipatio nummo uno: 1ヌンムスの握取行為 a26

mancipium: 手権〔権力〕 a23; 奴隷 a25; マンキピウム権 a27;〔動産としての〕奴隷 c1

mandare: 委託する a25

mandati judicium: 委任の訴, 委任訴訟 a25

mandator: 委任者 a25

mandatum (n. →pl. mandata): 委任  a25 a27 a28 c1  a3 a23 a26 c31;指令 c1; 訓令;委託;命令;司令;法規 b3;命令状 c15; 命令書  c18; 令状  c9; 裁定

mandatum ad agendum: 訴訟委任 a26

mandatum aliena gratia: 他人のための委任 (p.257) a26

mandatum cum clausula justificatoriae: 制約付令状  c9

mandatum in rem suam 自己の利益のための委任 c1

mandatum mea gratia: 私のための委任 (p.257) a26

mandatum post mortem 死後委任 c1

mandatum qualificatum: 信用委任 a26 c1

mandatum sine clausula justificatoriae: 無制約の令状  c9

mandatum tua gratia: 君のための委任 a26

manifestare: 表示する a25

manifestus fur: 現行盗人 a25

manifestus: 現行の a25

manu & factis: 手ト行為ニヨリ c16

manumissio (f.): 解放 a10 a23 a27 a28 c1; 奴隷の解放 a25

manumissio censu: 戸口調査による解放 c1

manumissio in ecclesia 教会に於ける解放 c1

manumissio in fraudem creditorum: 債権者を詐害する解放 a28

manumissio inter amicos 友人(=証人)間の解放 c1

manumissio per epistolam 手紙による解放 c1

manumissio testamento 遺言による解放 c1

manumissio vindicta 棍棒による解放 c1

manumissor: 奴隷の解放者 a25; 解放者 a25 a27

manumissus: 被解放者 a25

manumittere: 奴隷を解放する, 解放する, 家長権を免除する a25

manus (f.): 手中権 a22; 夫権 a23 a27; 手権 c1; 手, 権力 a25

manus injectio: 拿捕 a10 a26 a27 c1;把握力 c31

maritus: 夫 a25

masculus: 男子, 男 a25

mater familias: 家婦 a25

mater rixarum: 紛争のもと c1

mater: 母 a25 a27

materfamilias: 家母 a22 c1

matertera magna: 祖母の姉妹 a25

matertera: 母の姉妹 a25

matrimonium: 婚姻  a23  [→ cf. nuptiaea25 a27 c1

matrimonium injustum 非合法婚姻 c1

matrimonium justum 合法婚姻 c1

matrimonium non exsitens: 不存在婚 c30

matrimonium nullum: 無効婚 c30

matrona家婦 c31

maxima capitis deminutio: 頭格(人格)の大消滅 a25

media tempora non nocent 中間時は害せず c1

medicamentum: 薬品 a25

medicus: 医師 a25

meliores et maiores terrae: ラントの実力者  c7

membrum ruptum: 四肢切断  a26 (p.335) a27

memoria damnata: 記念汚辱 a25

mens non sana: 不健全なる精神 a25

mens: 意思, 精神 a25

mensura: 尺度 a25

mente captus: 心神耗弱者, 精神錯乱したる a25

mercari: 買ふ a25

mercennarii日雇労働者 c31

merces: 賃金 a25 a27;地代、賃料 a27;対価 c31

merx peculiaris: 特有財産上の商品  a26(p.355)

merx: 報酬, 賃金, 賃貸料, 賃借料, 商品, 資本 a25; 物 c1

metallum: 採鉱の労役 a25

methodus scholatica: スコラ的方法 c27

metu sublato: 強迫が除去された後に d3

metus: 強迫 a23 a28 c1 c31; 恐怖 a25 a26;脅迫 a27

migrare: 引っ越すこと (p.128) a26

miles: 騎士 a7; 兵士 a25 a27

miliarium: 里程標石 a27

militare testamentum: 兵士の遺言 a25

militare: 兵士と為る a25

militia: 軍務 a25; 公職 c1

minima capitis deminutio: 頭格(人格)の小消滅 a25

minister:加担者 a30

minister dei: 神のしもべ a4

minister ecclesiae: 教会のしもべ a4

ministeria (pl.): 職務 a6

ministris: 官吏 c16 (→ 40頁:「宮廷で君主に「舌ト知性ニヨリ」直接仕える顧問官(Consiliares, Rat)と、宮廷外で「手ト行為ニヨリ」働く官吏(Ministris, Beamte)ははっきり区別されていた。」)

minor capitis deminutio: 頭格(人格)の中消滅 a25

minus juris: 比較的少なき権利 a25

misericordia: 憐憫  c19

missi (pl.): 巡察使 a4 a6  c26

missi dominici: 国王巡察使 a4

missio (f.): 除隊 a25

missio in bona: 財産差押 c1;差し押さえさせる命令 c31

missio in possessionem ex primo decreto 第一回の裁定による占有附与 c1

missio in possessionem 占有附与, 差押 c1

missio in rem: 物の差押 c1

missio inhonesta: 軍籍褥奪 c1

mixtus: 混合の a25

mobilis: 動産の a25

modus (pl. modi): 方法, 制限 a25; 負担 c1

modus agendi: 訴の方法 c1

modus usurarum: 利率 c1

momentaria possessio: 仮の占有 a12

monstrum: 鬼子 c1

mora accipiendi: 受領遅滞 a26 c1

mora creditoris: 債権者遅滞 a26 c1

mora debitoris: 債務者遅滞 a26 c1

mora solvendi: 履行遅滞 a26 c1

mora: 遅滞 a25 a26 a28 c1 c31

morari: 延引する a25

mores (pl.) (←sg. mos): 慣習  a25 c1; 慣習法 a25;習俗規範 a26 (p.297)

mores leviores et graviores [pl.]: 不品行(軽及び重) a22

mores maiorum: 父祖の遺風 a28

mors: 死亡 a25

Morte Cincia removetur.: 死亡によってキンキウス法は適用外となる。 a26

mortis causa capio: 死因取得 c1

mortis causa donare: 死因贈与を為す a25

mortis causa donatio: 死因贈与 a25 c1

mortis causa: 死亡原因 a25

mortis causam praestare: 死亡原因を与えた a26 (p.332)

mos (pl. mores): 慣習 a22;習俗 a27

mos Gallicus: ガリア的学風 a2; フランス学風  c2 c16

mos Italicus: イタリア的学風 a2; イタリア学風  c2 c16

mos maiorum: 父祖の習い  a19

movere:除名する a30

mula: 罰金 a6

mulier: 婦女妻 a25; 妻 a25 a27;女性 a27

multare: 罰金を科す a25

mundium: 保護=支配権  c8

munera(pl.):負担 a30

municipes:編入都市市民 a30

municipium: 市 c1;自治市 a27; 編入都市 a30;自治都市 c31

munus: 義務 a25;無償の給付 c31

mutatio rei: 物の変更 c1

mutatio: 変動 a25

mutua actio: 反訴権 c1

mutua pecunia: 貸金 a25

mutuare: 貸す, 借りる a25

mutui datio: 消費貸借[mutuum] a23

mutus: 唖者 a25

mutuum: 消費貸借 a25 a26 a27 a28 c1 c31;消費貸借契約  a26(p.1)

mutuus: 借金, 消費貸借の, 相互の a25
 

▲TOP
N

nancisci: 取得する a25

nasci: 発生する a25

nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur 胎児はその利益が問題となる場合には常に生まれたものと解せられる c1

nasciturus: 胎児 c1

natio: 血統共同体 b8

natura (f.): 自然, 性質 a25

natura actionum: 訴権の本性 a28

natura contractuum: 契約の本性 a28

naturales liberi: 実子: (liber naturalis) a25

naturalia jura: 自然の権利 a25

naturalis aequitas: 自然の衡平 a25

naturalis parens: 実父, 実親 a25

naturalis ratio: 自然の道理 a25; 自然の理 c1

naturalis: 自然の a25

naturaliter: 自然に a25

nauta: 船乗, 船主  a26(p.286)

nauticum faenus: 海上貸借 c1

navigia: 船艘 a6

navis: 船舶 a25

ne bis in idem: 同一物について(訴訟は)2度存在しない a26

nec clam公然 c31

nec manifestus: 非現行の a25

nec vi nec clam nec precario平穏公然、「但し、平穏公然確定的たる場合に限り」 c31

nec vi, nec clam平穏公然 c31

necare: 殺す a25

necessaria impensa: 必要費用 a25

necessarius heres: 必然相続人 a22

necessarius sumptus: 必要費 a25

necessarius: 必要の a25

necessitas probandi: 挙証の必要 a25

negare: 否認する, 拒む a25

negatoria in rem actio: 所有権妨害禁止対物訴権

neglegentia:→negligentia a30

neglegere:→negligere a30

negligentia: 懈怠 a25 a26 (p.91); 過失 a25

negligere: 懈怠する a25

negotia gerere: 事務を為す a25

negotiare: 取引する a25

negotiatio: 事務 a25

negotiatoresビジネスマン c31

negotiorum administratio: 事務の管理 a25

negotiorum gestio: 事務管理 a26 a27 c1 c31

negotiorum gestor: 事務管理者 a25

negotium bonae fidei 誠意行為 c1

negotium gerere: 法律行為を為す, 契約を為す, 事務を為す, 事務を管理する a25

negotium gestio: 事務管理 a28

negotium per aes et libram: 銅衡行為 a26

negotium stricti juris 厳正行為 c1

negotium: 行為, 事務, 財産, 法律行為, 契約, 訴訟 a25; 訴訟事件  c18

Nemo jurista nisi Bartolista: バルトールスの徒にあらざれば法律家にあらず a2;バルトルスの徒にあらざれば法律家にあらず c27

nemo liberalis nisi liberatus 何人も債務より解放せられなければ出捐者ならず c1

nemo plus juris ad alium transferre potest, quam ipse habet: 何人も自身が有する以上の権利を他人に移転することはできない。 a26;何人も自己が有するよりはより多くの権利を他人に移転することはできない c1

nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest: 何人も一部については遺言で一部については無遺言で死亡することができない c1

nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest: 何人も占有の性質を変更することができない c1

nepos: 男孫 a25; 孫 a27 c1; 浪費者 c1

neptis: 女孫 a25;孫 a27

nexi liberatio: 拘束行為の解放 a26

nexum: 拘束行為 a10 a26 c1;ネクスム c31

nihil agere: 無効なる a25

nobiles: 貴紳 a7; 貴族  c8;ノービレース c31

nobilitas codicillaris: [dt.] Briefadel b6

nobilitas literaria: 学識貴族 c16

nobilitas: 貴族  a19 [dt.] Adel  b6; [dt.] Amtsadel b6

nocere: 害する a25

nocitum: 損害 a25

nomen arcarium: 現金出納記入 a23 a27

nomen bonum: 債権の実際的支配能力 c1

nomen transscripticium: 移転記入 a23

nomen transscriptum: 移転記入 a27

nomen verum: 債権の存在 c1

nomen: 名, 名義, 種類, 帳簿 a25

nomina arcaria: 現金支払債務 (p.208) a26

nomina ipso iure divisa: 法律上当然に分割される債権債務 (p.131) a26

nomina transcripticia: 移転記入債務 (p.208) a26

nominatim: 個別的〔廃除〕 c1

nominis delatio公訴権の付与 c31

non petendo不訴の特約 c31

non violabis fidem datam: 契約上の義務履行命令「たてた信約を破るな」  a18

Non. April.: 四月五日 b12

Non. Aug.: 八月五日 b12

Non. Dec.: 一二月五日 b12

Non. Feb.: 二月五日 b12

Non. Jan.: 一月五日 b12

Non. Jul(Iul).: 七月七日 b12

Non. Jun(Iun).: 六月五日 b12

Non. Mai.: 五月七日 b12

Non. Mar.: 三月七日 b12

Non. Nov.: 一一月五日 b12

Non. Oct.: 一〇月七日 b12

Non. Sept.: 九月五日 b12

norma: 規定 a25

notio: 審問(=刑事裁判) a12

notoria: 書類 a12

notarius curiae: 宮廷書記官 a4

nova clausula: 追加新告示 c1

nova species: 新物 c1

novare: 更改する a25

novarum rerum cupidus: 新奇を好む者 a28

novatio (f.): 更改 a23 a25 a26 a27 a28 c1 c31

novatio inter novas personas: 新しい者の間の更改 c1

novatio necessaria: 必要的更改 a26 (p.122) c1

novatio qualificata: 特殊な更改 (p.122) a26

novatio simplex: 単純な更改 (p.122) a26

novatio voluntaria: 任意的更改 a26 (p.122);意思に基く更改 c1

novator turbatorque priscarum legum 旧法の改新者攪乱者 c1

novella constitutio: 新勅法 a25

Novellae: 新勅法  a19 c1; 新勅法彙簒 c27;「新勅法集」 c31

noverca: 継母 a25

novum edictum: 追加新告示 c1

noxa caput sequitur: 加害者委付の責任は加害者に追随する。 a26;加害訴権は加害者に追随する c1

noxa: 加害 a23; 加害物 a25;加害行為 a27

noxae datio: 加害者委附 a10 c1;加害者委付 a27 a28

noxae deditio: 加害物の委付 a25;加害者委附 a26;加害者委付 a27

noxalis: 損害の, 加害物委付の a25

noxam dedere: 加害物を委付する a25

noxam sarcire: 罰金支払 a26 (p.360);損害額を支払う c1

noxia: 不法行為, 損害 a25

nubere: 結婚する a25

nuda proprietas: 虚有権 a23;空虚の所有権 a25

nuda repromissio: 単純な約束 c1

nudum ius: 裸の権利(権利を奪われた状態) a14

nulla poena sine lege: 法律なくして刑罰なし  a4

nulli sua res servit 何人も自己の物に役権を有することなし c1

nullius momenti habere: 効力を有せず a25

nullius momenti: 無効のもの a25

nullius res: 無主物 a25

nullum crimen sine lege: 「法律なくして刑罰なし」 a28

nullus videtur dolo facere, qui suo jure utitur 何人も自己の権利を行使する者は悪意でなすとは観ぜられない c1

nullus: 無効 a25

numen: 意思(神の) a25

numerare: 支払ふ a25

numerus clausus: 種類限定主義 a26 (p.51)

numerus: 数 a25

nummaria通貨偽造 c31

nummo unoノミナルな金銭支払い c31

nummus: 金銭 a25

nuncupare: 表明する a25

nuncupatio: 言明 a10 a23 a27 c1

nuncupatio testamenti: 遺言の言明 a22

nuntius: 告知者 a6; 使者 a25 c31

nuptia: 婚姻 a27

nuptiae: 婚姻 a23  [→ cf. matrimonium ]  a25 c1

nuptiae sunt coniunctio maris et feminae et consortium omnis vitae, divini et humani juris communicatio: 婚姻とは男女の結合全生活の共同神法及び人法の共通である c1

nuptiale instrumentum: 嫁資設定証書 a25

nurus: 子の妻 a25

nutrix: 乳母 a25
 

▲TOP
O

obgrafio: 副グラーフ a5 (→ 20頁:普通はsacebaroと同視されている。)

oblatio rite facta 債務の趣旨に適した履行の提供 c1

oblatum furtum: 盗品転置盗 a25

oblatus: 盗品隠匿の a25

obligare: 義務を負ふ, 担保に供する, 債務を負ふ, 拘束する, 負ふ a25

obligatio: 債権 a23 a25 c1; 債務 a23 a25; 債務関係 a23 a25 a26 (p.1) c1; 担保に供すること a25;債権債務関係 a27;債務関係 a28

obligatio alternativa: 選択債務 a26 c1

obligatio ambulatoria: 移動的債務 c1

obligatio civilis: 市民法上の債務関係 a23 a26 (p.38)

obligatio consensu contracta: 合意に因って発生する債務関係 a23; 合意によって発生する債務関係 a24;合意により締結される債権債務関係 a27

obligatio est juris vinculum, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei, secundum nostrae civitatis jura: 債務関係は法の鎖である。これにより我々は、我々の国の法律に従って何等かの物を履行する必要に拘束せられる c1

obligatio ex contractu: 契約に基づく債務関係 a26;契約より発生する債務 c1

obligatio ex delicto: 不法行為に基づく債務関係 a26;不法行為より発生する債務 c1

obligatio generis: 種類債務 c1

obligatio honoraria: 名誉法上の債務関係 (p.38) a26

obligatio litteris contracta: 文書に因って発生する債務関係 a23; 文書によって発生する債務関係 a24;文書により発生する債務関係 a26 (p.208);文書により締結される債権債務関係 a27

obligatio naturalis: 自然債務関係 a23; 自然債務 a26 (p.38)  a27 c1

obligatio quae ex contractu nascitur: 契約より発生する債務関係 a23; 契約から発生する債務関係 a24;契約により生じる債権債務関係 a27

obligatio quae ex delicto nascitur: 不法行為より発生する債務関係 a23; 不法行為から発生する債務関係 a24;不法行為により生じる債権債務関係 a27

obligatio quasi ex contractu: 準契約より生ずる債務 a25; 契約より発生する債務に準ずる債務 c1

obligatio quasi ex delicto 不法行為より発生する債務に準ずる債務 c1

obligatio re contracta: 給付に因って発生する債務関係 a23; 物によって発生する債務関係;物により締結される債権債務関係 a27

obligatio verbis contracta: 言語に因って発生する債務関係 a23; 言語によって発生する債務関係;言語により締結される債権債務関係 a27

obligatorialis virtus: 拘束力  c18

obligatorius: 債務発生の a25

obrogatio (legis): 前法の一部分の変更 a22

obsequium: 恭順義務 a28;尊敬 c1

observantia: 慣例 a25

observatio: 観察 a2;考察  a17

occidere: 殺す a25

occupare: 先占する, 占領する a25

occupatio: 先占 a23 a27 a28; 無主物先占 c1

officia (pl.)(←sg. officium): ツンフト a2

officia Humanitatis: 人道的責務  a18

officiales (pl.): 下級役人  c11

officiatus: 役職保持者  c21; アムトマン  c21(→ 81頁)

officium (n.): 職権 a25; 職務 a4 a25; 職員 a12; 責務  a18; 道義的義務 a28;役職  c21;無償の給付 c31

officium judicis: 審判人の職務 a23

omnes: すべての者 a6

Omnis condemnatio pecuniaria est.: 有責判決はすべて金銭で下される。 a26

omnis definitio in jure civili periculosa est 市民法に於ける定義は総て危険である c1

omnis definitio periculosa: すべて定義は危険なり  a2 [cf. D. 50.17.1 or 1.3.21]

onerare: 負担と為る a25

onus probandi: 挙証責任

onus: 負担, 義務 a25

ope exceptionis: 抗弁の働きによって a26 (p.108);抗弁の働きにより c1

opera: 労務 a25

operae illiberales 自由人に値しない労務 c1

operae servorum vel animalium 奴隷又は獣の労務権 c1

operae: 〔被解放者の〕労務 c1

operarum promissio: 労務約束 (p.43) a26

operis novi nuntiatio 新築工事の通告 c1

opifex (pl. opifices): 職人 b1; 親方

opinio (pl. opiniones): 意見 a23; 解答 a25

opinio (sententia) communis Doctorum: 博士達の共通意見・通説  d3(法学上の「通説」の概念はおそらくここから来た。16世紀には通説を説く書も登場したが、おそらく活版印刷術の導入された15世紀中ごろから頻繁に使用されだした概念であろう。16世紀にはソースとしてAlexander Tartagnus Imolaなどが良く引き合いに出される。)

oportere: 要する a25;要すること a26

ops (pl. opes?): 努力, 補助 a25

ops et consilium: 輔助及び助言(幇助) a25

optare: 選択する a25

optimates (pl.): 重臣  c8

optimo jure: 最良の法律によって c1

optimus: 最も高貴な者

optinere: 有効とする a25

optio: 選択 a25

optionis legatum: 選択遺贈 a25

opus (pl. opera): 事業, 労務 a25; 完成 c1

opus legitimus: 法学の修業 a25

opus publicum: 公共労役刑; オープス・プブリクム

oratio: 演説 a25; 〔皇帝の〕演説 c1

orbus: 無子者 a23 c1

orcinus: 幽冥の a25

ordinare: 作成する a25

ordinarius servus: 普通の奴隷 a25

ordinatio: 作成 a25

ordo (pl. ordines): 階級, 順位 a25

ordo collegii: 〔法人の〕委員会 c1

ordo juris: 裁判手続 c15;通常訴訟手続 c1

origo:原籍地 a30

os fractum: 骨折 a26 (p.335)
 

▲TOP
P

pacisci: 拘束する a25

pacta (pl.) (← sg. pactum): 合意 a2; 契約

pacta legum publicarum (pl.): 公的法律についての合意  a18

pacta praetoria: 法務官法上の合意 a28

Pacta sunt servanda: 合意は遵守されるべきである b4;契約は守られるべし a20; 合意は守られなければならない。 a26;契約は守られねばならない

pactio (pl. pactiones): 約束 a25;協定 b1; 契約 b1; 降伏 b1

pactio collegii: 法人の定款 c1

pactio et stipulatio: 約束及び問答口約 a25; 約束と問答契約 c1

pactum: 無方式合意 a26;無方式の合意  c1; 約束 [pactio] a23; 約束 a25;無方式の約束 a27;約款、特約 c31

pactum adjectum: 付加的無方式合意 a26 c1

pactum conventum: 約束及び合意 a25

pactum de distrahendo 売却約款 c1

pactum de mutuo dando: 貸付の無方式合意 (p.166) a26

pactum de non cedendo: 不譲渡の合意約束 (p.151) a26

pactum de non petendo (n.): 無方式の免除約束 a26 (p.46);請求しないことについての合意 a28;無方式の免除契約 c1

pactum de non petendo in personam: 対人的無方式の免除約束 a26 (p.134);人的無方式免除契約 c1

pactum de non petendo in rem: 対世的無方式の免除約束 a26 (p.134);物的無方式免除契約 c1

pactum de retroemendo: 買戻約款 c1

pactum displicentiae: 試味売買の約款 a26;気にいらなかった場合に解除する旨の約款 c1

pactum donationis: 無方式の贈与約束 a26 (p.283)

pactum dotis: 嫁資設定の無方式合意 a26 (p.283)

pactum legitimum: 法定の無方式合意 a26 (p.45)  c1

pactum nudum: 裸の合意 a26 (p.47)

pactum praetorium: 法務官法上の無方式合意 a26 (p.45) c1

pactum reservati dominii: 所有権留保の合意 (p.222) a26

pactum vestitum: 服を着た合意 (p.47) a26

pactum, ne dolus praestetur: 悪意については責を負わない旨の合意 a26 (p.52)

paganus: 通常人(軍人に対して云ふ) a25

pagus: パーグス  a5 c8

palatinus: 監査官 a12

Pandectae / pandectae: 会典  c1 c3;会典(即ち学説彙纂) a25

pangere: 契約する a25

par majorve potestas: 同等または上級権限 a28

paraphrasis: 義解 c1

paratitla: 章句略説  a18;法文の綜合対比 c1

parens binubus: 再婚の親 c1

parens naturalis: 実父 a25

parens: 親 a25

parricidium: 近親殺 a25;自由人の殺害  a26(p.89);殺人 c31

pars legitima: 無遺言相続分 c1

pars quarta: 四分の一 a25

pars: 職務, 当事者, 部分 a25

partiri: 分つ a25

partitio (f.):分割 a22 a25; 分割遺贈 a24

partitio et divisio繊細な弁別 c31

partitio legati: 部分遺贈 a23

partus (m.): 子 a25

partus ancillae: 女奴隷の子 a28

pater (m.): 父 a25 a27 c31

pater adoptivus: 養父: (adoptivus pater) a25

pater familias: 家長 a23 nbsp;a25 c27; 家父長

pater is est, quem nuptiae demonstrant: 父とは婚姻の指示するものである c1

pater naturalis: 実父: (naturalis pater) a25

paterfamilias: 家長 c1 a22 c31

patres: 教会会議  c18;「父達」、パトレス c31

patria potestas: 家父の権力 a10; 父権  c19; 親権 a22; 家父権 a26 (p.171) c1; 家長権 a25 a28 c1;家長権力 c31

patriarcha: 司教  c18

patriciatus: 師父 a25

patricii (pl.) (← sg. patricius): 支配層(豪族) a19;パトリキ c31

patricius: 貴族 a9 a23 a25

patrimonia: 家産 c15

patrimonium: 財産 a25 a27

patris potestas: 家長権: (potestas patris) a25

patrocinium: 弁護 a25

patrona: 保護女 a25;保護者 a27

patronatus (pl. patronatus): 保護関係, 保護 a25; 保護者関係 c1

patronatus jus: 保護権: (jus patronatus) a25

patronus: 旧主人たる生来の自由人 a9; 保護者 a12 a25 a27 a28 c1

patruelis: 父の兄弟の子 a25

patruus (pl. patrui): 父の兄弟, 父系の, 男系の a25

patruus magnus: 祖父の兄弟 a25

pauperies: 四足動物の加へたる損害 a25

pax (pl. paces): 平和 a25

pax publica profana: 永久ラント平和令 d1

pax religiosa: 宗教講和条約 d1

pax Romana: ローマの平和 a28

peccare: 過失を為す a25

peccator: 犯人 a25

peculatus: 官物盗 a25;横領、公金横領罪 c31

peculiaris: 特別用益財産の a25

peculium (→pl. peculia): 特有財産 a23 a25 a26 a27 c1 c31

peculium castrense: 軍営特有財産 a26 a27 c1

peculium quasi castrense 準軍営特有財産 c1

pecunia (→pl. pecuniae): 金銭 a25 a27 c31;貨幣、金額、罰金 a27

pecunia constituta: 弁済約束 a23

pecunia numerata: 金銭 a25

pecunia publica「公金」 c31

pecunia traiecticia 海上取引金 c1

pecuniarius: 金銭の a25

pecus: 家畜 a25

pensio: 賃金 a25

per aes et libram: 銅及び衡器に依りて a25

per damnationem legatum: 債権遺贈 a25

per praeceptionem legatum: 先取遺贈 a25

per universitatem adquirere: 包括して取得する a25

per universitatem adquisitio: 包括取得 a25

per universitatem successio: 包括相続 a25

per universitatem 包括的に c1

per vim rapere: 強姦する a25

per vindicationem legatum: 物権遺贈 a25

peragere: 遂行する a25

perceptio: 収取行為 a26 (p.247) c1

perceptor: 収取者 a25

percipere: 収取する a25

perdere: 喪失する a25

perduellio: 反逆罪  a19; 謀叛 a25;共和体制転覆罪 c31

peregrina: 外人 a27

peregrini (pl. ←sg. peregrinus): 外国人 a28 c31

peregrini dediticii: 降服外国人 a28

peregrinus: 外人 a11 a23 a27 c1

peremptorium: 即時召喚 c15

peremptorius: 消滅の a25

perfectio: 完成 a26

perfectissimus: 最も完全なる a25

perfectus: 完成の a25

perficere: 完成する, 完結する a25

perfidia: 不誠実 a25

periculosus: 危険なる a25

periculum (→pl. pericula): 危険負担 a26 (p.92);危険 c31 a25;危難 a25;危険負担 c31

periculum emptoris est: 危険は買主に属する c1;危険負担は買主 c31

Periculum est emptoris.: 危険は買主にあり。 a26

Periculum est locatoris.: 危険は貸主にあり。 a26

periculum locatoris est: 危険は貸主に属する c1

periculum venditoris est: 危険は売主に属する c1

perimere: 消滅する a25

perire: 消滅する, 死亡する a25

perjurium (pl. perjuria): 偽りの誓約 a6; 偽誓 a7 a25

permittere: 許す a25

permutare: 交換する a25

permutatio: 交換 a23 a25 a26 a27 a28 c1

perpetrare: 実行する a25;交換(契約類型としての) c31

perpetuatio obligationis: 債務の永久化 a26

perpetuus: 永久の a25

persecutio: 請求 a25

persequi: 実行する, 受取る, 請求する, 訴追する, 訴ふる a25

persolvere: 弁済する a25

persona (f. →pl. personae): 人 a23 a25 c1; 人格 a23 a25 a28

persona alieno juri subiecta: 他主権者 a23 [→ cf. alieni juris]

persona publica: 公人 a25

persona sui juris: 自主権者 a23 [→ cf. sui juris]

personae exceptae: 例外者  a26(p.296)

personae sui juris (pl.): 自権者 a25 [→ cf. sui juris]

personalis: 対人の a25

petere: 請求する, 申請する a25

petitio (pl. petitiones): 請願 a25 c15; 請求権 a25

petitio hereditatis: 相続財産回復の訴 a25

petitor: 原告 a25

pia causa: 敬虔財団 c1

pictura: 絵画 c1

pietas: 敬虔 a28

pignerare: 質入する a25

pigneraticius: 質の a25

pignerator質権者 c31

pignoris capio: 差押え a27

pignoris capio→ legis actio per p. c.

pignoris causa est indivisa 質権の性質は不可分である c1

pignus (n.): 質 a23 a25 a26 a28 c1; 質権 a23; 質物  a23;質(物) a27

pignus captum: 財産差押 a25  [→ cf. legis actio per p. c.]

pignus ex judicati causa captum 判決のために徴取せられた質 c1

pignus irregulare: 不規則質 a26 (p.186)

pignus nominis: 債権質 c1

pignus omnium bonorum「全資産質」 c31

pignus pignoris: 転質 c1

pius: 敬虔なる a25

placere: 決定する a25

placitum: 帝国集会 a6

plagiarius: 人類略取者 a25

plantatio: 植木 c1

plebi scitum: 平民法 a25 a25

plebiscitum: 平民集会決定 a19; 平民会会議; 国民投票; 平民会議決 a23平民会議決 c31; 平民会議決 a27 c1

plebs: 平民(原義は「大勢」) a19 a23 a25 a27;平民(プレーブス) c31

plena in re potestas 物に於ける完全な権力 c1

plena potestas: 完全なる権限

plena pubertas: 完全なる成熟期(満十八年) a25

plenitudo majestatis: 支配権の完全性  c9; 完全なる高権 a20;高権の完全性 d1

plenum jus patroni: 保護者の完全な権利 c1

plenum jus: 完全なる法 a25

plorare: 叫ぶ a9

plumbatio: 鉛による接合 c1

plumbatura: 鉛による接合 c1

pluris petitio causa: 状況の過多請求 (p.12) a26

pluris petitio loco: 場所の過多請求 (p.12) a26

pluris petitio re: 物の過多請求 (p.11) a26

pluris petitio tempore: 時期の過多請求 (p.12) a26

pluris petitio: 過多請求 a26

plus petere: 過多の請求 a23; 過多の請求を為す a25

plus petitio: 過多の請求 c1

poena (pl. poenae): 罰 a25 c1; 罰金 a10 a25 a26 (p.31) c1; 制裁(罰) a25;懲罰 a27

poena arbitraria: 裁量罰;恣意刑 a16

poena capitis: 頭格刑 a25

poena compromissa: 仲裁判断に従わない場合の違約罰 (p.285) a26

poena cullei: 袋の刑 a9

poena extraordinaria: 非正規の刑罰 a4;非常刑 a16

poena infamatoria: 不名誉な刑罰 a16

poena utilis rei publicae: 国家有用の刑罰 a16

poenae secundarum nuptiarum 再婚罰 c1

poenae servus: 刑罰奴隷: (servus poenae) a25

poenae stipulatio: 違約金問答口約 a25

poenalis (adj.): 罰金の a25

poenalis actio: 罰金訴権 a25

poenam persequi: 罰金を請求する a25

poeta laureatus: 桂冠詩人 a4

politia: 政体; ポリツァイ d1 [独Polizei]; ポリティア d1

politiae animadversio: ポリツァイ罰  d1

polliceri: 約する a25

pollicitatio (pl. pollicitationes): 片約 c1

pollicitatio dotis: 嫁資設定の無方式合意 a26 (p.283); c1

pondus: 重量 a25

pone ordinaria: 正規刑 a16

ponere: 置く c1

pontifex (pl. pontifices): 神官 a25 a27

pontifex maximus: 神祗伯 c1; 大神祇長官 b10

pontifices (pl. →sg. pontifex): 神官たち  c11

populares: 民衆 c1

populus (pl. populi): 国民 a23 a25 a27 b8

populus Romanus: ローマ国民 c1

portio statutaria: 寡婦遺留分 a28

portus: 港 a25

possessio (pl. possessiones): 占有  a23 a25 a27 a28 c1 c8 c31

possessio ad interdictum 占有訴権附占有 c1

possessio animo retinetur 占有は意思で維持せられる c1

possessio bonorum → bonorum possessio

possessio civilis 市民的占有 c1 c31

possessio corporalis: 実体的占有 c23

possessio corporis 有体物の占有 c1

possessio juris: 権利の占有 c1

possessio justa: 適法なる占有 a23; 適法な占有 a24;正当な占有 a27

possessio naturalis 自然的占有 c1 c31

possessio precarium: 容仮占有 a27

possessio pro herede: 相続人としての占有 a23 a27

possessio pro possessore: 占有者としての占有 a23 a27

possessio rei: 物の占有 c1

possessio vitiosa: 瑕疵ある占有 a23 a27; 瑕疵のある占有 a24

possessor (pl. possessores): 占有者 a25 a27;〔相続財産の〕占有者 c1;  c23

possessor juris: 権利占有者 c1

possessor pro possessore: 占有者として占有する者 c1

possessor rei: 有体物占有者 c1

possidere: 占有する a25

post hanc legem rogatam: その法律が制定された以後に a28

post mortem: 死後に (p.60) a26

postliminium: 帰国権 a22 a25

postulare (vt.): 訴ふる, 申請する, 請求する a25

postulare pro alio 他人のために訴訟の申立をなす c1

postuma: 後生児(女) a25

postumus: 後生児(男) a25; 後生児 c1;後生子 a27

postumus extraneus: 家外後生子 a27

potentiores (pl.): 権勢家 a28

potestas (pl. potestates): 権力 a23 a25 a27; 効力, 権利 a25;権限 a27 a28

potestas abstinendi: 拒否する権限 a27

potestas judiciaria: 司法権

potestas legislatoria: 立法権力 a20

potestas patria: 家父権 a2 b3;父の権利 b3

potestas rectoria: 行政権

poti: 得る a25

praeceptum: 規定 a25

praecipere: 命ずる a25

praedia: 担保不動産 c1

praediator: 仲介業者 a28

praeiudicium先決事項裁判、確認訴訟、先決問題(訴訟) c31

praediorum urbanorum servitus: 建物役権 a25

praedium (n.): 土地, 不動産 a25 a27

praedium dominans 要役不動産 c1

precarium → possessio precarium

praedium Italicum: 伊太利の土地 a23; イタリアの土地 a24; イタリヤの不動産 a25

praedium provincialium: 県の土地 a23; 属州の土地 a24

praedium rusticum: 農業用地 a23

praedium serviens 承役不動産 c1

praedium stipendiarium: 上納地 a23

praedium tributarium: 貢献地 a23

praedium urbanum: 建築用地 a23

praedo: 侵奪者 a25

praefectura: 地方 a12; 道 d4(北海道とかの「道」です。)

praefectus praetoria 近衛都督 c1

praefectus praetorio: 地方総督 a12; 道長官 d4

praefectus urbi: 市長 c1

praefectus urbis: 市長 a25

praejudicialis (adj.): 先決関係の c15

praejudicialis actio: 先決訴訟 a25

praejudicium (n.): 先例 a20; 予備訴訟 a23 a27;(ローマ法で)予備判決 b3;確認訴訟 c1

praejudicium an filius sit 息なるか否かの確認訴訟 c1

praejudicium de partu agnoscendo 生児認知に関する確認訴訟 c1

praelegare: 遺贈する a25

praenomen: 前名 a25

praepositio任命行為 c31

praes: 引受人 a23; 担保人 a27 c1

praescriptio (→pl. praescriptiones): 前加文 a23; 前書 a28 c1 c31;前書き a27

praescriptio acquisitiva 取得時効 c1

praescriptio extinctiva 消滅時効 c1

praescriptio longi temporis 長期間の前書 a28 c1;長期の取得時効 c31

praescriptio longissimi temporis 最長期間の前書 c1

praescriptio pro actore 原告のための前書 c1

praescriptio pro actore: 原告の為の前加文 a23; 原告のための前加文 a24

praescriptio pro reo: 被告の為の前加文 a23; 被告のための前加文 a24;被告のための前書 c1

praescriptis verbis agere: 前書の文詞を以て訴ふる a25

praescriptis verbis: 前文に依り a25

praeses (praesides): 県知事(地方長官), 知事, 裁判官 a25;属州長官 a27

praeses provinciae: 県長官 a23; 州長官 a24;地方長官 a25; 属州総督 a30

praesides: 知事 a25

praestare: 賦与する, 与ふる, 供給する a25;給付すること a26 (p.39);給付する a25 c1

praesumptio (f.): 推定 a25

praesumptio Muciana: ムーキウスの推定 a28

praesumptiones (pl.←sg. praesumptio): 推定 a28

praeterire: 脱漏する, 経過する a25

praeteritus: 脱漏されたる a25

praetextatus: 紫色の縁の附きたる上衣を着する男子即ち満十七年以下の男子 a25

praetor (pl. praetores): 法務官 a25 a27 c1 c3  a19 a23; プラエトル c31;町奉行(共和制時代) d2

praetor fideicommissarius 信託遺贈掛法務官 c1

praetor peregrinus: 外人掛法務官 c1; 非市民担当法務官 a19; 外国人係法務官 a27 c31

praetor tutelaris 後見掛法務官 c1

praetor urbanus: 市民係法務官 a25 a27;内人掛法務官 c1;首都法務官 a19

praetorius (adj.): 法務官の a25

praetorius tutor: 法務官選定後見人 a25

pragmaticos: 法実務家 a28

precario: 許容 a25

precarium: 容仮占有 a26 a27 a28 c1

presbiter: 司祭 a6

pretium (n.): 代金 a25 a27; 対価, 価格 a25;売買代金 a26 (p.215);価額、代価 a27

pretium certum: 額の確定した代金 (p.215) a26

pretium iustum: 正当価格 (p.215) a26

pretium verum: 真の代金 (p.215) a26

primores (pl.): 重臣  c8

princeps (→pl. principes): 元首 a9 a25 a27 a28 b3;君主 b3;皇帝 a6 b3;元老院の長〔としての皇帝〕 c1; 侯 a7; 君主  c18; 首長  c8 (各フェルカーシャフトの長としての)

principalis: 皇帝の, 主たる a25

principes (pl.) (← sg. princeps): 高官 b3;諸侯 b3  c21; 諸侯(プリキペース) c13; 主君 b8

principes electores (pl.): 選定侯たち a7

principes regni (pl.): 王国諸侯(プリンキペース・レーグニ) c13

prior tempore, potior jure 時に於て早ければ権利に於てより強い c1

privare: 奪ふ a25

privatio (f.): 欠如 b3; 奪取 b3; 免職 b3; 剥脱 b3

privatio beneficii: 聖禄の剥脱 b3

privatissimum: 課外講義 b3; 最私的講義 b3

privatum judicium: 私訴 a25

privatus: 個人の, 私の a25

privigna: 子の妻, 継子(女) a25

privilegia (pl.) (← sg. privilegium): 特権 a2

privilegia non appellando: 不上訴の特権 a2

privilegia non evocando: 不移管の特権 a2

privilegium (pl. privilegia): 特許状  c18; 特権  a12 a25 c18

privilegium de non evocando et non appellando: 不移管・不上訴特権  c11

privilegium fori: 裁判籍上の特権 c15

privilegium illimitatum de non appelando: 無制限不上訴特権 c11

privilegium inter personales actiones: 先取特権 c1

pro fructibus: 果実に代るもの c1

pro herede gerere: 相続人として行為する a25

pro herede gestio 相続人としての行為 c1

pro herede possessor 相続人として占有する者 c1

pro viribus: 特別財産に応じて (p.354) a26

proamita: 曾祖父の姉妹 a25

proavia: 曾祖母 a25

proavunculus: 曾祖母の兄弟 a25

proavus: 曾祖父 a25

probare: 証明する, 証する a25; 確証する a30

probatio (f.): 証拠 a25

probatio diabolica 鬼の証明 c1

probouleusis先議権 c31

procedere: 訴訟手続を為す a25

proceres (pl.): 重臣  c8

procinctus: (adj.) 武装したる a25; (m.) 武装遺言 a22; 武装軍隊 a23

proconsul: 特別区長官 a12; 前執政官(一度執政官たりし者にして地方長官に任ぜられたる者) a25;元老院属州の長官 a27

proconsulare imperium: 前執政官命令権 a28

procuratio: 財産事務管理 c1

procurator (pl. procuratores): 管理官 a12; 委託事務管理人 a23 a26 a27 c1; 執事 c1 c3; 代理人 c23;財産管理人 a26 (p.352);訴訟代理人 c1; 受任者, 訴訟受任者 a25;ジェネラル・マネージャー c31

procurator in rem suam: 自己の利益のための委託事務管理人 a26 (p.147)

procurator omnium bonorum資産の全体のマネージャー c31

procuratorius: 訴訟受任者の a25

prodigium: 怪物 c1

prodigus: 浪費者 a23 a25 a27 c1;禁治産者、知的障害者 c31

proditio eminens: 大逆罪

professio apud acta 公簿の記入 c1

prohibere: 禁ずる a25

prohibitorium interdictum: 禁令 a25

prohibitorius: 禁止の a25

promatertera: 曾祖母の姉妹 a25

promissio (f.): 約束 a25;支払約束 c31

promissio dotis: 嫁資の約束 a26 (p.201)

promissor: 諾約者 a25 c1

promissum: 担保約束 (promissa) a26

promittere: 諾約する, 約する a25

promovens: 推訟人  c12

promulgare: 公示する, 公布する a25

pronepos: 曾孫(男), 曾孫 a25 a27

proneptis: 曾孫(女) a25;曾孫 a27

pronuntiare: 宣言する a25

propatruus: 曾祖父の兄弟 a25

prope fraudem: 詐欺に近い c1

proprietarius: 所有者 a25

proprietas nuda: 裸の所有権

proprietas: 所有権  a3 a25 c1; 固有権  a14

propter liberos: 子の故 c1

propter mores: 過失の故 c1

propter nuptias: 娶故の a25

prorogatio fori: 合意管轄 c1

proscriptio imperialis: 帝国アハト[の刑]  a7

prosecutor inquisitionis: 糾問訴追者 c15

protestari: 証明する a25

provincia (pl. provinciae): 県 a23 a25 c1; 州 a24; 県地 c1

provincia Caesaris: 元首の県 a23; 元首の属州 a24;属州 a27

provincia populi Romani: 羅馬国民の県 a23; ローマ国民の属州

provincialis: 県の a25

provocare: 上訴する a25

provocatio: 控訴;提訴権 a28;抗告 c31

provocatio ad populum護民官のもとの合議体への抗告 c31

proximitas: 近親 a25

proximus agnatus: 最近の宗族 c1

prudens: 法学者 a25

prudentia (f.): 法律学 a25

prudentia civilis: 政治的叡智(政治学) a18

puberes成年者 c31

pubertas: 成熟年 a22;成熟期 a25;成熟 a28;成年 c31

pubertati proximus: 成熟期に近き者 a25

pubes (pl. pubes): 成熟者 a23 a27 c1; 成熟期 c1; 成熟者(男子なれば満十四年以上の者、女子なれば満十二年以上の者) a25

pubes minor XXV annis 二十五歳未満の成熟者 c1

publica depositio 公の供託 c1

publica pecunia: 官金 a25

publica utilitas: 公的利益  a18

publicanus: 徴税請負人 a23 a27

publicare: 没収する a25

publicatio (f.): 没収 a25

publicatio bonorum: 財産の没収 a25

publicatio legum: 法律の公布;法律の公示

publicum judicium: 公訴 a25

publicum munus: 公務 a25

publicus usus: 公衆の使用 a25

publicus: 国有の, 公衆の, 公の a25

punire: 罰する a25

pupilla: 未成熟女 a25;未成熟者 a27

pupillaris (adj.): 未成熟者の a25

pupillaris substitutio: 未成熟者の交替指定 a25

pupillus: 未成熟者(男), 被後見人 a25;未成熟者 a27;被後見人 c31

pura: 単純なる a25

pure: 単純に, 無条件に a25

purgatio (f.): 贖罪

purgatio canonica: 教会法上の雪冤  c12

purgatio morae: 遅滞終了 c1

purgatio vulgaris: 世俗法上の雪冤

purge: 滌除 c1
 

▲TOP
Q

quae alieno juri subiectae sunt: 他権者 a25

quaerere: 捜索する, 訴ふる a25

quaesitum: 審問 b1; 尋問 b1; 蓄積したもの b1; 獲得したもの

quaestio (pl. quaestiones): 法律問題の定式化 c27

quaestio lance et licio: 皿と腰布による捜索 (p.327) a26

quaestio repetundarum「repetundaeの刑事裁判所」 c31

quaestiones (pl.)(←sg. quaestio): 設問集 a2; 陪審裁判所  a19

Quaestiones (pl.)(←sg. quaestio): 『質疑録』 a28

quaestiones de facto: 事実に関する問題 c27

quaestiones perpetuae: 常設査問所 a28

quaestor (m. →pl. quaestores): [皇帝の]法制長官 a12; 会計官 c1; 刑事判事 b1; 予備判事 b1;財務官  a23 a27 a28 b1 b10; 会計検査官 c29;法制大臣 a25; 勘定奉行 d2;財政一般の監督者 c31

quaestor sacri palatii: 神聖なる帝室の法制大臣 a25

quaestus: 利益 a25; 利得 c27

quamdiu vectigal praestatur: 借料が支払われる限り (p.249) a26

quanti ea res erit: その物が値するであろう額 (p.76) a26

quanti ea res est: その物が値する額 (p.76) a26

quantum aequum et bonum sibi videtur 善良公平と観ぜられる額 c1

quantum ob eam rem iudici aequum videbitur: それに基づき審判人が衡平と判断した額 (p.336) a26

quarta (f.): 四分の一 a25

quarta divi Pii: 神聖Pius帝の四分の一 c1

quarta Falcidia: ファルキヂア法の四分の一 c1

quasi dominium: 準所有権 [←→ dominium plenum]

quasi ex contractu: 準契約上の, 準契約に依り a25

quasi ex delicto: 準不法行為に因り a25

quasi ex maleficio: 準不法行為上の, 準不法行為に因り a25

quasi pactum: 準契約  c19

quasi possessio juris 権利の準占有 c1

quasi traditio: 準引渡 c1

quasi ususfructus 準用益権 c1

quattuor doctores 四博士 c1

querela (pl. querelae): 訴 a25 b3; 異議 a25;告訴 b1;起訴 b1; 苦情 b3

querela inofficiosae donationis 不倫贈与の訴 c1

querela inofficiosi testamenti 不倫遺言の訴 a28 c1

querela non numeratae pecuniae: 金銭不受領の訴) a26

querela nullitatis: 無効確認の訴訟 b1 b3

querela simplex: 簡易訴訟; [dt.] einfache Beschwerde(簡易訴願) b6

querella: →querela

quesitio: 問議 a6

qui alieni juris sunt: 他権者 a25  [→ cf. alieni juris]

qui alieno juri subiecti sunt: 他権者 a25 [→ cf. alieni juris]

qui fari non potest 話すことを得ない者 c1

qui sui juris est (sg.): 自権者 a25 [→ cf. sui juris]

qui sui juris sunt (pl.): 自権者 a25 [→ cf. sui juris]

quinquaginta (num.): 五十 a25

Quinquaginta Decisiones 五十の決定 c1

Quirites: 羅馬市民 a23; クィリテース a27;ローマ市民

quod ad eum pervenit 利得額 c1

quod ad singulorum utilitatem spectat 個人の利益に関する〔法〕 c1

quod ad statum rei Romanae spectat 国家の組織に関する〔法〕 c1

quod emptoris interesse rem habere: 物を持つことについて買主が有する利益 a26 (p.76)

quod interest non decipi 欺かれないことについて有する利害関係 c1

quod non est in actis, non est in mundo: 書面中に存せざるものは世の中に存在せず a2

quod pro non scripto 書かれなかったと同然の〔顛落財産〕 c1

Quot personae, tot obligationes.: 主体数の数個の債務。 a26
 

▲TOP
R

rachinburgius: ラヒンブルギウス a5 (→ 20頁:「裁判官によって指定された判決発見人。」)

rapere: 奪取する a25

rapina: 強盗 a23 a25 a26 c1;暴力強奪 a27

raptor: 奪取者 a25

raputum: 婦女掠奪 a6

ratam habere: 有効とする a25

ratihabitio (f.): 追認 a26 (p.353)

ratihabitio mandato comparatur 追認は委任に比較せられる c1

ratio (f.): 理由 a25 a27; 理論 a25; 計算 a25 a27; 理性 a25 a28;理 a27

ratio decidendi: 判決理由; 決定の理由 c24

ratio dubitandi: 疑わしき理由 c24

ratio juris: 法の理 a28

ratio scripta: 書かれた理性  a28 c11

ratio status: 国家理性(ラティオ・スタトゥス)  a18 [独 Staatsräson]

rationem habere: 計算する a25

rationem reddere: 計算を為す a25

ratum habere: 追認する a25

ratus: 有効なる a25

re integra: 「所謂無名要物契約、シュナラグマで反対先行給付のない状態で、」本来、「(相手方の)財物resが完全な場合」という意味での絶対奪格であるが、この文脈でテクニカルタームとして使われる。間違いやすい。 d3(e.g. Grotius, De iure belli ac pacis, lib. II. cap. 11. n. 2. Quod si res integra non sit, vult deberi non quod promissum est, sed quod interest..ケルゼイ訳はIf the freedom of action is no longer possibleと「行為の自由」と訳すが誤訳。)

rea (f.): 被告(女) a25

Rec. Imp.: -> Recessus Imperii

receptum (n.): 引受 a28引受契約 c1

receptum argentarii銀行の包括的保証 c31

receptum arbitri: 仲裁人の引受契約 a26 c1

receptum argentarii 銀行業者の引受契約 c1

receptum argentarii: 銀行業者の引受契約 a26

receptum nautarumcauponum stabulariorum船内旅館内に客が持ち込んだものについての保証 c31

receptum nautarum, cauponum et stabulariorum: 船主、旅館の主人、厩の主人の引受契約 a26 c1

Recessus Imperii: 帝国議会の最終決定  c7; 帝国議会最終議決;帝国最終決定 [独 Reichsabschied]

reciperare: 求償する a25

recipere (vt.): 回収する, 受取る, 承認する, 回復する, 引受くる a25

recipere res salvas fore: 物品が安全であることを引き受ける a26 (p.286)

recitare: 読上げる a25

recte: 正当に a25

recto jure: 直系に a25

rector: 知事 a12

rectum jus: 直系 a25

recuperator: 審理員 a23 a27

recuperatores (pl.) (←sg. recuperator): 審理員 c1

recursus ab abusu: 乱用による上訴 a4

reddere: 返還すること a26 (p.15);返還する a25

redimere: 取得する, 買得する a25

reditus: 収益 a25

referendarius: レフェレンダリウス c13

reformatio in peius: 原告不利への判決変更 b3

regalia: 皇帝特権 c27

regere: 支配する, 整理する a25

regicidium王殺し c31

regimen morum: 習律監視  a19

regnum (n.): レグヌム(王権) c13

regnum Arelatense: アルル王国 a4

regnum Francorum orientale: フランク人の東王国 a4

regnum Francorum: フランク人の王国 a4

regnum Italie: イタリア王国 a4

regnum Provinciae: プロヴァンス王国 a4

Regnum teutonicum: ドイツ帝国 a2

regula: 規則 a25; 規定 a25 a27;準則 a27;抽象的法規 c1

regulae juris (pl.): 法の原則 a28

rei persectio: 物の回収 a25

rei vindicatio: 物の取戻訴訟 a10; 所有物回収の訴 a25; 所有物返還請求訴訟 a28;所有物取戻訴権 a26 c1; 所有物取戻の訴 c1;所有権に基づく返還請求 c31

relatio: 報告  a19

relegare: 流刑に処する a25; 追放する a30

relegatio: 流刑 a25

relegatus: 追放された者、軽追放されている者 a30; 軽流刑に処せられた者 c1

religio: 誠意, 宗教心 a25

relinquere: 抛棄する a25

relocatio tacita: 黙示の更新 a26;暗黙の再貸借 c1

rem amittere: 敗訴する a25

rem persequi: 物を回収する a25

rem redditam non esse: 目的物が返還されていないこと (p.191) a26

remancipatio: 再握取行為 a27;再売 c1

remedium: 救済 a25

remissio mercedis: 賃金免除 a26 c1

remittere: 免除する a25

remotus: 免黜せられたる者 a25

removere: 免黜する a25

renuntiare: 脱退の通知を為す, 辞する a25

renuntiatio: 解約 a26 (p.257); 解約告知 a26 (p.266);公告 a28

repellere: 追い出すこと (p.128) a26;排斥する a25

repetere: 返還の請求を為す, 取戻す a25

repetitio: 返還請求 a25

repetitiones: 復習講義 c27

repetundae: 涜職罪 a25

replicare: 反撃する a25

replicatio rei donatae et traditae 贈与して引き渡された物の再抗弁 c1

replicatio rei venditae et traditae 売却して引き渡された物の再抗弁 c1

replicatio: 反抗弁 a23 a25 a27; 再抗弁 c1

repraesentatio: 即時の弁済 a25

repromissio: 諾約 a25

repudiatio: 〔家外相続人の相続〕拒否の意思表示, 〔遺贈取得の〕放棄 c1

repudium: 離婚 a23

requisitio: 捜索 a25

rerum natura: 事物の自然 a25

res (pl. res): 請求内容 a12; 物 a23 a25 c1; 事, 財産, 事務, 事物, 実物, 事件, 行為, 事実, 事項, 物体, 利益, 債権, 給付, 原因, 請求の目的物 a25

res aliena: 他人の物 a25

res commodata: 借用物 a25

res communes: 共有物 a27;〔法人の〕共同の財産 c1

res communis (f.): 共通物 a25

res communis omnium: 万人共有物 c1

res corporalis: 有体物 a23 a25 a27 a28 c1

Res Cotidianae: 〔ガイウスの〕日常録 c1

res cottidianae: 日常事件 a25

res deposita: 寄託物 a25

Res deterior reddita non est reddita.: 劣悪な状態で返還された物は返還されたのではない。 a26

res divini juris: 神法物 a23;神法に属する物 a27;神法上の物 c1

res dotalis: 嫁資たる物 a25

Res extinctae vindicari non possunt.: 滅失した物については所有物取戻はできない。 a26

res extra patrimonium: 財産外の物 a23; 財産を構成せざる物 c1

res familiaris: 家産 a25

res fisci: 国庫の物 a25

res furtiva: 盗品 a23 a25;盗物 a27

res gesta: 管理事務 a25

res habilis: 〔使用取得〕可能の物体 c1

res hereditaria: 相続物 a25

res hereditariae: 相続財産を構成する物 c1

res humani juris: 人法物 a23;人法上の物 c1;人法に属する物 a27

res immobilis: 不動産 a25 c1

res in patrimonio: 財産中の物 a23; 財産を構成する物 c1

res incorporalis: 無体物 a24 a25 a27 a28 c1

res judicata: 既判力 a3; 判決 a25

res mancipi (f.): 手中物 a10 a23 a26 a27 c1; 農業生産にとって重要な財産 a10

res mancipi et nec mancipi: 銅衡式及び非銅衡式売買品 a22

res mobilis: 動産 a23 a25 a27 c1

res nec mancipi: 非手中物 a23 a26 a27 a28 c1

res necessaria: 必要物 a25

res nullius: 無主物 a23 a27

res obligata: 質物 a25

res peculiaris: 用益物 a25

res privata: 私物 a23; 帝室財産 a12;私有物 a27

res publica: 公物 a23; 国家 a25; 国有物 a25; 公有物 a27 c1

res quae usu consumuntur: 消費物 a25

res religiosa: 宗教物 a23 a25 a27 c1

res religiosae: 宗教物 a28

res sacra: 神物 a23;神聖物 a25 a27 c1

res sacrae: 神聖物 a28

res sancta: 神聖物 a23; 聖護物 c1;神護物 a27

res sanctae: 神護物 a25;聖護物 a28

res se movens: 動産 a25

res soli: 不動産 a25

res succedit in locum pretii et pretium in locum rei 物は価格の地位を襲い、価格は物の地位を襲う c1

res universitatis 公法人の物 c1

res uxoria: 嫁資 a25

res vi possessa: 暴力に依り占有せられたる物 a25

resarcire: 賠償する a25

rescindere: 取消す a25

rescribere: 指令する a25; 勅答する a30

rescriptio: 指令 a25

rescriptum: 回答 a12; 勅答 a27;解答 c1; 指令 a25 a28; 勅令; 元首の決定、「勅法」 c31;通達 d1; [eg] a written reply (...) from the Emperor giving his decision in a case and having the force of law (whether a subscriptio or an epistula)  b7 [英 rescript] [独 Reskript, Rescript]; [dt.] Verfügung(処分) b6

rescriptum principis: 皇帝の回答; 指令 c1

reservatio mentalis: 心裡留保 c1

residuus: 官金横領の a25

resolvere: 解消する a25

respondere: 答ふる a25意見解答を与える c1

responsa (pl.←sg. responsum): 解答録 a25;解答 a28

responsa prudentium (pl.) (←sg. responsum -): 法学者の解答 a23 a25

responsum (pl. responsa): 解答 a25;回答 a27;〔法学者の〕解答 c1;回答書  c18

respublica (f.): 国家  a18;社会(共同体) b1; 国家共同体

respublica christiana: キリスト教国 a18

restipulatio: 反対問答契約 a23 a27; 再約 c1

restituere: 返還する a25;回復すること a26 (p.15); 送達する、清算する a30

restitutio (f.): 返還 a25

restitutio in integrum: 原状回復 a26 → in integrum restitutio c31

restitutorius: 回復の a25

retentio: 留保, 控除権 a25

retentiones ex dote (pl.): 嫁資中の留置 a22

retinere: 留保する, 保持する a25

reus (pl. rei): 被告人 a6; 被告, 当事者, 債務者, 主たる債務者 a25

reverentia: 恭謙 a28尊敬 c1

revertere: 復帰する a25

revocare: 撤回する, 取消す a25

revocatio: 撤回 a26 (p.257)

rex:王 c31

rex illiteratus quasi asinus coronatus: 「読ミ書キノデキナイ王ハ花冠デ飾ッタ驢馬ノヨウナモノ」 c16

rex sacrorum: 祭祀王 a27

rex sapiens: 賢明ナル王 c16

rhetor: 弁論家 c25

rhetorica: 修辞学 c27

robur: 効力 a25

rogare: 願ふ, 提案する a25

rogatio legis: 法律の提出 a22

Roma: ローマ a27

Romana ecclesia: ローマ教会  c18

rubrica: 赤い表題 c1

rumpere: 無効となる, 失効する, 撤回する, 損害を加ふる a25;壊す a26 (p.332);破る c1

ruptum testamentum: 破壊せられたる遺言 a22

rusticorum praediorum servitus: 地役権 a25

rusticum praedium: 農業用の土地 a25
 

▲TOP
S

sacebaro: サケバロ a5 (→ 20頁:国王の役人。職務の内容はつまびらかでないが、裁判料の徴収にあたったと考えられている。)

sacerdotes (pl.) (← sg. sacerdos): 聖職者; サケルドーテス a6; 司祭 b1

sacerdotium: 教権 a4

sacra: 祭祀 c1

sacramentum: 神聖賭金  a11 a27 (神聖かけきん) c11 [独 Wettsumme] ;神聖金 c1

sacrilegium: 神物盗 a25

salarium: 謝礼 c1

saltus hiberni aestivique 冬夏の牧場 c1

salus (pl. salutes): 福祉  c20

salus populi: 国民の福祉  c20

salus publica: 公共の福祉  c20 [独 Gemeinwohl]

salva (in omnibus) sedis apostlicae auctoritate: (総てについて)教皇座の権威の留保のもとに  c18

salvam fore:損害を被らないこと a30

salvam fore recipere 安全たるべきことを引受ける c1

sancire: 規定する a25

sancta ecclesia: 〔聖教会〕 a4

sanctio: 制裁 a25 c1; 規定 a25

sarcinator: 繕い屋 (p.92): ,: 衣服の修繕屋 (p.251) a26

satio: 播種 c1

satis abundeque: 十分に a25

satisdare: 担保を供する a25

satisdatio (f.): 担保 a23 a25;保証 a27;保証人附担保問答契約 c1

satisdatio judicatum solvi: 判決債務履行の担保 a23;判決履行の保証, 判決履行担保問答契約 c1

satisdatio pro praede litis et vindiciarum: 訴訟物及び其の収益返還を担保する引受人に代る担保 a23; 訴訟物およびその収益の返還を担保する引受人に代わる担保 a24

satisdatio rem pupulli salvam fore: 被後見人の財産は安全たるべしとの保証 c1

satisfacere: 満足を与ふる, 満足する a25

sc. → scilicet

scabinei (pl.): 審判人 a6

scholaris: 学生 c16 [独 Schuler]

scientia (pl. scientiae): 知識, 学 a25

scientia politica: 政治学  a18

scilicet: すなわち

scholia注釈の付与 c31

scriba (m.): 書記 c16 [独 Schreiber]

scribae (pl. ←sg. scriba): 書記 a28

scribere: 書く a25

scriptum: 規定; 書面 a25

scriptura: 書面 a25 a26 (p.210); 文字の書込 c1

sculpere: 彫刻する a25

sculthetus, scultetus: シュルトハイス d1 [独 Schultheiss]

se et operas suas locare 自己と自己の労務を貸す c1

secessio集団的拒否 c31

sector: 競落人 a27

secundum canonicam institutionem: 正しい制度に従って a6

secundum tabulas: 遺言書に従って a25

secundum verba: 言葉に従う c1

secundum voluntatem 意思に従う c1

securitas: 安全 a25

semel heres semper heres 一度相続人となれば常に相続人 c1

semestria: 勅法半歳集 a25

senator: 元老院議員 a23 a25 a27

senatores元老院議員 c31

senatus (m.): 元老院  a19 a25 a27 c1 c31; 市参事会 d1 [独 Rat]

senatus consultum:元老院議決 a23 a25 a26元老院議決 a28 c1; 元老院決定  a19

senatusconsultum: 元老院議決 a27

senatusconsultum Calvisianum: カルウヰシアーヌム元老院議決 a22

senatusconsultum Claudianum: クラウヂアーヌム元老院議決 a22; クラウディウス元老院議決 a27

senatusconsultum Hadrianum: ハヅリアーヌム元老院議決 a22; ハドリアーヌス元老院議決 a27

senatusconsultum Mauricianum: マウリキアーヌム元老院議決 a22

senatusconsultum Neronianum: ネロニアーヌム元老院議決 a22; ネロー元老院議決 a27

senatusconsultum Orphitianum: オルフィチアーヌム元老院議決 a22

senatusconsultum Pegasianum: ペーガシアーヌム元老院議決 a22; ペーガスス元老院議決 a27

senatusconsultum Persicianum: ペルシキアーヌム元老院議決

senatusconsultum Tertullianum: テルツリアーヌム元老院議決 a22

senatusconsultum Trebellianum: ツレベルリアーヌム元老院議決 a22; トレベッリウス元老院議決 a27

sententia: 判決 a12 a25; 断定 a23; 意見, 見解, 決定 a25

separatio bonorum: 財産分離 c1

sequester: 係争物受寄者 a28

serva (f.): 女奴 a25

servi (pl.) (← sg. servus): 狭義の非自由人=奴隷  c8;奴隷 c31

servi corrupti judicium: 奴隷堕落の訴 a25

servilis: 奴隷の a25

servire: 奴隷として仕ふ, 仕ふる a25

servitus (f. →pl. servitutes): 役権 a10 a25 a27 c1 c3; 地役権 a23 a25 c31; 奴隷制, 奴隷の状態, 奴隷たること, 奴隷 a25

servitus in faciendo consistere nequit 役権は作為に於て存することを得ない c1

servitus oneris ferendi: 建物の重圧を隣家の壁によせかける権利 c1

servitus personarum: 人役権 c1

servitus praediorum (f.): 不動産役権 a25 c1

servitus praediorum rusticorum: 地役権 a25 c1

servitus praediorum urbanorum: 建物役権 a25 c1

servitutes (pl. ←sg. servitus): 役権 a28

servitutes dividi non possunt: 役権は分割せられることを得ず c1

servitutes in faciendo: 作為に存する役権 a28

servitutes personarum: 人役権 a28

servitutes praediorum: 地役権 a28

servus (m.): 奴隷 a23 a25 a27 c1

servus fugitivus: 逃亡したる奴隷 a25

servus publicus: 公奴 a22;公有奴隷 a28

sexus infirmitas et forensium rerum ignorantia 性の繊弱及び法的事項の不知 c1

sexus: 性 a25

si judex litem suam fecerit: 審判人が訴訟を自己のものとする c1

si per eum stetit, quo minus daret: もし給付しないことが彼の責に帰すべきものであるならば (p.92 a26

si plus minusve secuerint, se fraude esto: 〔肉親〕分割に大小あるも〔分割者には〕責なし c1

sica: 短剣 a25

sicaria:殺害 c31

sicarius: 暗殺者 a25

signaculum: 署名 a25

signare: 捺印する, 署名する a25

signifer regni: 帝国軍旗手 a4

signoria: シニョリーア a4

signum (n.): 捺印 a25

signum adulterium: 偽の印章 a25

simplicitas: 単純 a25

simulatio: 通謀虚偽表示 c1

sindicatus: シンディカートゥス c27

sindicus: 法律顧問(シンディクス) c27

sine culpa過失無し(の抗弁) c31

sine die: 無期限に

sinendi modo legatum: 許容遺贈 a25

singula res: 個々の物 a25

sobrina: 従兄弟姉妹の女児 a25

sobrinus: 従兄弟姉妹の男児 a25

socer: 妻の父 a25

societas (f. →pl. societates): 組合 a23 a25 a26 a27 a28 c1 c3 c31; 組合契約 a25

societas alicuius negotiationis: 或る事業の組合 c1

societas civilis: 政治社会 c6 (→?頁「元来、societas civilisとは、ギリシアのkoinonia politikeの概念をラテン語に移しかえたものであり、res publicaの同義語として用いられていたのであった。ところで、このsocietas civilisが政治的な(マルクスによれば『直接的に政治的な』)性質をもっていたということは、それが多くの自立的な権力(家;グルントヘルシャフト、ツンフト、都市、大学、教会など)を構成要素として成り立っていたことの表現である。」)  a18  c8; 市民社会

societas ercto non cito: 財産不分割に因る組合:  a23; 財産不分割による組合;財産不分割の組合 a26

societas leonina: 獅子組合 a26 c1

societas negotiationis: ある事業の組合 (p.264) a26

societas omnium bonorum: 全財産の組合 a26 (p.263) c1

societas paterna: 親子社会  c19

societas quaestus: 利得物の組合 (p.263) a26

societas unius rei: 一つの事柄の組合 a26 (p.264) c1

societatem coire: 組合契約を締結する a25

societatem contrahere: 組合を締結する a25

societates publicanorum: 徴税請負人の組合 a28

socii:同盟都市 c31

socius: 組合員 a25

socrus: 妻の母 a25

solarium: 地代 c1

solemnia verba: 儀式的文言 (p.203) a26

solidi capacitas: 全遺産領取の権能 a22

solidum: 全部 a25

solidus:ソリドゥス:(Constantine 大帝が初めて発行し,ビザンティン帝国崩壊まで用いられた)ローマ帝国の金貨(後世の bezant)  b9;ソリドゥス:(中世ヨーロッパで)12デナリウス(denarius)に相当する貨幣単位 b9

sollemnitas: 方式 a25

solo cedere: 土地に附属する a25

soltiones contrarietatum: 矛盾解決 c27

solum: 土地 a25

solus: 土地 a27

soluti retentio: 弁済物の留保 c1

solutio (f.): 弁済  a23 a25 a26 a27 c1; 解答 c27

solutio per aes et libram: 銅と衡による弁済 a26

solutionis causa adiectus: 弁済のために付加された者 a26;弁済のために附加せられた者 c1

solutum: 弁済せる物 a25

solvere: 弁済する, 消滅する, 解消する a25; 解く、履行する c1

soror (pl. sorores): 姉妹 a25

soror patruelis: 父の兄弟の女児 a25

soror uterina: 同母姉妹 a25

sors: 抽籤 a25; 元本 c1

spado: 生殖力なき者(自然に) a25; 性的不具者 c1;性的不能者 a27

speciale beficium: 特権 a12 a25

specialiter: 特定して a25

species (f.): 類 c1

species facti: 事実関係 c24

species perit ei cui debetur: 特定物はその債権者の負担においてなくなる a26 (p.65);特定物は債権者に消滅する c1

specificatio: 加工 a28 c1

Speculum judiciale: 『法廷鑑』 c27(Guilelmus Durantis著)

sperfluum: 残余 (p.182) a26

spes: 希望 a25

spondere: 約する, 要約する, 諾約する a25; 誓約する c1

sponsa: 許嫁女 a25

sponsalia: 許嫁 c1

sponsio (f.): 誓約  a10 a23 a26 a27 a28 c1 c11;賭け c31

sponsio et restipulatio tertiae partis 三分の一訴訟価の誓約と再約 c1

sponsio et restipulatio 誓約と再約 c1

sponsor: 誓約人 a23 a27;誓約保証人 c31

sportulae: 手数料(贈り物)  a19(→ 43頁:ローマ専主政期の訴訟費用について、「裁判官が当事者から手数料を受け取ることは買収とされたが、書記のような多くの補助員は主として手数料(sportulae: 贈り物)で生計を立てていた」);手数料 a25

spurii [pl.]: 私生児 a22

spurius: 私生児 a25

stabularius: 厩の主人 (p.286) a26

stabulum: 駅舎 a25

statuere: 規定する a25

statuliber: 候補自由人 a22 c1

status (pl. status): 身格 a22; 身分 a23 a25;〔市民の占める〕地位 c1;状態  c18; よき状態  c20

status causae et controversiae: 事件および争いの状態 c24

status ecclesiae: 教会のよき状態  c20

status innocentiae: 無垢の状態

status mixtus: 混合体制

status naturae: 自然状態

status naturalis: 自然状態

status quo: 現状

statuta (pl. ←sg. statutum): 条例 c27

Statuta sunt stricte interpretanda: 条例は厳格に解釈されるべし(帝室裁判所)

statutum (→pl. statuta): 判決 a12; 規定 a25; 制定法

stipendiaria praedia: 上納地 a25

stipendium: 軍務 a23

stipes: 幹 a25

stipulari: 要約する, 契約する a25

stipulatio (f.): 問答契約 a10 a23 a26 a27 a28 c1; 問答口約 a25;宣誓つきの支払約束 c31

stipulatio aedilicia: 按察官の問答口約 a25

stipulatio cautionalis 担保問答契約 c1

stipulatio certi: 確定物の問答契約 (p.39) a26

stipulatio communis: 共通問答契約 c1

stipulatio conventionalis: 合意に基づく問答契約 (p.199) a26

stipulatio duplae: 2倍額担保問答契約 a26

stipulatio duplae: 二倍額の問答契約 c1

stipulatio habere licere: 保有せしめることの担保問答契約 a26 (p.228)

stipulatio incerti: 不確定物の問答契約 (p.39) a26

stipulatio judicalis: 訴訟的問答契約 a26 (p.199);訴訟問答契約 c1

stipulatio partis et pro parte: 部分問答契約 a22

stipulatio poenae: 違約罰の問答契約 c1

stipulatio post mortem: 死後問答契約 c1

stipulatio praetoria: 法務官的問答契約 a26(p.199) c1

stipulatio rem habere licere: 物を保有せしめる問答契約 c1

stipulationes venditae et emptae hereditatis: 相続財産売買の問答契約 c1

stipulator: 要約者 a25 c1

stipulatus: 問答口約 a25

stirps: 株分 a27

stricti iuris:厳格責任、厳格法 c31

strictum judicium: 厳正契約 a25

stuprum: 私通 a25; 淫蕩罪 c1

stupurare: 姦淫する a25

sua sponte et nulla neccessitate cogente 自己の自由意思により、何等の必要に迫られないで c1

sub condicione: 条件附に a25

subdiaconus: 副助祭 a6

subditi (pl.): 被支配者達  c21; 〜支配下の人々  c21; 臣民  a18

subicere: 服従する, 書加ふる a25

subjectio: 服従  a18

sublocatio: 転貸 a26 (p.247)

submovere: 排斥する a25

suboles: 子孫 a25

subripere: 窃取する a25

subrogatio (legis): 前法に或附加 a22

subscribere: 署名する a25

subscriptio: [ローマ法で勅法の]終に公布の場所・日附などを記した部分 a12 (→ 249頁); 告訴状 b1; [eg] an imperial rescript appended to a petition in answer to it

subsidiaria actio: 従たる訴権 a25

substantia: 本質, 財産 a25

substantiam capere: 発生する a25

substituere: 代ゆる, 相続人を交替指定する a25

substitutio (f.): 補充指定 a23 a27 c1; 交替指定 a25

substitutio pupillaris: 未成熟者補充 a22;未成熟者補助指定 a28;未成熟補充指定 c1

substitutio quasi pupillaris: 準未成熟補充指定 c1

substitutio vulgaris: 通常補充 a22;通常補充指定 c1

substitutus: 被交替指定者 a25

subtilitas legum: 法律の厳正 c1

subtrahere: 窃取する, 盗む a25

succedere: 承継する, 相続する a25

successio (f.): 相続, 相続権 a25

successio ab intestato: 無遺言相続 a25

successio graduum: [相続における]各順位内の先順位者の次順位者への順送り c1

successio in capite: 頭分相続 c1

successio in stirpes: 株分相続 c1

successio in usucapionem: 使用取得の承継 c1

successio ordinum: [相続における]各順位の順送り c1

successor: 相続人, 承継人 a25

suffragium: 擁護 a25

sui : 自権者 a25

sui juris: 自権者 a22 a25 a27 c1 [←→ alieni juris]

summa (f.): 各章の要約 c1

Summa (f.): 集成 c27

summa potestas: 最高権力  a18

summa rerum: 最高権

summovere: 排斥する a25

summum bonum: 最高善 a2

sumptus litis: 訴訟費用  c11

suo periculo cessans 自己の危険を以て事務を執行しない〔後見人〕 c1

superficies (f.): 地上の建物 a23; 地上権 c1

superficies solo cedit 地上権は土地に従う c1

superioritas (f.): 高権  a20

superioritas territorialis: 領土高権  a18  a20; ランデスホーハイト [独 Landeshoheit]

supplere: 規定のないところを補充する c1

supplicatio: 嘆願書  a19; 嘆願 c15;訴願

supplicium maximum死刑 c31

Supremat: 至高権

surdus: 聾者 a23 a25 a27

suscipere: 引受ける, 応訴する a25; 〔家長が子を〕取り上げる c1

suspecti cognitio: 嫌疑訴訟 a25

suspectus: 嫌疑を受けたる, 嫌疑を受けたる者 a25

suspendere: 吊す c1

suspicere: 嫌疑する a25

suum cuique tribuere: 各人に各人のものを与えよ

suus et necessarius (adj.): 自権者たるべき必要の a25

suus et necessarius heres: 自権者たるべき必要相続人 a25

suus heres: 自権相続人 a22 c1 → heres suus; 自権者相続人 a25

syndicus: 〔法人の〕理事 c1

syngrafa: 契約書 a23; 共書 a24

syngrapha (←sg. syngraphum): 共書 c1

syngraphum: 共書 a27

systema civitatum: 諸国家の連合体 a18社会 c25; 世俗社会
 

▲TOP
T

tabellio: 公証人 a25; 証書作成人 c1

taberna: 店舗 a26 (p.357)

tabula rasa: 白紙状態

tabula testamenti: 遺言書 a25 a27 c1

tabularius: 公証人 a25

tacita hypotheca: 法定の質権 a25

talio: 同害報復  a10 a23 a25 a27 c1  c3 c15

tantundem eiusdem generis et qualitatis: 同種同等同量物 a26 (p.165)

taxatio: 限度 a23;最高額 a26 (p.336)

telum: 武器 a25

temerator: 侵害者 a25

temere: 濫に a25

temperantia: 節度  c17

temporalia: 俗権 a4

temporalis: 一時の a25

tempus (n.): 期限, 期間, 時, 時代 a25

tempus ad deliberandum 熟慮期間 c1

tempus continuum: 継続期間 c1

tempus utile: 実用期間 c1

tenere: 責を負ふ, 所持する, 拘束する a25

teneri: 拘束される c1; 責めを負う、引当てとなる a30

tenor: 規定 a25

tertia pars: 三分の一 a25

tessera frumentaria: パン配給切手 a28

testamentaria:遺言の偽造 c31

testamentarius (adj.): 遺言の a25

testamentarius tutor: 遺言後見人 a25

testamenti faciendi ius: 遺言作成能力 a25

testamenti factio (pl.): 遺言権能 a22; 遺言作成能力 a23; 遺言能力, 遺言に依り相続人と指定せらるる能力 a25

testamenti factio activa: 能動的遺言権 c1

testamenti factio passiva: 受動的遺言権 c1

testamentum (n.): 遺言 a22 a23 a25 a27 c1 c31; 遺言書 a25

testamentum apud acta conditum: 元首に差し出された遺言 a28;公簿作成の遺言 c1

testamentum calatis comitiis: 民会遺言 a10 c1;召集された民会における遺言 a27;召集された民会の遺言 a28

testamentum destitutum: 廃棄遺言 c1

testamentum endo procintu: 武装遺言 c1

testamentum facere: 遺言を為す a25

testamentum holographum: 全筆遺言 c1

testamentum imperfectum: 不完全なる遺言 a25

testamentum in procinctu: 戦場における遺言 a10;軍隊における遺言 a27;出征遺言 a28

testamentum in officiosum,inhumanum: 不倫遺言 a28

testamentum irritum: 錯誤の遺言 a22; 失効したる遺言 a23; 失効した遺言 a24; 無効遺言 c1

testamentum militis: 兵士の遺言 a22 a23

testamentum ordinare: 遺言を作成する a25

testamentum parentum inter liberos: 尊属の卑属間に為す遺言 c1

testamentum per aes et libram: 銅と秤による遺言 a10 a27; 銅衡式遺言 a22; 握取行為遺言 a28;銅衡遺言 c1

testamentum pestis tempore conditum: ペスト時作成の遺言 c1

testamentum principi oblatum: 皇帝に提出せられた遺言 c1

testamentum ruptum: 破壊せられたる遺言 a22; 破毀せられたる遺言 a23; 破棄された遺言 a24; 破壊遺言 c1

testamentum ruti conditum: 田舎作成遺言 c1

testamentum tripertitum: 三部遺言 c1

testans: 遺言者 a25

testari: 遺言する a25

testato: 遺言して a25

testator: 遺言者 a25 a27

testatus: 遺言したる, 遺言者 a25

testes per aures tracti: 耳を引張られた証人 a4

testimonium: 証拠 a25

testis: 証人 a25 a27

textura: 〔糸の布への〕縫込 c1

thensaurus: → thesaurus

Theodosianus codex: テオドシウス法典 a12

thesaurus: 埋蔵物  a25 c1; 宿蔵物 a25

thunginus: トゥンギーヌス  a5 (→20頁:裁判官のこと。レークス・サリカの特定の章にだけみえ、他の史料には見当たらない語。「学説は、thunginusとcentenariusとを、あるいは同時に存在した別の役人とみ、あるいは古くthunginusと呼ばれていた役人がのちにはcentenariusと呼ばれるようになったとみる。」)

tignum: 建築の材料 a25

Tituli ex corpore Ulpiani ウルピアーヌスの体系の諸々の章 c1

titulus (pl. tituli): 権原 a2 a25 a28; 税 a12; 章 a12; 〔学説彙纂の〕章 c1

titulus putativus 想定的権原 c1

titulus verus: 真実の権原 c1

tollere: 消滅する, 廃止する a25; 〔家長が子を〕取り上げる c1

tractator: 釈義者  c18

tractatus (pl. tractatus): 論文 c27

Tractatus de maleficiis: 『悪行論』 c27(アルベルトゥス・ガンディーヌ著)

tradere: 引渡す a25

traditio (f.): 引渡  a2 a22 a23 a25 a27 a28 c1 c31

traditio brevi manu: 簡易の引渡 b3; 短い手による引渡 b3

traditio ex iusta causa: 正当原因に基づく引渡 (p.149) a26

traditio longa manu: 手間取引渡 b3; 長い手による引渡 b3; 指図引渡; 長手の引渡 c1

traditio possessionis: 占有の引渡 b3

trans Tiberim: ティベル川を越えて a28;「ティベイリス川の向こうに」 c31

transactio: 和解 c1 c31

transcriptio (f.): 移転記入 a26

transcriptio a persona in personam: 人より人への移転記入 a26 (p.209)

transcriptio a re in personam: 物より人への移転記入 (p.209) a26

transferre: 移転する a25

transire: 移転する a25

translatio (f.): 移転 a25; 〔後見の〕移転 c1

translatio a persona in personam: 人より人への移転記入 c1

translatio a re in personam 物より人への移転記入 c1

translatio Imperii: 帝権[帝位][帝国]の承継 a2; 皇帝権の委譲 a4; 帝権の移転 a18

translatio legati: 遺贈の移転 c1

transmissio: 相続承認権の相続 c1

transmittere: 移転する a25

transversa linea: 傍系 a25

transversus gradus: 傍系 a25

tribunal: 裁判所 a12; 法廷 a12

tribuni plebis (pl.) (←sg. tribunus plebis): 護民官  a19 c31

tribunica potestas: 護民官特権 a28

tribunus (pl. tribuni): 護民官 a27 a28 c1

tribunus militum: 軍団副官 b10

tribunus plebis: 護民官 a23 a25

tribus:トゥリブス c31

tributarius: [ローマ人たる]トゥリブターリウス a5 (→ 20頁:コローヌスcolonusを指す。)

tributoria praedia: 貢献地 a25

tributorius: 分配の a25

tributum:割り付けられた財源 c31

trinepos: 玄孫の孫(男) a25

trineptis: 玄孫の孫(女) a25

tripertita: 〔アエリウスの〕三部書 c1

tripertitus: 三部分の a25

triplicatio: 反再抗弁 a23; 再反抗弁 a25

tritavia: 高祖父の祖母 a25

tritavus: 高祖父の祖父 a25

trium liberorum ius: 三児権 a25

triumphator: 凱旋者 a25

triumviri: 〔復古学派の〕三羽烏 c1

trivium: 三科 c27 [→ grammatica, rhetorica, dialectica]

turpis causa: 醜悪の原因 a25

turpis persona: 汚辱者 a25; 卑しい者 c1

turpitudo: 汚辱 c1

tutela (f.): 後見 a23 a25 a26 a27 c1 c31; 後見権〔職〕 a23; 後見権, 保護 a25

tutela dativa: 指定後見 a23; 官選後見 c1

tutela fiduciaria: 信託後見 a23; 信託上の後見 a27

tutela impuberum: 未成熟者の後見 a23; 未成熟後見 a27 c1;未成熟者後見 a28

tutela legitima: 法定後見 a23 a27 c1

tutela mulierum: 婦女の後見 a23; 女子の後見 a24;婦女後見 a27 a28

tutela testamentaria: 指定後見 a23; 遺言後見 c1

tutelae in jure cessio (pl.): 後見職の法定譲歩 a23

tutelae judicium: 後見の訴訟 a25

tutelam gerere: 後見を為す a25

tutor (→pl. tutores): 後見人 a22 a23 a25 a27 c1 c31

tutor Atilianus: アチーリアーヌス的後見人 a22

tutor cessicius: 譲与後見人 a22;譲受後見人 a27

tutor dativus: 附与後見人 a22;指定後見人 a27

tutor datus a praetore: 大判官附与後見人 a22

tutor fiduciarius: 信託後見人 a22 a27

tutor gerens: 事務執行後見人 c1

tutor honorarius: 名誉後見人 c1

tutor honoris causa datus 名誉のために任命せられた後見人 c1

tutor legitimus: 法定後見人 a22 a27; 法律に依る後見人 a25

tutor optivus: 選択後見人 a27

tutor praetorius: 大判官的後見人 a22; 法務官設置の後見人 a25

tutoris auctoritas: 後見人の助成 a25

tutorius: 後見人の a25

tutus locus: 安全な場所 c1

tyrannis: 僭主 a28
 

▲TOP
U

ubi rem meam invenio ibi vindico: 予が予の物を発見するところ予これを取り戻す c1

ultima voluntas: 終意表示, 終意 a25

ultimum supplicium: 死刑 a25

ultra alterum tantum: 2倍を越える a26 (p.70)

ultra modum: 一定の限度を超える〔贈与〕 c1

ultra vires: 権限踰越

Una oblibatio, plures personae.: 多数主体の一個の債務 a26

Una res est in obligatione, duae res sunt in solutione.: 一つのものが債務関係の中にあり、履行においては2つのものがある。 a26

uncia: 十二分の一 a25

unde cognati: 血族として a25

unde liberi: 卑族として a25

unitas actus: 無中断行為 c1

universitas (f.): (都市)共同体 c15; 都市などの団体 c15; 法人, 包括 a25;社団 a26 (p.261)

universitas personarum 社団法人 c1

universitas rerum cohaerentium 合成物 c1

universitas rerum distantium 集合物 c1

universitas rerum: 財団法人 c1

unus judex: 単独審判人 a23; 一人の審判人 c1

urbanum praedium: 建物 a25

urbis praefectus: 都市総督 a12

urere: 焼く a26(p.332) c1

usuarius: 使用権者 a25

usucapere: 時効に因りて取得する a25

usucapiendi ius: 時効に因りて取得するの権 a25

usucapio: 使用取得  a23 a27 a28 c1  c3; 取得時効 a3 a25 c31; 時効取得 a22

usucapio libertatis: 役務の負担のない自由な状態の使用取得 c1

usucapio pro herede: 相続人としての使用取得 c1

usufructuarius: 用益者 a25

usura: 使用 b1; 利息 b1 c1

usurae (pl.): 利息 a25

usurae centesimae: 〔月〕百分の一の利息 c1

usurae quae in obligatione consistunt: 債務関係中に存する利息 c1

usurae quae officio judicis praestantur: 審判人の職権で給付せられる利息 c1

usureceptio: 使用再得 a23; 使用再取得 a24 a27; 使用取戻 c1

usus: 使用権 a25 c1; 実行 a23;使用 a9 a23 a25 a27 b1 c31; 〔手権帰入に関する〕使用 c1;用益 b1;用益権 b1; 利益 b1; 習慣 b1; 実行 a9; 慣行, 慣習 a25

usus auctoritas:使用による正当化淵源の擬制 c31

usus communis: 共通の使用, 慣習 a25

usus fructus: 用益 b1; 用益権 a23 a25 b1;果実収取権 c31

Usus modernus (m.): [パンデクテンの]現代的慣用  a2  a4

Usus modernus Pandectarum: パンデクテンの現代的慣用 a4;ローマ法の現代的慣用 c1

ususcapio → usucapio

ususfructus: 用益権 a27 a28 c1

uterinus: 母を同ふする a25

uterus: 母胎, 胎内 a25

uti frui habere possidere licere 使用し収益し持ち占有しうること (p.217) a26

uti: 使用する a25 c1

utilis actio: 準訴権 a25

utilis: 有効の, 準ぜる a25

utilitas (f.): 利益 a25 a26 (p.93); 便益 a25

utilitas circa ipsam rem: 物それ自体に関わる利益 a26 (p.77)

utilitas extra rem: 物から離れた利益 a26 (p.77)

utilitas praedii: 土地の有用性 a28

utilitas publica: 公益

utiliter (ad.): 有効に a25

utiliter coeptum: 本人の利益に開始されたもの a26 (p.302)

utrumque jus: 両法 c27

uxor: 妻 a25 a27 c31

uxoris causa parata: 持参個人財産 a28

▲TOP
V

vacua possessio「空洞の占有」 c31

vacuam possessionem tradere 単に安全な占有を移転する c1

vadimonium: 再出頭担保問答契約 a10 c1; 再出頭保証 a23;再出頭保証契約 a27;(出頭保証の)財物 c31

valere: 有効なる, 有効とする a25

variae causarum figurae: 原因の種々の態様 a26

vas (→pl. vades): 差出保証人 a26 (p.151);再出頭担保人 c1;出頭保証人 c31

vectigal: 賃借料 a23; 借料 c1;税、地代 a27

vectigal publicum:公租 a30

vectigalis ager: 永小作公有地 a28

vendere: 売る a25

venditio: 売買 a25;売り c31

venditio→ emptio venditio; → bonorum venditio

venditor: 売主 a25 c31

veneficia毒殺 c31

veneficus: 毒殺者 a25

venia aetatis: 年令の恩恵 c1

venire facias: 出廷令状

venire: 売らるる a25

venter: 胎内 a25

venumdare: 売る a25

verba言語 c31

verba precativa: 懇願的用語 c1

verborum obligatio: 口頭の債務関係, 問答口約上の債務 a25

verbum: 言語 a25

verna: 主人の家に於て生まれたる奴隷 a25

versio in rem: 権力者の利益に転用 (p.355) a26

vetare: 禁ずる a25

veteranus: 老兵 a25

veteres (pl.): 古法学者 a23 a27; 古法学者(Digestaに引用せられたる法学者を謂ふ) a25

veto:拒否権 c31

vetus (adj.): 古代の a25

vetus jus: 古法 a25

vetus legum commentator: 古代の法律解釈者 a25

vetus prudens: 古法学者 a25

vetustas: 古法 a25

vi bonorum actio: 強盗の訴 a25

vi bonorum raptor: 強盗者 a25

via: 道, 大車通過権 a25; 人の通行権 c1

via publica:公道 c31

viator: 裁判所の小使 a25

vicarius: 副総督 a12; 副伯(ウィカリウス) c13; 奴隷の奴隷 a25

vicedomini: 教会財産管理者 a6

vicini:隣人 c31

vigor: 効力 a25

vilicus:荘司(ウィリクス) c13 [独 Meier] ;「管理人」 c31

villaセンター、中枢センター c31

vinculum (n.): 拘束 a25

vinculum juris: 法鎖: (juris vinculum) a25;法の鎖 a26 (p.139)

vicus:村落 a30

vindex: 保証人 a11; 保護者 a23; 〔訴訟の〕担保人 a27;訴訟担保人 c1

vindex libertatis:自由のための取り戻し人 c31

vindicare: 請求する a11 a25; 所有物回収の訴を為す, 主張する, 請求の訴を為す a25

vindicatio (f.): 回収訴訟 a23;取戻訴訟 a27; [manusの]取戻  c1; 所有物回収の訴, 対物の訴 a25

vindicatio in servitutem: 〔主人が行う〕奴隷身分恢復の訴 c1

vindicatio pignoris: 質物取戻訴権 a26

vindicatio servitutis: 役権取戻訴権 c1

vindicia: 中間占有 a11

vindicta: 棍棒式にて主張すること(解放に付て) a22; 棍棒 a11 a23 a25 a27  [→ cf. festuca]

vir (m.) (←pl. viri): 人, 男, 夫 a25

vir illustris: 光輝の人 a25

vires habere: 効力を有す a25

virgo Vestalis: ウェスタの処女 a27

virilis pars: 一人分 a25

virilis portio: 一人分 a25

virtus: 徳  a18

vis (pl. vires): 力 a25; 暴力 a25 a27 c1; 効力 a25 a27;実力 c31

vis armata: 兇器を伴う暴力 c1;武装実力 c31

vis maior: 不可抗力 a26 c1 c31

vis privata所有権レヴェルの占有を脅かす実力形成 c31

vis publica体制転覆の恐れのある軍事化 c31

vis quotidiana日常的な実力 c31

visitatio: 巡回裁判 c15

Vita Varoli Magni: 『カール大帝伝』 c13

vitae nescisque potestas: 生殺権 a25

vitia: 欠陥 c1

vitiare: 消滅する a25

vitium (n.): 瑕疵 a25 c31;瑕疵担保責任 c31

vitium operis: 仕事の瑕疵 (p.253) a26

vitium soli: 土地の瑕疵 (p.253) a26

viva vox: 活きた声 c1

vocare: 召喚する a25; 招請する a30

volere: 欲する a25

volgo quaesitus:→vulgo quaesitus a30

voluntas (f.): 願望  a18; 意思 a25 c31

voluntas dei: 神の意思

votum (n.): 意見 c24

votum ad imperatorum: 親裁  c9

vox: 投票権 a7

vsvs: → usus

vulgaris substitutio: 通常交替指定 a25

vulgo quaesitus: 私生児 a25; 正当な婚姻以外から産まれた者 a30

vulnerare: 傷つくる a25
 

▲TOP
X
 Y
 Z